مادر و پدر شدن هم مثل هر کار دیگری، آمادگی روحی و روانی و جسمانی خاصی را میخواهد و اگر حاملگی در زمانی باشد که افراد این آمادگی را نداشته باشند یا هنوز ازدواج نکرده باشند، گفته میشود که بارداری ناخواسته اتفاق افتاده است که بدون هیچ برنامهریزی قبلی بوده است. برای برخی از دختران یا زنان، بارداری ناخواسته رخ میدهد و گاهی افراد به دلیل اینکه نمیخواستند بچهدار شوند یا در سالهای دوستی یا نامزدی حامله شدهاند، مجبور به سقط جنین میشوند که این کار عوارض زیادی دارد. در این مقاله ابتدا دلایل بارداری ناخواسته را توضیح میدهیم و سپس به راهکارهای کنار آمدن با آن و راهکارهای جلوگیری از آن میپردازیم.
دلایل بارداری ناخواسته
رابطه جنسی در دوران دوستی، نامزدی یا عقد
یکی از دلایل اتفاق افتادن بارداری ناخواسته، داشتن رابطه جنسی در زمان دوستی یا نامزدی است. البته برخی از افرادی که در دوران عقد هستند نیز، دچار حاملگی ناخواسته میشوند چون درست است که زن و شوهر محسوب میشوند اما هنوز زیر یک سقف نرفتهاند و به دلیل آبروی خود و خانوادهها و فرهنگ و سنتهایی که وجود دارد، نمیتوانند در آن زمان بچهدار شوند. این افراد قبل از ازدواج با هم رابطه جنسی برقرار میکنند و بدون انجام دادن روشهای پیشگیری خاص یا بدون توجه به نکات ایمنی، رابطه برقرار میکنند که منجر به بارداری میشود.
استفاده نکردن از روشهای پیشگیری
افرادی که در هنگام رابطه جنسی از روشهای پیشگیری از بارداری مثل کاندوم و یا قرصهای ضدبارداری (توجه داشته باشید که این قرص نباشد هر روز مصرف شود، بلکه مصرف آن باید به ندرت، فقط در مواقع لازم و با دستور پزشک باشد) استفاده نمیکنند، ممکن است برایشان بارداری ناخواسته اتفاق بیفتد، مخصوصا زمانی که خانم در روزهای تخمکگذاری باشد که احتمال بارداری بسیار زیاد است.
استفاده اشتباه از روشهای جلوگیری از بارداری
افرادی که از روشهای جلوگیری از بارداری استفاده میکنند اما به دلیل داشتن آگاهی کم و محدود و یا به دلیل خطایی که همان لحظه رخ میدهد و متوجه نمیشوند، از این روشهای درست استفاده نمیکنند و منجر به بارداری میشود. به عنوان مثال اگر شخص نداند که باید مواظب باشد که کاندوم پاره نشود و با دست با احتیاط باید باز شود و نباید از ناخن یا قیچی استفاده شود، ممکن است با رخ دادن یک خطا و پاره شدن کاندوم، حاملگی رخ دهد، یا افرادی که نمیدانند قرصهای ضدبارداری را باید در زمانهای خاصی استفاده کنند تا موثر باشد، ممکن است با مصرف کردن آن در زمان اشتباه، این قرص تاثیری نداشته باشد و بارداری رخ دهد.
عوارض بارداری ناخواسته
بارداری ناخواسته، علاوه بر عوارض جسمانی که به دنبال دارد، عوارض روحی و روانی نیز دارد که به خانم استرس و اضطراب زیادی را وارد میکند. در ادامه چند عارضه و پیامد بارداری ناخواسته را توضیح میدهیم.
عوارض جسمانی
اگر شخص ازدواج کرده باشد ولی با برنامهریزی قبلی بچهدار نشده باشد، ممکن است با لجبازی و با ناتوانی در کنار آمدن با این بارداری ناخواسته، به مراقبتهای خود در دوران حاملگی اهمیتی ندهد و به چکاپهای ماهانهاش نرود و بارداری ناسالم و پرخطری را داشته باشد. این مادران معمولا به دلیل نگرانیهای خود، ترس از بارداری یا زایمان، مسائل مالی و یا به دلیل داشتن کودک دیگری، نمیخواهند بچه داشته باشند. به همین دلیل اگر نخواهند آن را سقط کنند، به دوران بارداریشان و کارهایی که باید انجام دهند، بسیار بیتوجه خواهند بود. اگر هم بچه را سقط کنند، عوارض و آسیبهای دیگری به دنبال خواهد داشت. بنابراین اگر خانم با بارداری ناخواسته کنار نیاید، خود را آماده نکند و بچه را نخواهد، اسیبهای جسمانی به او و بچه وارد خواهد شد.
عوارض روحی و روانی
افرادی که بدون برنامهریزی باردار میشوند، معمولا دچار افسردگی میشوند و استرس و اضطراب زیادی را تحمل میکنند. مخصوصا افرادی که قبل از ازدواج باردار میشوند، آسیبها و تنشهای روانی شدیدی را تجربه میکنند.
عوارض اجتماعی
زمانی که خانم دچار تنش و افسردگی شدید میشود، زندگی اجتماعی طبیعیاش مختل و دچار مشکل میشود، به همین دلیل از کارهای روزمره خود عقب میماند و ممکن است احساس شرمساری در اجتماع داشته باشد و دیگر نتواند مثل قبل با دیگران و خانوادهاش ارتباط خوبی را برقرار کند. ممکن است همیشه ترس از را داشته باشد که خانوادهاش یا سایر افراد متوجه حقیقت و اتفاقی که افتاده است شوند و باعث آبروریزی و خشم دیگران شود.
ناخواسته باردار شدم. چه کار کنم؟
چرا نمیخواهید بچهدار شوید؟
اولین سوالی که باید از خودتان بپرسید، این است که چرا نمیخواهید بچهدار شوید؟ آیا به دلیل این است که در رابطه آشنایی هستید و هنوز ازدواج نکردید؟ یا در دورن عقد هستید و فکر میکنید که بچهدار شدن در این دوران، برخلاف انتظارات خانواده و فرهنگ شما است و مایه آبروریزی است؟ یا به این دلیل است که شما و همسرتان یک یا دو فرزند دارید و دیگر نمیتوانید فرزند دیگری را داشته باشید و از او نگهداری کنید؟ همه این موارد، دلایلی هستند که برخی از افراد به این دلایل نمیخواهند بچهدار شوند. اگر در دوران آشنایی رابطهتان هستید و بارداری اتفاق افتاده است، در صورتی که قصد سقط جنین را دارید حتما آن را از طریق راههایی که تخصصی باشد که آسیبی به شما نرسد. هرگز با قرص و به صورت خودسرانه، این کار را انجام ندهید. اگر در زمان عقد، حامله شدهاید، اگر میتوانید، تاریخ عروسی را جلوتر بیندازید و زودتر عروسی کنید تا بتوانید فرزندتان را نگه داشته و به دنیا باورید. اگر به دلیل اینکه فرزند دارید و به خاطر نگرانیها و مشکلاتی مثل مشکلات مالی فکر میکنید که ممکن است از پس فرزند بعدی برنیایید، سعی کنید با همسرتان صحبت کنید و به تفاهم برسید و اگر میتوانید، بچه را نگه دارید تا کار به سقط جنین نرسد. سعی کنید مسائل و مشکلات موجود را حل کنید و بستر لازم برای بچهدار شدن را فراهم کنید.
با مشاور مشورت کنید
اگر در شرایطی باردار شدید که ناخواسته و بدون برنامهریزی بوده است، قبل از انجام دادن کاری، حتما با مشاور مشورت کنید تا بتوانید روحیهتان را حفظ کنید و کار درست را انجام دهید. مشاور به شما کمک میکند که استرس، اضطراب و افسردگی ناشی از بارداری ناخواسته را کاهش دهید و درمان کنید و سپس بتوانید تصمیم درست را بگیرید و کاری انجام دهید که کمترین آسیب به شما برسد. توصیه میکنیم در این زمینه از مشاوران همیار عشق کمک بگیرید.
چه کسی میتواند در این شرایط در کنار شما باشد؟
در این شرایط سخت که نیاز به حمایت روحی و روانی زیادی دارید از نامزد یا همسرتان یا خانواده و دوستان نزدیکتان کمک بگیرید تا در کنار شما باشند و از لحاظ روحی و روانی به شما کمک کنند. البته یکی از افرادی که میتواند به شما کمک کند و در کنارتان باشد، مشاور است. پس استفاده از کمک حرفهای را نادیده نگیرید.
چگونه از بارداری ناخواسته جلوگیری کنم؟
استفاده از کاندوم
بهترین روش برای جلوگیری از بارداری و انتقال بیماریهای مقاربتی، استفاده از کاندوم است. استفاده از کاندوم، نیاز به دقت دارد تا پاره نشود و اگر در رابطهتان از رفتارهای خشن نیز استفاده میکنید، بهتر است کاندوم را زود به زود عوض کنید تا پاره نشود. برخی از افراد معتقد هستند که استفاده از کاندوم، لذت را کاهش میدهد، در صورتی که تا به حال در تحقیقات علمی، چنین موردی ثبت نشده است. بنابراین استفاده از کاندوم، لذت مرد یا زن را کاهش نمیدهد چون فقط یک لایه پلاستیکی نازک است.
کاندوم زنانه
یکی از روشهای جلوگیری از بارداری، استفاده از کاندوم زنانه است. استفاده از این کاندوم، روش خاصی دارد که ممکن است کمی سخت باشد، اما با آموزش دیدن روش جایگذاری آن در واژن، میتوانید از این کاندوم هم استفاده کنید.
قرصهای ضدبارداری
انواع قرصهای ضدبارداری موجود است که استفاده از آن، زمان و روش خاص خود را دارد. اگر رابطهای داشتید که احساس میکنید ممکن است بارداری رخ داده باشد، هرچقدر زودتر این قرص را مصرف کنید، معمولا نتیجه بهتری خواهید گرفت اما اگر چندین روز بعد از رابطه مصرف کنید، ممکن است تاثیری نداشته باشد. البته توجه داشته باشید که حتما قبل از خریداری کردن قرص، با پزشک مشورت کنید که کدام نوع را باید خریداری کنید، چند بار و کدام دوز را باید مصرف کنید و چه زمانی بعد از برقراری رابطه باید مصرف کنید که اثربخشی زیادی داشته باشد. مصرف این دارو به صورت خودسرانه، اشتباه است و میتواند به رحم، هورمونها و قدرت باروری و چرخه عادت ماهیانه شما، آسیب بزند.
سخن پایانی
یکی از اتفاقات پراسترس و تنشآوری که ممکن است برای برخی از خانمها رخ دهد، باردار شدن به صورت ناخواسته و بدون برنامهریزی قبلی در شرایط نامناسب است. گاهی بارداری ناخواسته به دلیل استفاده نکردن از روشهای جلوگیری از بارداری یا اشتباه استفاده کردن از این روشها است. بارداری ناخواسته، ممکن است در روابط جنسی در زمان دوستی و آشنایی، نامزدی یا عقد هم اتفاق بیفتد که در این شرایط، تنها راهی که اکثر افراد آن را انتخاب میکنند، سقط جنین است که خودِ این روش، آسیبهای زیادی را برای خانم به همراه دارد. اگر ازدواج کردهاید و به دلیل داشتن فرزند و یا به دلیل مسائل و مشکلات مالی و… بچه نمیخواهید، توصیه میکنیم به جای فکر کردن به روشی مثل سقط جنین، سعی کنید مشکلات و نگرانیهایتان را حل کرده و بستر لازم برای متولد شدن فرزند را فراهم کنید و بچه را به دنیا بیاورید. زمانی که بارداری ناخواسته اتفاق میافتد، طبیعی است که خانم دچار عوارض جسمانی، روانی و اجتماعی شود. اگر برای شما هم این اتفاق افتاده است و احساس ترس، اضطراب و افسردگی میکنید، توصیه میکنیم برای کاهش عوارض روانی ناشی از بارداری ناخواسته و برای تصمیمگیری درست در خصوص نگه داشتن بچه یا سقط آن، با مشاوران همیار عشق در ارتباط باشید. در این زمینه، هرگز خودسرانه عمل نکنید. درخواست کمک حرفهای از مشاور، بسیار مهم و کمککننده است.
پرسش و پاسخ کوتاه