متاسفانه آمار طلاق در کشور بالا رفته است و این آمار به خصوص در سال‌های اولیه ازدواج و عقد به یک زنگ هشدار جدی تبدیل شده است. در این مقاله دلایل مختلفی که در سال‌های اول زندگی مشترک به چالش تبدیل می‌شود و می‌تواند رابطه را به بن بست برساند بررسی می‌کنیم و به شما راه کارهایی را معرفی می‌کنیم که می‌تواند جلوی این اتفاق ناخوشایند را بگیرد.
آمار بالای طلاق در سال اول زندگی
مرکز آمار ایران عنوان کرده است که بالاترین نرخ طلاق بین زوج‌ها در سه سال اول زندگی مشترک صورت می‌گیرد. رشد آمار طلاق در کشور روند صعودی و نگران‌کننده‌ای دارد و تبدیل به یک هشدار اجتماعی شده است. میزان بالای طلاق در سال‌های اول زندگی این زنگ هشدار را به صدا در میاورد که افراد نیاز به آموزش و آمادگی بیشتری برای وارد شدن به زندگی مشترک دارند تا قبل از اینکه به وسیله آزمون و خطا روند زندگی را هدایت کنند مهارت‌های لازم را برای حل مسئله و تعارض در زندگی مشترک آموخته باشند و پل‌های پشت سر رابطه را به شیوه‌های هیجانی و نادرست در همان تعارضات اولیه خراب نکنند. اما چرا در سال‌های اول احتمال طلاق بالاتر است؟ در ادامه این دلایل را بررسی می‌کنیم:
ازدواج‌های شتاب‌زده و بدون شناخت
یکی از موارد مهم طلاق در سال اول زندگی، ازدواج شتاب زده و بدون شناخت است. وقتی بدون اینکه فرصت کافی داشته باشید تا طرف مقابل را در شرایط مختلف ببینید و شیوه‌های حل مسئله و تعارض او را بسنجید وارد یک رابطه عمیق می‌شوید ممکن است با چالش‌های مختلفی روبرو شوید. شما باید بدانید میزان تفاهم و عدم تفاهم شما چقدر و روی چه مسائلی است؟ طرف مقابل در موارد مهم زندگی چه برنامه‌ای برای آینده دارد؟ سبک زندگی او چگونه است؟ آیا موارد حل نشده‌ای در زندگی دارد که نیازمند فرصت برای حل‌شان باشد؟ آیا شیوه و سبک و سیاق یکسانی برای مواجه با تنش‌ها دارید؟ آیا او توانایی‌های شناختی کافی برای وارد یک زندگی مشترک شدن را دارد؟ خانواده‌اش را به اندازه کافی می‌شناسید؟ این موارد و موارد مهم زیاد دیگری وجود دارد که برای دانستنش نیازمند صرف مدت زمان کافی هستید که به یک شناخت نسبی نست به او برسید. ازدواج‌های بدون شناخت معمولا با این سوالات و جواب آنها در زندگی مشترک مواجه می‌شوند و همیشه جواب این سوالات بدون چالش نیست.
ندانشتن تفاوت دوران دوستی و زندگی مشترک
بر خلاف مورد قبلی، در برخی موارد افراد مدت زمان طولانی با یکدیگر قبل از ازدواج در رابطه هستند و تصور می‌کنند این مدت زمان می‌تواند برای آنها شناخت کافی به ارمغان آورد. اما زندگی مشترک تفاوت‌های اساسی با دوران دوستی دارد و آگاهی از این مورد بسیار مهم است. برخی تصور می‌کنند حال و هوای زندگی مشترک مانند همان دیدارهای هفته‌ای یک یا دوبار دوران دوستی و قرارهای عاشقانه است که هر کس سعی می‌کرد بهترین حالت خودش باشد یا سفرهای چند روزه‌ای که بدون هیچ مسئولیتی فقط به خوش‌گذرانی ختم می‌شد و در آخر هر کس به منزل خودش می‌رفت. معنای این حرف این نیست که در دوران زندگی مشترک نباید انتظار خوش گذرانی و تفریح داشته باشید! برعکس عمق صمیمیت و رابطه دوران زندگی مشترک باعث می‌شود رابطه شما جدی‌تر از گذشته باشد اما باید تفاوتش را با دوران دوستی در نظر داشته باشید.
جنس ازدواج نبودن
برخی افراد، چه خانم چه آقا، مناسب زندگی مشترک نیستند. افراد تنوع طلب، خودشیفته، خودخواه، کمال‌گرا و … افرادی هستند که به لحاظ شخصیتی و خلق و خویی مناسب یک رابطه دو نفره و مشترک نیستند و اگر قصد ازدواج دارند باید این موارد را در خودشان حل کنند. متاسفانه گاهی این افراد بدون شناخت کافی از خودشان و اینکه مناسب و آماده یک رابطه جدی دو نفره نیستند وارد زندگی مشترک می‌شوند و در همان ابتدای راه با چالش‌های جدی روبرو خواهند شد.
ازدواج‌های تحمیلی
اگر نخواهیم بگوییم ازدواج مهم‌ترین تصمیم زندگی است قطعا یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین تصمیم‌های زندگی است. تصمیم به ازدواج باید با آمادگی کامل و به دور از هرگونه اجبار و تحمیلی باشد وگرنه به جای تبدیل شدن به یک رابطه ایمن و با ثابت عاطفی تبدیل به چالشی می‌شود که فرد در برابر آن جبهه می‌گیرد. ازدواجی که به فرد تحمیل شده باشد انگیزه‌ای در او برای حل مشکلات زناشویی ایجاد نمی‌کند، به خصوص اگر این تحمیل از جانب یکی از زوج‌ها باشد، مثلا خانم اصرار به ازدواج داشته باشد و به مرد رابطه برای ازدواج فشار آوره باشد، آن وقت است که همان ماه‌های اول با جمله ناپخته “همینه که هست مگه برات کارت دعوت فرستام” یا “خودت خواستی من همینم که هستم” مواجه می‌شوند.
نداشتن مهارت حل مسئله و تعارض
ازدواج یک رابطه است، هر رابطه‌ای ممکن است به چالش و مسئله بخورد و ازدواج به دلیل اینکه همه ابعاد زندگی و تصمیمات ما را در بر می‌گیرد ممکن است بیشتر از سایر روابط دستشخوش تعرض و نیازمند حل مسئله باشد. این تعارضات به خصوص در سال‌های اول که هنوز زندگی به روال عادی خودش نرسیده است ممکن است بیشتر باشد و اگر طرفین مهارت حل مسئله را بلد نباشند قطعا به تنش می‌رسند به خصوص که هنوز شاید رگ خواب یکدیگر دست‌شان نیامده باشد! بنابراین قبل از ورود به رابطه مهمی مانند ازدواج حتما مطمئن باشید که با انواع مهارت‌های حل مسئله و تعارض به شیوه اصولی و منطقی آشنا هستید و همه مسائل‌تان را با قهر، داد و بیداد یا سایر روش‌های هیجانی حل نمی‌کنید.
ناآگاهی از مسائل جنسی
مساله جنسی یکی از مهم‌ترین مشکلات زندگی مشترک است و به دلایل متنوعی در زندگی پدیدار می‌شود. عدم آگاهی از چگونگی برقرار کردن رابطه جنسی اوایل ازدواج، ناآگاهی از چگونگی فرآیند جنسی در مرد و زن، شرمساری از برقراری رابطه جنسی، مشکلات جسمی که رابطه جنسی را محدود می‌کند و موارد مهم دیگر باعث می‌شود این موضوع که یکی از منابع مهم صمیمیت و هیجان در رابطه است تبدیل به ناامیدی، چالش و سردی در رابطه شود. این موضوع اگر از همان ابتدای رابطه ریشه‌یابی و برطرف نشود ممکن است به یک مشکل مزمن تبدیل شود.
ازدواج بدون آمادگی
ازدواج و ورود از دنیای مجردی به دنیای متاهلی یک تغیر اساسی و مهم در زندگی است. هر تغییری در زندگی نیازمند آمادگی است. ازدواج شامل هیجانات مثبت و حتی گاهی منفی مانند اضطراب و استرس است. برخی افراد بدون آمادگی روحی و روانی و حتی مادی وارد زندگی مشترک می‌شوند و بدون هیچ دیدگاهی از زندگی مشترک با موانعی روبرو می‌شوند که برای حل آن امادگی ندارند.
وجود مشکلات روحی و روانی
بدیهی است که مشکلات روحی و روانی حل نشده در تمام طول زندگی می‌توانید فرد را با چالش‌های مختلفی مواجه کند. مشکلاتی مثل افسردگی، اضطراب، اختلالات شخصیتی، وسواس، انواع فوبیا، اضطراب اجتماعی، پارانویا و… هر کدام به تنهایی می‌تواند یک ازدواج را به بن بست برساند! متاسفانه گاهی افراد از این مشکلات آگاهی ندارند و گاهی نیز به درمان آن اهمیت نمی‌دهند و حتی بدتر از آن گاهی فکر می‌کنند با ازدواج می‌توانند این مشکل را حل کنند!
چسبندگی و دلبستگی‌های نا‌ایمن
افرادی که به دلیل سبک تربیتی‌شان وابستگی و چسبندگی به خانواده دارند یا به عبارتی دلبستگی نا‌ایمن دارند ممکن است ماه‌های اول زندگی نتوانند دوری از خانواده را دوام آورند و اضطراب ناشی از این جدایی را به زندگی مشترک‌شان وارد کنند.
نادیده گرفتن نشانه‌های اولیه
وقتی مراجعین برای زوج درمانی به ما مراجعه می‌کنند و مشکلات زندگی مشترک‌شان را بررسی می‌کنیم اغلب می‌بینیم مشکلاتی که در زندگی‌شان وجود دارد نشانه‌هایی داشته است که از همان ابتدای رابطه حتی در دوران نامزدی وجود داشته است اما افراد آن را انکار می‌کنند و فقط به فکر این هستند که رابطه‌شان را به هر قیمتی حفظ کنند. همین مشکلات نادیده گرفته شده همیشه زیر ابر نمی‌مانند و به تدریج با شروع زندگی مشترک نمایان می‌شوند و زندگی را با چالش مواجه می‌کنند.
عدم مدیریت مالی
مشکلات اقتصادی یکی از موارد مهمی است که اگر مدیریت نشوند زوج‌ها با مشکلات جدی روبرو می‌شوند. این موضوع به خصوص زمانی که میزان درآمد کفاف لازم را برای اداره زندگی ندهد و زندگی با مشکل مالی روبرو شود اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و به خصوص در سال‌های اول زندگی می‌تواند برای هر دو طرف مسئله‌ساز باشد و گاهی زندگی را به بن بست برساند.
چطور باید جلوی طلاق در سال‌های اول را گرفت؟
با خواندن موارد بالا حتما متوجه شده‌اید برای اینکه بتوانید یک زندگی معقول و به دور از چالش را برای خودتان پیشبینی کنید نیازمند شناخت، آگاهی و مهارت هستید. قبل از هر چیز شما باید به خودآگاهی برسید، بدانید از ایده‌آل‌هایتان چیست و از زندگی مشترک چه می‌خواهید. سپس با توجه به ایده‌آل‌هایتان به دنبال فرد مورد نظرتان باشید. اما آمادگی برای زندگی مشترک فقط محدود به شناخت خودتان و طرف مقابل نمی‌شود. هر دوی شما نیاز دارید مهارت‌های لازم در زندگی مشترک را نیز بیاموزید. شما می‌توانید هیجانات‌تان را کنترل کنید؟ قدرت ابراز احساسات‌تان را به شیوه اصولی دارید؟ می‌دانید چطور باید عدم تفاهم‌تان را در زندگی مشترک مدیریت کنید؟ آیا می‌دانید اگر از همسرتان گله داشتید چطور باید آن را مطرح کنید که باعث تعارض نشود؟ این مهارت‌ها و آمادگی‌ها نیازمند آموزش هستند. دوره جذب عشق از آشنایی تا ازدواج همیار عشق می‌تواند شما را در این زمینه راهنمایی کند.
مشاوره را جدی بگیرید
با اینکه روانشناسی در کشور ما مانند سایر کشورها در حال توسعه و پیشرفت است و امروزه خیلی از افراد از راهنمایی‌های مشاوره در زندگی‌شان استفده می‌کنند اما هنوز هم آن طور که باید و شاید مشاوره به خصوص در زمینه زندگی زناشویی جدی گرفته نمی‌شود. زندگی مشترک یک مهارت است! شما برای هر مهارتی نیاز به آموزش دارید. اجازه ندهید وقتی زندگی‌تان به چالش خورد و با مشکل مواجه شدید تازه به یاد راه حل بیفتید. گاهی نوش دارو بعد از مرگ سهراب کمکی به زندگی شما نمی‌کند. قبل از اینکه مشکلات‌تان مزمن شود، حتی قبل از اینکه به مشکلی بخورید مهارت‌هایتان را بالا ببرید تا بتوانید در کنار همسرتان از زندگی مشترک‌تان لذت ببرید.
سخن پایانی
آمار طلاق نشان می‌دهد که بسیاری از زندگی‌های مشترک در سال‌های اول زندگی با شکست و طلاق مواجه می‌شوند. این موضوع دلایل مختلفی دارید اما خوشبختانه می‌توان از آن جلوگیری کرد. اگر قرار است ازدواج کنید یا حتی ازدواج کرده‌اید، برای اینکه زندگی‌تان با شکست مواجه نشود، اولا مهارت‌های لازم برای مدیریت درست زندگی مشترک را آموزش ببینید. موفق شدن در زندگی مشترک نیاز به مهارت دارد مثل موفقیت در هر کاری. به علاوه در زندگی‌تان و حتی قبل از ازدواج مشاوره بگیرید. متاسفانه هنوز مشاوره تا حدی که باید در کشورمان جد گرفته نمی‌شود اما شما اگر می‌خواهید زندگی خوب، با عشق و آرامی داشته باشید، حتما از مشاوره ازدواج بهره‌مند شوید. مشاوره تا حد زیادی تضمین می‌کند که زندگی مشترک‌تان با شکست مواجه نخواهد شد. در زمینه ازدواج و یا حل مشکلات زناشویی، می‌توانید از زوج درمانگران همیار عشق کمک بگیرید.
پرسش و پاسخ کوتاه