گاهی برای برخی از والدین، این اتفاق به صورت ناخواسته پیش می‌آید که در هنگام رابطه جنسی، فرزندشان وارد اتاق می‌شود و رابطه‌شان را می‌بیند. برخی از والدین می‌گویند:«بچه که چیزی از رابطه جنسی نمیدونه. پس این چیزی که دیده هم زود فراموش میکنه و اصلا نمیفهمه که چی بوده.» در حالی که حتی یک کودک یک یا دو ساله نیز، زمانی که این صحنه را می‌بیند، دچار آسیب می‌شود. درست است که کودک نمی‌داند که پدر و مادر چه کار می‌کنند اما او به دلیل ذهن قوی وتخیلاتی که دارد، در ذهنش از این تصویر، یک داستان تخیلی می‌سازد و این موضوع باعث ترس و اضطراب او خواهد شد. در این مقاله، ابتدا آسیب‌ها و پیامدهای دیده شدن رابطه جنسی پدر و مادر توسط فرزند را توضیح می‌دهیم و سپس به این موضوع می‌پردازیم که اگر برای شما هم چنین اتفاقی افتاد، چه کار باید انجام دهید و به کودک خود چه باید بگویید؟

آسیب‌ها و پیامدهای دیده شدن رابطه زناشویی والدین توسط کودک

همانطور که در بخش مقدمه مقاله گفته شد، کودکان ذهن خلاق قدرتمندی را دارند و از هر چیزی که می‌‌بینند، می‌توانند در ذهن خود یک داستان تخیلی بسازند که گاهی این تخیلات باعث رشد فکری آنها می‌شود و گاهی هم مضر و آسیب‌زننده است و باعث زمینه‌سازی بیماری‌ها و مشکلات روانی آینده کودک می‌شود. به عنوان مثال، زمانی که کودک باران را می‌بیند، نمی‌داند که باران از لحاظ علمی چگونه تشکیل می‌شود و از کجا می‌بارد. در ذهن خود شاید این گونه برداشت کند که زمانی که باران می‌بارد، یعنی ابرها ناراحت هستند و اشک می‌ریزند. همانطور زمانی که کودک رابطه زناشویی والدینش را می‌بیند، او نمی‌داند که حقیقت چیست و رابطه زناشویی باعث لذت زن و مرد است. احتمالا او این گونه برداشت می‌کند که پدرش در حال کتک زدن و آزار و اذیت رساندن به مادرش است. این برداشت و تخیل، به ذهن او آسیب می‌زند و باعث می‌شود که کودک، از آن روز به بعد، برداشت منفی نسبت به پدر داشته باشد و از او کینه به دل بگیرد و تنفر داشته باشد. اگر این احساس اشتباه در کودک درمان نشود، به مرور زمان و با بزرگ شدن کودک، او در ارتباطات خود با همکاران، همکلاسی‌ها و یا همسایه‌های جنس مخالف خود با مشکل مواجه خواهد شد و احتمال اینکه در کل از جنس مخالف نفرت داشته باشد، بدبین و بی‌اعتماد شود، بسیار زیاد است. درواقع دیدن همین یک صحنه، همه این پیامدها و آسیب‌ها را به دنبال دارد که آینده کودک را خراب می‌کند. او در رابطه عاطفی هم دچار مشکل می‌شود و یا اصلا شاید نتواند هرگز وارد رابطه شود چون بی‌اعتمادی، ترس و بدبینی نسبت به جنس مخالف، این اجازه را به او نمی‌دهد که با دیگران ارتباط سالم و خوبی را برقرار کند. درواقع می‌توان گفت که طرحواره بی‌اعتمادی و بدبینی در کودک شکل می‌گیرد. این افراد علاوه بر اینکه نمی‌توانند با جنس مخالف، ارتباط خوب و سالمی را بگیرند، به دلیل طرحواره‌ای که دارند به صورت ناخودآگاه افراد سوءاستفاده‌گر و اشتباه را به خود جذب می‌کنند که طرحواره‌شان را تشدید می‌کند. پس بسیار مهم است که مواظب باشید که هرگز کودک‌تان، صداهای رابطه جنسی را نشنود و یا آن را نبیند. اگر به صورت ناخودآگاه این اتفاق افتاد، برای جبران آسیب‌ها و جلوگیری از تشدید آنها، لازم است اقداماتی که در این مقاله خواهیم گفت را انجام دهید و از یک مشاور کودک و نوجوان هم کمک بگیرید. در این زمینه، می‌توانید با مشاوران کودک و نوجوان همیار عشق مشورت کنید.

از آسیب‌های دیگر دیدن رابطه جنسی والدین، عبارت‌اند از:

• افسردگی کودک
• ایجاد شدن اختلالات جنسی مثل سادیسم و مازوخیسم در کودک
• بلوغ زودرس
• ترس از تنهایی
• تنفر از برقراری رابطه جنسی در بزرگسالی
• تمایل به آزار دادن دیگران و انجام دادن رفتارهای خشونت‌آمیز

فرزندم رابطه جنسی ما را دیده است. چه کار کنم؟

ابتدا خونسردی خود را حفظ کنید

زمانی که فرزندتان وارد اتاق می‌شود، احتمالا اولین عکس‌العمل شما این خواهد بود که لباس‌های خود را به سرعت بپوشید و بسیار خجالت‌زده شوید و سریعا سعی کنید توضیح دهید که چیز خاصی نبوده و… اما این کار را نکنید. زمانی که خجالت‌زده می‌شویم، نمی‌توانیم تصمیم درست را بگیریم، بلکه می‌خواهیم به سرعت مشکل را حل کنیم و توضیحاتی را بدهیم، اما بهتر است ابتدا خونسردی خود را حفظ کنید، مدتی استراحت کنید تا هیجانات‌تان فروکش کند و بعد در فرصت مناسب با فرزندتان صحبت کنید. البته لازم نیست چند روز بگذرد و بعد با او صحبت کنید. فقط چند ساعت به خودتان و به فرزندتان استراحت بدهید و بعد دوباره سر صحبت را باز کرده و توضیح دهید.

چه چیزهایی را دیده است؟

اگر کودک فقط شما و همسرتان را زیر پتو دیده است، فقط کافی است توضیحات مختصری را به فرزندتان بدهید، مانند این جمله:«من و پدرت چون همدیگه رو خیلی دوست داریم، همدیگه رو بغل کرده بودیم.» تا همین حد توضیح برای یک کودک خردسال که چیز خاصی ندیده است، کافی است، اما اگر او دقیقا دیده باشد که در حین رابطه جنسی، چه عملی انجام می‌شود، ممکن است بعدا شروع به پرسیدن سوالات جنسی کند که از کنجکاوی او می‌آید. در این صورت باید توضیحات بیشتری را بدهید اما با دقت.

او را دعوا یا سرزنش نکنید

شاید در لحظه‌ای که کودک وارد اتاق می‌شود و شما شوکه می‌شوید، به صورت ناخودآگاه عصبانی شوید و او را دعوا کنید اما هرگز این کار را انجام ندهید و او را به خاطر وارد شدن به اتاق‌تان سرزنش نکنید. بدانید که فرزندتان به صورت عمد این کار را نکرده است و نباید طوری با او برخورد کنید که او احساس گناه و شرمندگی داشته باشد.

فرزندتان را در آغوش بگیرید

بعد از اینکه کمی آرام‌تر شدید و توانستید خونسردی‌تان را حفظ کنید و با آرامش با فرزندتان صحبت کنید، او را در آغوش بگیرید و از او بپرسید که چه چیزی دیده است و تا چه حدی متوجه شده است و بعد متناسب با آن، توضیحاتی را به او بدهید. می‌توانید بگویید:«مامان و بابا وقتی این کار رو میکنن یعنی خیلی همدیگه رو دوست دارن.» این حرف باعث می‌شود که کودک متوجه شود که چیزی که دیده است، آزار و اذیت نسبت به مادر نبوده است.

در پاسخ به سوالات جنسی کودک، چه بگوییم؟

کودکان اغلب مواقع کنجکاوی زیادی دارند. مخصوصا زمانی که به مدرسه می‌روند و وارد اجتماع می‌شوند، اطلاعات‌شان بیشتر می‌شود و کنجکاوی‌شان هم افزایش می‌یابد. آنها شاید در مدرسه، از همکلاسی‌ها یا معلمان خود چیزهایی را بشنوند و یاد بگیرند و یا بعدا برای محک زدن دانسته‌های خود، دوباره از شما سوال کنند تا مطمئن شوند که اطلاعات درستی را دارند. بعد از اینکه کودک، رابطه جنسی مادر و پدرش را می‌بیند، ممکن است این کنجکاوی او بیشتر شود و سوالاتی را بپرسد، مثل «من از کجا اومدم؟»، «من چطور به دنیا اومدم؟»، «قبل از اینکه به دنیا بیام، کجا بودم؟»، «چرا در جشن عروسی‌تون نبودم؟» و… در پاسخ به این سوالات، توصیه‌های زیر را در نظر داشته باشید و حتما برای دادن پاسخ درست و متناسب با سن کودک خود، با مشاوران متخصص کودک و نوجوان در ارتباط باشید.

اجازه دهید کامل سوال خود را مطرح کند

برخی از والدین، عجله می‌کنند و قبل از اینکه فرزندشان به صورت کامل سوالات خود را مطرح کند، فورا جواب‌هایی را به او می‌دهند. شاید سوال او کم‌تر از جوابی باشد که شما می‌خواهید به او بدهید و زمانی که شما بیشتر از آنچه که لازم است بداند، به کودک اطلاعات می‌دهید، او آسیب بیشتری خواهد دید. پس ابتدا اجازه دهید او کامل سوال خود را مطرح کند و بعد هر آنچه که باید بداند را با زبان ساده‌تر به او بگویید.

از او بپرسید که خودش چه چیزی می‌داند؟

زمانی که کودک سوالی می‌پرسد، شاید برای محک زدن دانش و اطلاعات خودش باشد، پس اول بپرسید:«تو چی درباره‌اش میدونی یا شنیدی؟» و بعد جواب درست را به او بدهید و یا اگر چیزی که شنیده است، درست است، آن را تصدیق کنید.

جواب دادن به سوالات را به سال‌های بعدی موکول نکنید

برخی از والدین هستند که به دلیل ناآگاهی یا به دلیل حفظ کردن فرزند خود از خطرات احتمالی، فکر می‌کنند که اگر به سوالات کودک جواب ندهند، بهتر است چون هنوز بزرگ نشده است و نباید بداند. در حالی که این طرز فکر، کاملا اشتباه است. شما می‌توانید به عنوان والدین، به فرزندتان اطلاعات درست و صادقانه‌ای را در حدی که لازم است بدهید اما اگر این کار را نکنید، او زمانی که بزرگ شود از همکلاسی‌هایش خواهد شنید و حتی ممکن است چیزهایی بشنود یا ببیند که اشتباه است اما او به دلیل اینکه درست و غلط را نمی‌داند، اطلاعات اشتباه را هم قبول می‌کند و ذهن و فکرش آسیب می‌بیند. پس بهتر است کودک از دوران کودکی از والدین خود اطلاعات درست را کسب کند تا در آینده به دلیل ناآگاهی، اطلاعات اشتباه را باور نکند یا برای کنجکاوی، به سراغ دیدن فیلم‌ها و… که برایش مناسب نیست نرود.

صادق باشید

زمانی که کودک از شما سوالی می‌پرسد، صادق باشید و دروغ نگویید. به عنوان مثال اگر از شما می‌پرسد که:«من از کجا به دنیا اومدم؟»، نگویید:«تو رو خدا برای ما فرستاد.» و… چون زمانی که کودک بزرگ شود، اطلاعات درست را از همکلاسی‌هایش، معلم‌هایش و یا مقالاتی که می‌خواند، به دست خواهد آورد، با این تفاوت که ممکن است این اطلاعات، اشتباه یا بزرگ‌نمایی شده باشند و فرزندتان آسیب ببیند. به علاوه او متوجه خواهد شد که شما به او دروغ گفته‌اید و دیگر به شما اعتماد نخواهد کرد که بخواهد بقیه سوالاتش را هم از شما بپرسد، بلکه او به دوستان، مقالات، فیلم‌ها و… اعتماد خواهد کرد که این موضوع به ضرر او است. پس به کودک‌تان با صادق بودن ثابت کنید که شما هرگز به او دروغ نخواهید گفت و شما قابل اعتماد هستید. در این صورت او همیشه هر سوالی که داشته باشد، از شما خواهد پرسید و آگاهی بهتر و درست‌تری را کسب خواهد کرد.

فکرش را منحرف کنید

کودکان در این دوران معمولا کنجکاو می‌شوند که درباره آلت تناسلی و اندام‌های جنسی خود بدانند، به آن دست بزنند و کشف کنند که چیست و چگونه عمل می‌کند. اگر در این دوران، کودک خود را به دلیل توجه کردن به اندام جنسی‌اش، تنبیه کنید یا به او احساس شرمندگی دهید، او آسیب شدید جنسی و روانی خواهید دید که بعدها می‌تواند منجر به اختلالات روانی و جنسی شود. بهترین کار این است که اگر او بیش از حد نسبت به اندام‌های جنسی‌اش کنجکاوی نشان می‌دهد، فکرش را با بازی کردن با او منحرف کنید، اما این نکته را هم بدانید که کنجکاوی درباره این موضوعات، در کودکی طبیعی است.

نکاتی برای جلوگیری از دیده شدن رابطه زناشویی توسط کودک

• شب‌ها یا هنگامی که در حال برقراری رابطه جنسی هستید، حتما در اتاق را ببندید.
• اگر کودک‌تان به سنی رسیده است که خودش می‌تواند از تخت خواب بیرون بیاید و در اتاق شما را باز کند، حتما برای چند دقیقه‌ای که با همسرتان رابطه جنسی برقرار می‌کنید، در اتاق را قفل کنید.
• مواظب صداهایتان باشید. شنیدن صداها و ناله‌ها توسط کودک، می‌تواند به او آسیب بزند و باعث شود که او فکرهای منفی کند.