خودخواهی نوعی ویژگی شخصیتی منفی است که برخی از افراد آن را دارند. این ویژگی می‌تواند در ارتباطات و زندگی مشترک فرد مشکلاتی را ایجاد کند. اگر فکر می‌کنید شوهرتان خودخواه و خودشیفته است، لازم است درباره این ویژگی شخصیتی بیشتر بدانید و یاد بگیرید که چطور باید با او برخورد کنید. در این مقاله به شما این آموزش‌ها را می‌دهیم.
نشانه‌های شوهر خودخواه
اگر همسرتان بیشتر این نشانه‌ها را دارد، می‌توان گفت که او ویژگی شخصیتی خودخواهی را دارد.
- او از شما قدردانی نمیکند
- خودش در اولویت زندگی‌اش است و به هیچ چیز دیگری جز خودش اهمیت نمی‌دهد
- وقتی به او احتیاج دارید او معمولا در کنارتان نیست و با کارهای خودش مشغول است
- اشتباهاتش را قبول نمیکند و حتی ممکن است به گردن شما بیندازد
- همه تصمیمات را به تنهایی می‌گیرد و با شما مشورت نمیکند
- همیشه تمرکزش روی خودش است
- از علاقه‌مندی‌ها، اهداف و آرزوهای شما اطلاعی ندارد
- درک و همدلی کمی نسبت به شما و دیگران نشان نمی‌دهد
- از شما انتظار دارد کاملا او را بشناسید
- معذرت‌خواهی نمیکند
- در کارهای خانه کمکی به شما نمیکند
- انتظار دارد هر چیزی که می‌‌گوید را فورا انجام بدهید
- کمترین تلاش را برای شما و رابطه‌تان می‌کند
- شما را تحقیر می‌کند تا خودش بزرگ و برتر به نظر برسد
- به سختی از شما تعریف و تمجید می‌کند
- زمانی مهربان و عاشقانه می‌شود که از شما چیزی می‌خواهد یا رابطه جنسی می‌خواهد
- از رابطه زناشویی فقط برای ارضای نیازهای خودش استفاده می‌کند
- زیاد پیگیر احوال و زندگی شما نمی‌شود و بیشتر صحبت‌هایش حول محور خودش می‌چرخد
کدام موارد خودخواهی محسوب نمی‌شوند؟
- اگر شوهرتان مسئولیت‌های خانه و خانواده را انجام می‌دهد و در وقت‌های اضافه به فعالیت‌های مورد علاقه خود مثل بازی کردن، ورزش کردن و… می‌پردازد و یا به دیدار دوستانش می‌رود، این خودخواهی نیست. به دلیل اینکه هر فردی حق دارد در کنار رسیدگی به رابطه و مسئولیت‌های مربوطه، به زندگی شخصی‌اش نیز رسیدگی کند. اگر شما چنین کاری نمی‌کنید و خودتان را کاملا وقف شوهرتان کرده‌اید، لازم است از او یاد بگیرید و به زندگی شخصی خودتان هم رشد بدهید.
- اگر همسرتان گاهی با شما مخالفت می‌کند این خودخواهی نیست. او یک فرد منحصر به فرد است و ممکن است تفاوت‌هایی با شما داشته باشد و گاهی با عقاید و تصمیمات شما مخالف باشد. این حق شما و همسرتان است که با احترام نظرات فردی‌تان را به یکدیگر بگویید.
- اگر همسرتان در شرایط خاص و اضطراری گاهی خانواده یا دوستانش را در اولویت می‌گذارد، این خودخواهی نیست. گاهی همسر در اولویت اول نخواهد بود و این موضوع طبیعی است. مثلا زمانی که دوستان یا خانواده بیمار می‌شوند و نیاز به کمک دارند، وقتی اتفاق بدی می‌افتد و نیاز دارند شوهرتان در کنارشان باشد و… در این شرایط خاص طبیعی است که شما در اولویت شوهرتان نباشید.
چرا شوهرم اینقدر خودخواه است؟
علت‌های مختلفی دارد مثل:
تک فرزند یا فرزند آخر بودن
افرادی که تک فرزند یا فرزند آخر خانواده هستند، معمولا در خانواده بیش از حد به آنها بها داده می‌شود و به بیشتر یا همه خواسته‌هایشان پاسخ مثبت داده می‌شود. در نتیجه این افراد دارای طرحواره استحقاق می‌شوند یعنی خودشان را برتر از دیگران می‌دانند و حس می‌کنند همه خواسته‌هایشان باید برآورده شود در زندگی و همچنین حس می‌کنند همیشه خودشان حرف و رفتار درست را انجام می‌دهند. طرحواره استحقاق باعث خودخواهی و خودشیفتگی می‌شود.
عوامی فرهنگی و خانوادگی
در جامعه‌ای که مردسالار باشد و همه کاره خانواده مرد باشد، در این جوامع و فرهنگ‌ها معمولا خودخواهی در مردان زیاد دیده می‌شود چون با همین باورها تربیت می‌شوند و خودشان را برتر و ارزشمندتر از خانم می‌دانند.
روابط بد و سمی قبلی
اگر در روابط قبل از ازدواج از شوهرتان سوءاستفاده شده باشد و او با افراد قلدر و خودخواه زیادی دوست بوده باشد، این موضوع باعث می‌شود فرد کم کم احساساتش را خاموش و سرکوب کند و خودش فردی خودخواه شود تا بتواند ارزشمندی و برتری خودش را به خودش و به دیگران ثابت کند و به نوعی همان رفتار خودخواهانه شریک‌های عاطفی قبلی‌اش را نشان بدهد تا همان آسیب را به جنس مخالف دیگر بزند. این موضوع نوعی انتقام جویی از جنس مخالف است.
با شوهر خودخواه چطور برخورد کنم؟
با او بحث نکنید
علت خودخواهی شوهرتان هر چیزی که باشد نمی‌توانید آن را به تنهایی درمان کنید و یا با بحث کردن با او، رفتارش را تغییر بدهید. هرچقدر مقاومت کنید و با او بحث کنید ممکن است اوضاع بدتر شود. بهتر است دست از تغییر دادن شوهرتان بردارید.
زمانی که خودخواه نیست از او قدردانی کنید
دقت کنید ببینید کدام کارها را بدون خودخواهی انجام می‌دهد. زمانی که این کارها را انجام می‌دهد از او قدردانی کنید. تشویق کردن او به شکل قدردانی زمانی که کار و رفتاری خوبی انجام می‌دهد، باعث می‌شود رفتارهای سالم و خوبش تقویت شوند و خودخواهی‌اش کمتر شود. پس از این روش استفاده کنید اما زیاده روی نکنید.
به او بگویید که خودخواهی‌اش چه تاثیری روی شما می‌گذارد
همیشه هم سکوت کردن خوب نیست البته بحث کردن هم خوب نیست. به جای آن یاد بگیرید در شرایط مناسب به آرامی با شوهرتان صحبت کنید و به او بگویید که رفتارهای خودخواهانه‌اش چه تاثیر منفی روی شما می‌گذارند و چقدر این رفتارها شما را ناراحت می‌کنند. البته شاید برای فرد خودخواه مهم نباشد که رفتارهایش چه حسی به شما می‌دهند اما مهم است که احساسات‌تان را گاهی ابراز کنید. شاید تاثیرگذار باشد.
از خودتان مراقبت کنید
زندگی کردن با فرد خودخواه بسیار سخت است و عزت نفس و سلامت روان شما را نابود می‌کند. پس روی خودتان متمرکز باشید و از خودتان مراقبت کنید تا دچار مشکلات روانی نشوید. در این مسیر می‌توانید از مشاور نیز کمک بگیرید.
علت رفتارش را از او بپرسید
اگر همسرتان رفتارهای خودخواهانه انجام می‌دهد، می‌توانید علت آن را از خودش بپرسید تا از زاویه دید خودش هم به ماجرا نگاه کنید. شاید او خودخواه نیست بلکه دلایل منطقی برای رفتارهای خود دارد. پس بهتر است درباره این موضوع مطلع باشید.
خونسردی‌تان را حفظ کنید
وقتی همسرتان شما را با رفتارهای خودخواهانه‌اش عصبانی می‌کند، سعی کنید با فاصله گرفتن از او و تنفس عمیق، خودتان را به آرامش برسانید و با خشم به او پاسخ ندهید. پرخاشگری کردن مشکلی را حل نمیکند بلکه شما را از همسرتان دورتر می‌کند.
الگوی او باشید
شما رفتارهای خودخواهانه کمتری نشان بدهید و او را تشویق کنید که کارهای فداکارانه انجام بدهد. مثلا تشویقش کنید برای مادرش هدیه بگیرد، تشویقش کنید مسئولیت‌هایش را انجام بدهد و در عوض از او قدردانی کنید. شما هم این چنین رفتار کنید. گاهی ما باید خودخواه و قاطع باشیم اما زمانی که لزومی ندارد این گونه رفتار کنید، به خاطر لجبازی با شوهرتان، خودخواهانه رفتار نکنید.
با هم کارهای مشترک انجام بدهید
برای اینکه کارهای مشترک با هم انجام بدهید و زمان باکیفیتی را با هم بگذرانید، برنامه‌ریزی کنید و فعالیت‌هایی که هر دوتان دوست دارید را با هم انجام بدهید. مثل ورزش، فیلم دیدن، رستوران رفتن و… سعی کنید وقت خوب و با کیفیتی را با هم بگذرانید. روزانه این کار را انجام بدهید حتی اگر 10 دقیقه وقت دارید با هم باشید.
تماس فیزیکی برقرار کنید
شما پیش قدم شوید برای در آغوش گرفتن و بوسیدن همسرتان و حتی گاهی خودتان پیش قدم شوید برای برقراری رابطه زناشویی. در رابطه زناشویی به خودتان کمک کنید که تحریک شوید و به ارگاسم برسید. می‌توانید نیازها و خواسته‌هایتان را به همسرتان بگویید و از او محترمانه درخواست کنید که انجام بدهد. نقش فعال داشته باشید و به دلیل خودخواهی همسرتان عقب‌نشینی نکنید.
فیلم رمانتیک با همسرتان تماشا کنید
اگر همسرتان این نوع فیلم‌ها را دوست دارد گاهی با هم فیلم رمانتیک ببینید تا او با دیدن رفتارها و حرف‌های زوج داخل فیلم، از آنها الگوبرداری کند و ممکن است کم کم تغییراتی در او ایجاد شوند که به نفع شما و رابطه‌تان است.
سوالات متداول
-
آیا خودخواهی ویژگی بدی است؟
گاهی در برخورد با افراد سمی برای دفاع از حق و حقوق خود باید خودخواهی به خرج بدهیم اما در شرایطی که نیاز نیست و کسی قرار نیست از حقوق‌مان سوءاستفاده کند، نباید خودخواه باشیم. اگر همیشه در مقابل هر فردی خودخواه باشیم، این یک ویژگی شخصیتی منفی محسوب می‌شود و باید رفع شود.
-
خودخواهی چه تاثیر منفی روی ازدواج می‌گذارد؟
خودخواهی دشمن زن و شوهر و نابودگر ازدواج است. خودخواهی باعث می‌شود در نحوه صحبت کردن همسران با یکدیگر، نحوه برخورد آنها نسبت به یکدیگر، نحوه تقسیم مسئولیت‌های خانه، رفع تعارضات و اختلافات، وقت گذراندن با یکدیگر و… تغییرات منفی ایجاد شود. این تغییرات منفی می‌تواند زندگی مشترک را به شدت خراب کند.
-
آیا فرد خودخواه می‌تواند عاشق شود؟
حقیقت این است که یک فرد خودخواه هرگز نمی‌تواند یک فرد دیگر را به صورت کامل دوست داشته باشد. عشق این افراد از روی نیاز است یعنی تا زمانی که نیازهایشان برآورده شود، طرف مقابل را دوست دارند و اگر برآورده نشود، طرف مقابل را ممکن است طرد کنند یا با او به مشکل بربخورند. این افراد نمی‌توانند عشق بی قید و شرط داشته باشند .
-
خودخواهی همان خودشیفتگی است؟
می‌توان گفت بله، افراد خودخواه و خودشیفته نشانه‌های یکسانی از خود نشان می‌دهند.
-
امکانش هست فرد خودخواه تغییر کند؟
معمولا خبر احتمالش کم است چون افراد خودخواه به شدت اعتقاد دارند که خودشان درست و بی نقص هستند. گام اول برای تغییر این است که اشتباهات‌مان را بپذیریم و بعد در صدد اصلاح آن بربیاییم. افراد خودخواه گام اول را طی نمی‌کنند که بتوانند به گام‌های بعدی برسند.
-
چه کار کنم شوهرم بفهمه که خودخواهه؟
- به او بگویید که رفتارها و حرف‌‌هایش چه احساسی به شما می‌دهد
- نیازها و خواسته‌هایی که از همسرتان دارید را مطرح کنید
- دلیل منطقی بیاورید که نشان بدهد چرا نمی‌خواهید به درخواست‌هایش عمل کنید
-
مزایای خودخواه بودن کدام‌اند؟
- شفقت به خود
- داشتن اعتماد به نفس زیاد
- عشق ورزیدن به خود
- خود مراقبتی
- ارزشمند دانستن خود
- احترام گذاشتن به خود
-
آیا طول عمر افراد خودخواه بیشتر است؟
احتمالا بله چون افراد خودخواه به شدت از خودشان مراقبت می‌کنند و به سلامت روان و جسم‌شان اهمیت می‌دهند. بنابراین طول عمر طولانی‌تری دارند.
-
چطور خودم را دوست داشته باشم بدون اینکه خودخواه باشم؟
- خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
- نگران نظرات دیگران درباره خودتان نباشید
- به خودتان اجازه اشتباه کردن بدهید
- به یاد داشته باشید که میزان ارزشمندی شما ربطی به مسائل مادی یا ظاهر و اندام شما ندارد
- از رها کردن افراد سمی نترسید
- به خودتان اعتماد کنید
-
درسته از فرد خودخواه جدا بشم؟
اگر شوهرتان نمی‌خواهد تغییر کند و رفتارهایش به شدت به سلامتی شما و فرزندان‌تان آسیب می‌زند، ممکن است بهترین تصمیم طلاق گرفتن باشد. می‌توانید برای گرفتن تصمیم درست در جلسات مشاوره طلاق شرکت کنید. تاکید می‌کنیم که از روی احساساتی مثل خشم در این زمینه تصمیم‌گیری نکنید چون ممکن است پشیمان شوید.
سخن پایانی
خودخواهی در هر شرایطی ویژگی بدی نیست اما اگر از حد طبیعی فراتر برود و به روابط آسیب بزند، باید درمان شود. در این زمینه نشانه‌های شوهر خودخواه را توضیح دادیم و چندین روش برای بهتر ارتباط برقرار کردن با او را به شما آموزش دادیم. اگر با این راهکارها مشکل حل نشد و ارتباط‌تان قابل تحمل‌تر نشد، توصیه می‌کنیم حتما از زوج درمانگران همیار عشق کمک بگیرید. در کنار زندگی کردن با فرد خودخواه، حتما به سلامت روان خودتان هم رسیدگی کنید.
پرسش و پاسخ کوتاه