همه ما انسان‌ها تمایل داریم در رابطه عاطفی‌مان به طرف مقابل‌ عشق بورزیم و بطور متقابل از او نیز عشق و محبت دریافت کنیم. اما زمانی‌که وابستگی شما به طرف مقابل‌تان از حد نرمال بگذرد و تبدیل به وابستگی ناسالم بشود، این احساس نیاز به توجه و محبت، از حد طبیعی و نرمال خود عبور می‌کند، بطوریکه شما تمام وقت بطور وسواس‌گونه‌ای به طرف مقابل‌تان فکر می‌کنید و تمام تمرکز‌ زندگی‌تان معطوف به طرف مقابل و رابطه‌تان می‌شود این موضوع باعث می‌شود شما نتوانید از رابطه عاطفی‌تان لذت ببرید و احساس آرامش داشته باشید. در این مقاله به بررسی نشانه‌های وجود وابستگی ناسالم و راهکارهای رهایی از وابستگی عاطفی شدید و ناسالم پرداخته‌ایم.

نشانه‌های وابستگی عاطفی ناسالم

در این بخش با نشانه‌های وابستگی عشقی شدید آشنا می‌شوید.

همیشه در حال پیام زدن به عشق‌تان هستید

وجود یک ارتباط خوب و قوی بین دو طرف یک رابطۀ عاطفی فوق‌العاده است، مشکل از جایی شروع می‌شود که شما مدام برای عشق‌تان پیام می‌فرستید و انتظار دارید که به سرعت به شما جواب بدهد، رفتارتان به گونه‌ای است که انگار نیاز فوری به توجه فرد مورد علاقه‌تان دارید و توجه او مانند هوا برای ادامه زندگی‌تان لازم است. برایتان مهم نیست که او در حال انجام دادن کاری با اولویت بالاتر، مثلاً وظایف شغلی‌اش است، در هر حال باید پیام‌تان را در لحظه ببیند و جواب بدهد. اگر بلافاصله پاسخ پیام‌تان را دریافت نکنید، احساس اضطراب ، تنهایی و نگرانی تمام وجودتان را فرا می‌گیرد. این وابستگی ناسالم باعث می‌شود که اولویت‌هایتان را فراموش کنید؛ کارهایی که باید انجام بدهید، ناتمام می‌ماند، چون تمام وقت و انرژی‌تان را صرف پیام زدن برای عشق‌تان و منتظر ماندن برای دریافت جواب می‌کنید.

معمولاً با او مخالفت نمی‌کنید

حتی وقتی که با فرد مورد علاقه‌تان هم‌نظر نیستید، با او موافقت می‌کنید تا از بحث و اختلاف نظر جلوگیری کنید. برایتان راحت نیست که از او بخواهید به علایق شما توجه نشان بدهد و در فعالیت‌های مورد علاقه همراهی‌تان کند، اما خودتان هر کاری که او دوست دارد، حتی اگر قلباً تمایلی به انجام دادنش نداشته باشید، با روی باز انجام می‌دهید. برای مثال حاضرید یک برنامه تلویزیونی را که علاقه‌ای به آن ندارید، صرفاً به این دلیل که عشق‌تان آن را دوست دارد، نگاه کنید، بدون آن که هیچ اشاره‌ای به برنامه مورد علاقه‌تان بکنید. مردم فکر می‌کنند که اگر با نظرات یا ایده‌های دیگران موافقت کنند و عقیده شخصی خود را به زبان نیاورند، دوست‌داشتنی‌تر خواهند شد. شاید فکر می‌کنید ساکت ماندن دربارۀ علائق شخصی‌تان و موافقت همیشگی با عشق‌تان نشانۀ باملاحظه بودن‌ است، اما باید بدانید که با این کار باعث می‌شوید که او قدرتان را نداند و متوجه حضورتان نشود.

نیازهای او را مقدم بر نیازهای خودتان می‌دانید

زمانی‌که وابستگی عشقی شدیدی به طرف مقابل دارید، بسیاری از نیازها و خواسته‌هایتان را فدای برآورده کردن نیازهای او می‌کنید، بدون آن که در ازای این از خود گذشتگی پاداشی دریافت کنید. در نتیجه رابطه‌تان از حالت تعادل خارج می‌شود و  کارهایی را انجام می‌دهید که هرگز از شما خواسته نشده است و به این ترتیب به نظر می‌رسد که مدام در حال تلاش برای جلب رضایت و خشنودی او هستید. در چنین رابطه ناسالمی به جای این که هر دو طرف تصمیم بگیرند و برای رسیدن به سازش از خواسته‌هایشان بگذرند، یک طرف همواره تصمیم می‌گیرد و دیگری از خواسته‌هایش صرف نظر می‌کند. وقتی از همه چیز برای راضی نگه داشتن عشق‌تان می‌گذرید، این از خودگذشتگی‌های بدون جواب در نهایت منجر به ایجاد احساس نفرت، خشم یا پشیمانی می‌شود.

زمان کمتری را به خانواده و دوستان‌تان اختصاص می‌دهید

بعد از شروع یک رابطه عاطفی لازم است که روابطتان را با خانواده و دوستان‌تان حفظ کنید. اگر دچار وابستگی عاطفی شدید شده باشید، احتمالاً دوستان‌تان مدام گلایه دارند که چرا این روزها کمتر شما را می‌بینند و شما هم به جای این که دیداری با دوستان‌تان تازه کنید، از طریق پیام جویای احوال‌شان می‌شوید. وقت گذاشتن برای دوستان‌تان به این معنا است که برای آنها ارزش قائل هستید. به علاوه در یک رابطه سالم لازم است که هر از گاه از عشق‌تان فاصله بگیرید و روش‌هایی را برای لذت بردن از زندگی پیدا کنید که وابسته به وجود او نباشد. به این ترتیب پیوند میان شما و عشق‌تان و دیگر نزدیکان‌تان قوی‌تر می‌شود.

دیگر مانند گذشته علائق یا سرگرمی‌های شخصی ندارید

کارهایی را که فرد مورد علاقه‌تان دوست دارد، حتی اگر خودتان دوست نداشته باشید، انجام می‌دهید تا او را شاد و راضی نگه دارید. اما باید بدانید که انجام دادن مداوم کارهایی که دیگری دوست دارد، هیچ کمکی به شناخت خودتان و رشد و اعتلای فردی‌تان نمی‌کند. وقتی تمام وقت‌تان را به فعالیت‌های مورد علاقه عشق‌تان اختصاص می‌دهید، طبعاً دیگر وقتی برای پرداخت به علائق خودتان نمی‌ماند. حفظ یک رابطه دوستانه یا عاطفی تحت این شرایط عاقلانه نیست، چرا که شما احساس شادی و خوشبختی در چنین رابطه ناسالمی ندارید و اکثر اوقات احساس بدبختی می‌کنید.

برای این که احساس کنید، انسانی کامل هستید به او نیاز دارید

حس استقلال‌تان را از دست داده‌اید و دوست ندارید که امور مختلف زندگی را به تنهایی انجام بدهید. از دست دادن استقلال یکی از نشانه‌های رایج وابستگی عاطفی ناسالم است، به ویژه اگر حتی از فکر انجام دادن کاری به تنهایی دچار اضطراب یا استرس می‌شوید. طبیعی است که بخواهید کارها را همراه با کسی که دوستش دارید، انجام بدهید، اما وقتی برای انجام دادن کاری که خودتان به تنهایی به راحتی از پس آن برمی‌آیید، اصرار به حضور فرد مورد علاقه‌تان دارید، این میزان وابستگی نشانه وجود یک رابطه ناسالم است و مانند این است که هویت خود را از دست داده‌اید. با انجام دادن کارهای مورد علاقه‌تان هویت‌ و اصالت وجودی‌تان را حفظ می‌کنید، از یاد نبرید که شما با داشتن چنین خصوصیات و علائقی توانسته‌اید علاقه و توجه طرف مقابل را جلب کنید، پس خودتان را فراموش نکنید.

مدام در حال تعقیب کردن او در صفحات اجتماعی هستید

می‌خواهید بدانید که فرد مورد علاقه‌تان با چه افرادی و در چه زمانی ارتباط برقرار می‌کند. تمام عکس‌ها، نظرات دیگران و … را در صفحات اجتماعی عشق‌تان زیر و رو می‌کنید تا دلتان آرام بگیرد. شکی نیست که همگی ما هر از گاه به صفحات دوستان و نزدیکان‌مان سر می‌زنیم، اما کنترل‌ کردن مداوم برای تحلیل شخصیت افرادی که با عشق‌تان در ارتباط هستند، نشانه وابستگی عاطفی شدید است. وقتی می‌بینید که دیگران هم عکس‌های فرد مورد علاقه‌تان را دوست دارند و از او تعریف می‌کنند، دچار حسادت یا اضطراب می‌شوید.

برای اطمینان از عشق طرف مقابل نیاز به دلگرمی دارید

برای این که از عشق او نسبت به خودتان مطمئن شوید، مدام از او می‌پرسید که چه احساسی نسبت به شما دارد. اول از او می‌پرسید که آیا دوستتان دارد، بعد می‌پرسید که چقدر از عشقش مطمئن است و چند وقت بعد دوباره همین سؤالات را به شکل دیگری تکرار می‌کنید. دائماً این احساس آزاردهنده را دارید که اتفاق بدی در شرف وقوع است که شما را از هم جدا می‌کند یا خوشبختی‌تان را از بین می‌برد. برایتان سخت است که باور کنید یک نفر برایتان ارزش قائل است. این احساسات ناخوشایند نشانه عدم اعتمادبه نفس است و برای از بین بردن آن باید عزت نفستان را بالا ببرید و ارزش وجودی خودتان را درک کنید.

بی‌توجهی و بی احترامی را تحمل می‌کنید

درصورتی‌که به طرف مقابل‌تان وابستگی شدید داسته باشید هر توهین و بی‌احترامی را حاضرید بپذیرید تا او را از دست ندهید. وابستگی عاطفی ناسالم باعث می‌شود شما حد و مرز‌های‌تان را زیرپا بگذارید صرفا به این خاطر اینکه طرف مقابل‌تان را از دست ندهید چشم‌تان را روی بسیاری از اشتباهات او می‌بندید.

رهایی از وابستگی ناسالم

به الگوهای وابستگی ناسالم توجه کنید و وجود آن را بپذیرید

اولین قدم برای اصلاح یک فکر و یا رفتار اشتباه ایجاد خودآگاهی نسبت به آن است یعنی شما به این درک برسید که یک نوع فکر خاص یا یک رفتار خاص شما اشتباه است و برای اصلاح آن باید اقدام کنید. باید بدانید که داشتن وابستگی ناسالم به شریک عاطفی‌تان مختص شما تنها نیست و بسیاری از افراد دیگر دچار این مشکل هستند بنابراین نباید خودتان را سرزنش کنید، کافیست بپذیرید که شما نسبت به طرف مقابل‌تان بیش از حد وابسته هستند و باید برای اصلاح این موضوع اقدام کنید.

دلیل وابستگی‌ عشقی شدیدتان را پیدا کنید

احتمالا برای خودتان هم سوال است که «چرا انقدر بهش وابسته شدم » یا حتی اصلا«چرا من در رابطه انقدر زود وابسته میشم». باید بدانیدهمگی ما برای هر کاری که انجام می‌دهیم، حتی کارهایی که از آنها متنفریم یا دوست داریم کنارشان بگذاریم، دلیلی داریم. ما به انجام دادن این کارها ادامه می‌دهیم، چون جایی در اعماق وجودمان باور داریم که باید این کارها را انجام بدهیم. اگر نمی‌توانید از چنگال وابستگی ناسالم رها شوید، به این دلیل است که بخشی از وجودتان بنا به دلایلی باور دارد که این وابستگی شدید برایتان بهتر است.

بپذیرید که خواسته‌هایتان در این رابطه برآورده نمی‌شود

برای شناخت و درک خودتان لازم است که متوجه دلیل انجام دادن کارهایتان بشوید. البته یافتن دلیل وابستگی شدید به تحقق هدف دیگری هم کمک می‌کند. اگر دلیل کاری را که انجام می‌دهید، پیدا کنید، می‌توانید بررسی کنید که آیا با این روش توانسته‌اید به مقصودتان برسید یا خیر. وقتی متوجه شوید که خواسته‌هایتان در این رابطه ناسالم برآورده نمی‌شود و حقیقت را کاملاً بپذیرید، قبول می‌کنید که از صمیم قلب به این رابطه آمیخته به وابستگی شدید علاقه ندارید. فقط پس از پذیرش این وضعیت است که می‌توانید خود را از این وابستگی عاطفی شدید رها کنید.

وابستگی ناسالم به احتمال زیاد به جای آن که لذت، خوشی و امنیت را برایتان به ارمغان آورده باشد، زندگی‌تان را آلوده به اضطراب، ناراحتی، خستگی و نارضایتی از خود کرده است و نمی‌توانید از یک زندگی پربار و سالم لذت ببرید. شما در جستجوی عشق‌ هستید، اما این رابطه ناسالم شما را از دریافت عشق محروم می‌کند و اگر با خودتان صادق باشید، می‌پذیرید که شرایط تغییر نخواهد کرد.

روی بهبود و دوست داشتن خودتان متمرکز شوید

به این موضوع توجه داشته باشید که اولویت اول این است که شما حال بهتری داشته باشید و رضایت بیشتری از رابطه عاطفی‌تان داشته باشید. گاهی اوقات اولین کاری که باید انجام بدهید، این است که خودتان را به همین شکلی که هستید، قبول کنید. وقتی خودتان را بپذیرید و قبول کنید که شایستگی و ارزش لذت بردن از یک زندگی سالم و یک رابطه رضایت‌بخش همراه با آرامش را را دارید، می‌توانید گام به گام از وابستگی ناسالم رها شوید و به سمت خوشبختی حرکت کنید.

برای خودتان اولویت قائل شوید. حتی اگر عادت به توجه کردن به خودتان ندارید، یاد بگیرید که چطور می‌توانید با خودتان مهربان باشید و به دنبال روش‌هایی برای بهبود زندگی‌تان بگردید. می‌توانید عشقی را به خود تقدیم کنید که همواره در جستجوی آن بوده‌اید.

برای اینکه تمرکزتان را روی بهتر شدن خودتان قرار دهید راهکارهای زیر به شما کمک می‌کنند

اهداف شخصی برای خودتان تعیین کنید

یکی از راهکارهای کارآمد برای کنترل وابستگی در رابطه عاطفی این است که برای خودتان اهداف کوتاه مدت و بلند مدت مشخص کنید. یکی از دلایلی که افراد دچار وابستگی ناسالم و بیش از حد در رابطه می‌شوند این است که تمام تمرکزشان را روی رابطه عاطفی‌شان معطوف می‌کنند و از اهداف شخصی‌شان غافل می‌شوند. برای کنترل وابستگی در رابطه باید بخشی از انرژی و وقت‌تان را صرف اهداف‌ شخصی خودتان کنید. این اهداف الزاما اهداف بزرگ و دست نیافتنی نیستند، حتی اهداف کوچک و کوتاه مدتی مانند خواندن کتاب مورد علاقه‌تان نیز بسیار کمک کننده هستند.

با دوستان‌تان وقت بگذرانید

همانطور که گفته شد یکی از نشانه‌های وابستگی بیش از حد شما در رابطه عاطفی این است که با دوستان و خانواده‌تان کمتر وقت می‌گذرانید و از آنها دور می‌شوید. سپری کردن وقت با دوستان صمیمی و اعضای خانواده و بطور کلی توجه به زندگی اجتماعی‌تان یکی از کارهایی است که باعث می‌شود وابستگی شما به طرف مقابل و رابطه کنترل شود.

سطح آگاهی‌تان را بالا ببرید

متاسفانه در بسیاری از مواقع افراد بدلیل داشتن سطح آگاهی پایین از نحوه ساختن و حفظ رابطه عاطفی سالم و موفق دچار وابستگی ناسالم و شدید می‌شوند. اینکه یاد بگیرید در رابطه عاطفی چطور درخواست‌های‌تان را به شیوه درستی مطرح کنید، چطور تعارضات و مشکلات را حل کنید و چطور به شیوه درستی با توجه به ویژگی‌های شخصیتی خودتان و طرف مقابل‌تان باهم ارتباط برقرار کنید همه و همه به شما کمک می‌کنند تا وابستگی ناسالم‌تان را رفع کنید.