نگرانی از اینکه مشکلات دهان و دندان مانند عفونت لثه یا بوی بد دهان می‌تواند روی رابطه عاطفی تأثیر بگذارد، کاملاً طبیعی است. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، به‌ویژه در روابط نزدیک و در طول زندگی مشترک می‌تواند باعث ناراحتی و دوری طرف مقابل شود و بر کیفیت ارتباط تأثیر بگذارد. همچنین، مشکلات دهان و دندان می‌تواند اعتمادبه‌نفس فرد را در تعاملات خود کاهش دهد و او را نسبت به حضور در جمع یا ارتباط با شریک زندگی‌اش مردد کند. در این مقاله با اهمیت بهداشت دهان و دندان در رابطه عاطفی (قبل و در طول زندگی مشترک)، و نکات کاربردی برای داشتن یک رابطه عاطفی بهتر آشنا می‌شویم.

بهداشت دهان و دندان، چگونه بر رابطه عاطفی تأثیر می‌گذارد؟

بهداشت دهان و دندان نقشی فراتر از ظاهر دارد و می‌تواند مستقیماً بر کیفیت روابط عاطفی تأثیر بگذارد. بوی ناخوشایند دهان یا دیگر مشکلات دندانی می‌تواند لحظات صمیمانه و ارتباط نزدیک را تحت‌تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد فاصله‌ ناخواسته بین افراد شود. بسیاری از افراد ممکن است با این مشکل روبه‌رو باشند و برای برطرف‌کردن آن به فکر راهکار باشند. گاهی اوقات ممکن است مشکلی که فرد مدت‌ها است که از آن رنج می‌برد و درمان آن را پشت‌گوش می‌اندازد، راه درمان ساده‌ای داشته باشد.

دکتر محسن صدق، دندانپزشک و فوق تخصص ناهنجاری‌های دندان در همین زمینه، از تجربه مواجهه با مراجعینی که با این مشکل روبه‌رو بوده‌اند می‌گوید:

بارها مراجعین محترمی به مطب آمده‌اند که به دلیل بوی بد دهان یا مسائل دیگری در بهداشت دهان و دندان، در رابطه عاطفی‌شان دچار مشکلاتی شده بودند و از نزدیک‌شدن به شریک زندگی‌شان احساس خجالت داشتند. این احساس خجالت و ناراحتی، می‌تواند به‌مرورزمان فاصله عاطفی ایجاد کند. مثلاً یکی از مراجعینم که برای چندین ماه از بوی بد دهان رنج می‌برد، باوجود تلاش‌هایی که خودش در خانه انجام داده بود، همچنان این مشکل را داشت و این موضوع روی رابطه‌اش با همسرش اثر گذاشته بود. بعد از انجام معاینه اولیه و درمان عفونت لثه، نه تنها مشکلش حل شد، بلکه خودش می‌گفت اعتمادبه‌نفس و کیفیت ارتباطش هم بهتر شده است. گاهی مشکلات کوچکی مثل جرم‌های مخفی بین دندان‌ها یا عفونت‌های خفیف لثه می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند که با یک درمان ساده، بهبود پیدا می‌کنند.

تأثیر بهداشت دهان و دندان در رابطه عاطفی می‌تواند قبل از شروع زندگی مشترک و در طول زندگی مشترک، با یکدیگر متفاوت باشد؛ در مرحله آشنایی و قبل از ازدواج، اولین برداشت‌ها و ایجاد حس خوب اهمیت بیشتری دارد، درحالی‌که در طول زندگی مشترک، بهداشت دهان و دندان به حفظ صمیمیت و تداوم رابطه، و کیفیت رابطه جنسی بهتر کمک می‌کند.

قبل از زندگی مشترک

در دوران آشنایی و ملاقات‌های اولیه، بهداشت دهان و دندان نقش مهمی در ایجاد اولین برداشت‌ طرف مقابل از شما دارد. داشتن دهان و دندان تمیز و بوی خوش دهان می‌تواند حس خوبی به‌طرف مقابل بدهد و به جذابیت و اعتماد بیشتر کمک کند. این موضوع باعث می‌شود در ارتباط خود راحت‌تر باشید و بدون نگرانی، ارتباط را ادامه دهید. توجه به بهداشت دهان و دندان در این مرحله در شکل‌گیری یک ارتباط مثبت و صمیمی بسیار مؤثر است.

• تأثیر روی اولین ملاقات: بهداشت دهان و دندان در روزهای اول آشنایی می‌تواند تأثیر مثبت یا منفی بر روند شکل‌گیری رابطه داشته باشد. اگر فرد به بهداشت دهان و دندان خود توجه کند، این موضوع به‌عنوان نشانه‌ای از توجه به سلامت و بهداشت خود، و همچنین نظم و مسئولیت‌پذیری برداشت می‌شود که به ایجاد حس اعتماد و احترام کمک می‌کند. در این صورت طرف مقابل احتمالا با حس بهتری به ارتباط ادامه می‌دهد؛ اما مشکلاتی مانند بوی بد دهان یا دندان‌های زرد و پوسیده ممکن است احساس ناخوشایندی در ملاقات‌های اولیه ایجاد کند و حتی باعث شود طرف مقابل تمایلی به ادامه رابطه نداشته باشد.

• کاهش اعتمادبه‌نفس: داشتن اعتمادبه‌نفس کافی برای شکل‌گیری یک ارتباط سالم و موفق، ضروری است. مشکلات دهان و دندان مانند ظاهر نامناسب یا بوی بد دهان ممکن است بر اعتماد به نفس فرد تأثیر منفی بگذارد و از لبخندزدن، نزدیک‌شدن یا داشتن گفتگوهای طولانی پرهیز کند. در نقطه مقابل، اگر فرد از تمیزی دهان، ظاهر دندان‌ها و سلامت لثه‌های خود مطمئن باشد، با راحتی بیشتری لبخند می‌زند و در گفتگوها حضور پررنگ‌تری دارد. این اعتمادبه‌نفس باعث می‌شود فرد طرف مقابل هم احساس بهتری داشته باشد و بیشتر به ادامه ارتباط تمایل نشان دهد.

• کاهش احساس راحتی در مکالمه: پیش از زندگی مشترک، یکی از اصلی‌ترین راه‌های ارتباط و شناخت متقابل، گفت‌وگو است. بوی بد دهان نه‌تنها می‌تواند باعث ‌شود که خود فرد در مکالمه‌های طولانی یا به هنگام نزدیک‌شدن، احساس راحتی نداشته باشد، بلکه می‌تواند طرف مقابل را هم تحت‌تأثیر قرار دهد. بوی نامطبوع دهان ممکن است باعث شود طرف مقابل از ادامه مکالمه خودداری کند یا سعی کند فاصله خود را حفظ کند. چنین وضعیتی می‌تواند مکالمه را به تجربه‌ای ناخوشایند تبدیل کند و مانع شکل‌گیری یک ارتباط مؤثر و صمیمانه شود.

• عدم تمایل به نزدیکی بیشتر: عدم رعایت بهداشت دهان و دندان که معمولا خود را به شکل بوی بد دهان یا ظاهر نامناسب نشان می‌دهد، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر تمایل دو طرف به ایجاد ارتباطی نزدیک‌تر داشته باشد. ظاهر یا بوی ناخوشایند دهان ممکن است حس ناخوشایندی در طرف مقابل ایجاد کند و او را به ‌طور ناخودآگاه از نزدیکی بیشتر یا حتی ادامه رابطه بازدارد. به‌ویژه در زمانی که تصمیم‌گیری برای زندگی مشترک مطرح است، چنین مشکلاتی می‌تواند مانعی برای شکل‌گیری صمیمیت واقعی و عمیق بین دو نفر باشد.

در طول زندگی مشترک

بی‌توجهی به بهداشت دهان و دندان، ممکن است در ابتدای زندگی مشترک چندان تعیین‌کننده به نظر نرسد؛ اما در بلندمدت می‌تواند باعث ایجاد تنش، ناراحتی و حتی فاصله عاطفی و جسمی شود. در زندگی مشترک، افراد زمان بیشتری را با هم سپری می‌کنند، نزدیک‌تر هستند، در کنار هم غذا می‌خورند، و شب‌ها کنار هم می‌خوابند. در چنین شرایطی، مسائلی مانند بوی بد دهان یا مشکلات دندانی می‌تواند خیلی بیشتر از قبل از ازدواج به چشم بیاید و باعث ناراحتی شود. اگر یکی از زوجین به این موضوع توجه نکند، طرف مقابل ممکن است احساس ناخوشایندی داشته باشد و حتی از تماس نزدیک و صمیمانه مثل بوسیدن خودداری کند.

• کاهش کیفیت رابطه جنسی: به‌ طورکلی رعایت بهداشت، و مشخصا بهداشت دهان و دندان می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت رابطه جنسی به‌ویژه در بلندمدت بگذارد. بوی بد دهان یا مشکلات دندانی می‌تواند باعث شود فرد اعتمادبه‌نفس و تمایل کمتری برای داشتن رابطه جنسی داشته باشد. همچنین این موضوع ممکن است تمایل طرف مقابل به نزدیک‌شدن یا بوسیدن به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین راه‌های ابراز عشق و صمیمیت را کاهش دهد. در بلندمدت، این عدم تمایل دوطرفه می‌تواند باعث فاصله‌گرفتن و سردی در رابطه شود و پیامد آن در سایر بخش‌های زندگی مشترک هم بروز پیدا کند.

• ایجاد تنش در زندگی مشترک: گاهی اوقات بی‌توجهی به بهداشت دهان و دندان یا مشکلات دندانی می‌تواند به دلیلی برای تنش و نارضایتی در زندگی مشترک تبدیل شود. هنگامی که یکی از زوجین به بهداشت دهان و دندان خود بی‌توجه است، طرف مقابل ممکن است این رفتار را به‌عنوان نشانه‌ای از عدم احترام و بی‌توجهی به نیازهای خود تفسیر کند. به‌ویژه اگر این موضوع بارها مورد اشاره قرار گرفته باشد، عدم تغییر در رفتار می‌تواند احساس نادیده‌گرفته‌شدن و بی‌ارزشی را به همراه داشته باشد. این احساسات منفی به‌تدریج می‌توانند موجب دلخوری، کاهش صمیمیت و افزایش تنش‌های روزمره شوند و رابطه را وارد چرخه‌ای از نارضایتی و بحث‌های مکرر کنند.

• تأثیر بر ارتباط با دوستان و خانواده: مشکلاتی مانند بوی بد دهان می‌توانند باعث شوند فرد از حضور در جمع‌های دوستانه یا خانوادگی خودداری کند و احساس خجالت یا ناراحتی داشته باشد. این حس نارضایتی ممکن است به‌مرورزمان باعث شود که نه‌تنها فرد بلکه همسر او نیز تمایل کمتری به شرکت در دورهمی‌ها داشته باشند، چرا که نگرانی از واکنش دیگران یا حتی خودآگاهی از این مشکل می‌تواند روی روابط تأثیر منفی بگذارد. در صورت طولانی‌شدن این وضعیت، ممکن است فاصله‌های عاطفی ایجاد شود و کیفیت روابط کاهش یابد، اما با مراجعه به دندان‌پزشک و مراقبت‌های منظم، می‌توان این مشکل را مدیریت کرد.

• انتقال بیماری‌های دهان و دندان: بیماری‌هایی مانند عفونت‌ لثه، التهاب یا باکتری‌ها می‌توانند از طریق بزاق دهان و هنگام تماس نزدیک، مثل بوسیدن یا استفاده از وسایل مشترک مانند مسواک، به شریک زندگی منتقل شوند. گاهی اوقات وجود بیماری‌های دهان و دندان و نگرانی‌های ناشی از انتقال آن می‌تواند باعث کاهش صمیمیت و نزدیکی بین زوجین شود. به همین دلیل رعایت بهداشت دهان و دندان علاوه بر مواردی که گفته شد، از این نظر که می‌تواند سلامت شرایط زندگی را هم تحت‌تأثیر قرار دهد، بسیار اهمیت دارد.

8 راهکار مربوط به بهداشت دهان، برای داشتن رابطه عاطفی بهتر

اصلی‌ترین قدم برای ترمیم رابطه عاطفی که به‌ دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، دچار مشکلاتی شده است، گفت‌وگو‌کردن درباره مشکل است. اما بعد از آن، اقدام فوری برای درمان علت مشکلات دهان و دندان، و همچنین ایجاد عادت‌های رفتاری مانند مسواک هر روزه، و تغییر در رژیم غذایی مانند مصرف میوه و سبزیجات بیشتر، می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند.

در ادامه با چند راهکار مفید، در دسترس و کم‌هزینه برای بهبود سلامت دهان و دندان آشنا می‌شویم.

1. 1. با شریک زندگی خود صحبت کنید: اگر شریک زندگی شما دچار مشکلات دهان و دندان است که شما را آزار می‌دهد، حتما صادقانه و دوستانه این موضوع را با او در میان بگذارید و در روند درمان در کنارش باشید. همچنین اگر خودتان دچار مشکلات دهان و دندان هستید، صادقانه با همسر خود صحبت کنید. این صداقت به او نشان می‌دهد که شما به این موضوع اهمیت می‌دهید و نمی‌خواهید روی رابطه عاطفی‌تان تأثیر منفی بگذارد.
2. برای درمان مشکلات دهان و دندان خود اقدام کنید: مشکلاتی مثل عفونت لثه یا دندان پوسیده از رایج‌ترین علل بوی بد دهان یا ظاهر نامناسب هستند. هم برای حفظ سلامت دهان خود و هم برای پایداری رابطه عاطفی خود، حتما این موضوع را جدی بگیرید و برای درمان آن اقدام کنید. گاهی اوقات یک راهکار یا درمان ساده و کم‌هزینه می‌تواند این مشکل را برای همیشه حل کند.
3. از مسواک، نخ ‌دندان و دهان‌شویه استفاده کنید: دو بار مسواک‌زدن در روز، به همراه استفاده از نخ ‌دندان و دهان‌شویه، باعث ازبین‌بردن باکتری‌ها و بقایای غذا می‌شود و تأثیر زیادی بر کاهش بوی دهان و سفیدکردن دندان می‌گذارد. اگر از کودکی به این کار عادت نکرده‌اید، اشکالی ندارد. از حالا می‌توانید به‌تدریج این عادت را در خود ایجاد کنید.
4. الکل و سیگار را کم کنید یا ترک کنید: مصرف الکل و استعمال سیگار باعث خشک‌شدن دهان و ایجاد بوی بد می‌شوند. سیگار همچنین باعث تجمع باکتری‌ها‌ در دهان می‌شود و احتمال ابتلا به عفونت را بالا می‌برد. با کاهش یا ترک سیگار و الکل، هم به سلامت دندان و لثه خود کمک می‌کنید و هم می‌توانید با حفظ بهداشت دهان و دندان، بر کیفیت رابطه عاطفی خود تأثیر مثبت بگذارید.
5. 5. سبزیجات و میوه بیشتری مصرف کنید: قراردادن سبزیجات و میوه‌های ترد مثل سیب، هویج یا کرفس در برنامه غذایی روزانه، می‌تواند به پاک‌سازی دندان و دهان کمک کند. مصرف میوه و سبزیجات با افزایش ترشح بزاق، به ‌طور طبیعی بوی بد دهان را کاهش می‌دهد و به سلامت دهان کمک می‌کند.
6. 6. روزانه آب بیشتری بنوشید: آب نوشیدن مداوم باعث می‌شود دهان شما همیشه مرطوب بماند و شرایط مطلوبی برای تجمع باکتری‌های مضر در دهان شما ایجاد نشود. این عادت همچنین کمک می‌کند تا بقایای غذا از دهان شسته شود و احتمال ایجاد بوی بد به‌ویژه بعد از خوردن غذا کاهش پیدا کند.
7. 7. از خوشبوکننده‌های بدون قند استفاده کنید: آدامس یا خوشبوکننده‌های بدون قند می‌توانند به‌صورت موقت بوی ناخوشایند دهان را به‌ویژه بعد از خوردن غذا از بین ببرند. این محصولات با تحریک ترشح بزاق، به کاهش باکتری‌ها و پاک‌سازی دهان هم کمک می‌کنند.
8. 8. سالانه برای چکاپ دندان مراجعه کنید: حداقل یک‌بار در سال به دندان‌پزشک مراجعه کنید تا مشکلات پنهان دهان و دندان، قبل از بدتر شدن و بروز علائم مختلف، شناسایی و درمان شوند. این چکاپ‌های منظم به جلوگیری از مشکلات جدی و حفظ سلامت دهان و دندان کمک زیادی می‌کنند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

اگر نگران تأثیر بهداشت دهان و دندان‌تان بر روابط عاطفی‌تان هستید، زمان مناسب برای مراجعه به دندان‌پزشک زمانی است که علائمی مانند بوی بد دهان مداوم، درد دندان، خونریزی لثه، حساسیت به دمای غذا و نوشیدنی‌ها، یا مشاهده لکه‌ها و تغییر رنگ دندان‌ها را تجربه می‌کنید. همچنین، اگر احساس می‌کنید که این مشکلات باعث کاهش اعتمادبه‌نفس یا ایجاد ناراحتی در ارتباطات شما با شریک زندگی یا دوستان می‌شود، بهتر است سریعاً به دندان‌پزشک مراجعه کنید. پیشگیری از مشکلات جدی‌تر با مراجعه منظم به دندان‌پزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان، مانند مسواک‌زدن دو بار در روز، استفاده از نخ دندان، و آب دهان، می‌تواند به حفظ روابط عاطفی سالم و جلوگیری از ایجاد موانع در ارتباطات اجتماعی کمک کند.