چطور خشممان را کنترل کنیم؟

چرا خشمگین می‌شیم؟

قبل از هر چیزی شاید بهتر باشه اول به این سوال جواب بدیم، که چرا خشمگین می‌شیم؟ آخرین باری که از دست کسی عصبانی شدید را به یاد بیارید؛ چه اتفاقی افتاده بود؟ به نظرتون چی باعث شده بود که انقدر عصبانی بشید؟ چی کار کردید؟ اما چرا این سوالات رو می‌پرسم؟

این اتفاقات نیستند که ما رو ناراحت می‌کنند

ممکنه بگید آخه اون فلان حرف رو زد یا فلان کار رو در حق من انجام داد؛ اما واقعیت اینه که لزوما این اتفاقات نیستند که ما رو ناراحت می‌کنند، بلکه، تفسیری که ما از اتفاقات می‌کنیم و معنایی که بهشون می‌دیم، روی احساسات ما و بعد از اون، رفتار ما تاثیر می‌گذاره. اما چطوری؟

ما اتفاقات را به سبک خودمون معنا می‌کنیم

فرض کنید در یک مهمانی، میزبان سینی شربت رو روی لباس شما و بغل دستیتون می‌ریزه. ممکنه شما عصبانی بشید و بلند بگید: «خب حواستو جمع کن!!!»، اما نفر بغل دستیتون ممکنه بخنده و بگه: «ای وای، خودت چیزیت نشد که؟». اما چرا یه اتفاق واحد، احساسات و رفتارهای متفاوتی رو ایجاد کرده؟ جواب این سوال اینه، معنایی که ما به اتفاقات می‌دیم، متفاوته.

معنای متفاوت یعنی چی؟

شاید این سوال تو ذهنتون جا بگیره که یعنی چی که معنای متفاوت به اتفاقات می‌دیم؟ به مثال مهمونی برگردیم؛ ممکنه شما توی ذهنتون این جمله بیاد که: «آدم باید حواسش جمع باشه! این آدم دست و پا چلفتیه». این گفته انعطاف‌ناپذیر و بایدگونه در مورد یک شخص باعث ایجاد احساس خشم می‌شه، ولی ممکنه بغل دستیتون تو ذهنش بگه: «ای بابا، همه اشتباه می‌کنن.»

چرا این تفسیرها متفاوته؟

آدم‌ها، به خاطر تفاوت‌های شخصیتی، سبک‌های تربیتی و …، نوع خاصی از معنادهی به اتفاقات و تفسیرها رو دارند که عموما انقدر تند و به صورت خودکار عمل می‌کنند که اصلا ازش خبر هم ندارند. به همین دلیله که می‌گن، فلانی این کار رو کرد و من عصبانی شدم. در صورتی که همون‌طور که گفتم، یک اتفاق مشابه، احساس‌های متفاوتی در آدم‌ها ایجاد می‌کنه.

الان چه کار می‌شه کرد؟

در مورد کنترل خشم و هر احساس دیگه‌ای، قدم اول اینه که شدت و تکرار احساستون رو ارزیابی کنید. یعنی چی؟ یعنی این که اولا ببینید چقدر عصبانی می‌شید؟ آیا بیش از حده؟ آیا دیگران بهتون می‌گن آدم عصبی‌ای هستید؟ و … . چرا؟ چون ما به عصبانیت متعادل کاری نداریم. بله، همه ما ممکنه از این که کارمون درست پیش نره یا … عصبی بشیم، چیزی که اینجا مهمه، شدت و تکراره این احساسه.

فکرهاتون رو بررسی کنید

اگه زیاد عصبی می‌شید یا شدت عصبانیتتون بالاست، برگردید و ببینید چه فکرهایی تو سرتونه؟ البته این کار سخته چون گاهی این فکرها انقدر سریع هستن که متوجهشون نمی‌شیم؛ اما اگه عمیق بشید، حتما می‌تونید پیداشون کنید. دنبال فکرهایی بگردید که انعطاف‌ناپذیرند. مثلا: «فلانی نباید این کار رو می‌کرد!»

فکرهاتون رو انعطاف‌پذیر کنید

این جمله شاید گفتنش ساده باشه، اما انجام دادنش قطعا سخته. شما بعد از اینکه افکار انعطاف‌نا‌پذیرتونو پیدا کردید، حالا سعی کنید که کم‌کم، انعطاف‌پذیرشون کنید؛ مثلا به خودتون بگید: «چقدر خوب می‌شد که آدم‌ها کارشون رو درست انجام می‌دادن، اما حالا هم دنیا به آخر نرسیده». حتی گفتن بدون باور داشتن این موضوع هم کمک کنندست.

تمرین کنید

اینکار نیاز به تمرین و تمرین و تمرین داره. هر روز سعی کنید احساسات مختلف و فکرهایی که باعث می‌شه اون احساسات رو داشته باشید رو بررسی کنید تا بتونید موقع خشم از این تکنیک استفاده کنید. اما تا زمان رسیدن به این مهارت، بهترین تکنیک برای کنترل خشم، ترک کردن محیطیه که باعث خشمتون می‌شه.