آیا طلاق اشتباه است؟

هرگز برای این سوال به دنبال یک بله یا خیر کلی نباشید. هیچ علم و قانونی بدون در نظر گرفتن شرایط شما و رابطه‌تان نمی‌تواند پاسخ درستی به این سوال دهد. از آن گذشته حتی با بررسی شرایطتتان به شیوه اصولی جواب این سوال لازم نیست به همین اندازه قطعی باشد. هر تصمیمی در زندگی می‌تواند مزایا و معیبی داشته باشد و طلاق هم از این قانون مستثنی نیست. شما می‌توانید با سبک سنگین کردن زندگی‌تان، شرایط شخصی‌تان و برنامه‌های آینده تان مزایا و معایب تصمیم به جدایی را بسنجید و آن را انتخاب کنید. در ادامه مقاله می‌خواهیم برخی از چالش‌هایی که ممکن است طلاق برای شما به وجود آورد را با هم بررسی کنیم. ذکر این نکته ضروری است که همه این معایب نسبی هستند و حتی ممکن است یک نفر با توجه به ویژگی‌های منحصر به فردش آن را تجربه نکند و دیگری آن را به صورت ملموس حس کند.

چالش‌های روانی طلاق برای زنان

یکی از مهم ترین چالش‌های طلاق برای خانم‌ها چالش‌های هیجانی و عاطفی است که لازم است آن را مدیریت کند. در ادامه مهم‌ترین این چالش‌ها را بررسی می‌کنیم.

اضطراب

هر تصمیمی در زندگی می‌تواند همراه با میزان کمی از اضطراب باشد حتی تصمیمات مثبتی مثل قبولی در دانشگاه، ازدواج و بچه دار شدن هم گاهی با اضطراب همراه است زیرا موجب تغییر در زندگی می‌شوند و هر تغییری در زندگی از آنجا که قابل پیشبینی کامل نیست به صورت طبیعی باعث ایجاد اضطراب می‌شود. برخی افراد با توجه به ویژگی‌های روانی و خلقی‌شان بیشتر درگیر اضطراب می‌شوند و برخی دیگر می‌توانند بهتر مدیریتش کنند. طلاق هم قطعا تغییراتی در زندگی به وجود می‌آورد و خودش به خودی خود دارای هیجانات منفی است بنابراین تعجی ندارد که همراه با اضطراب باشد. در رده بندی رویدادهای استرس آمیز زندگی، طلاق در پژوهش‌ها همراه با وقایعی مثل مرگ فرزند یا همسر، خیانت و …  بین 10 رویداد اول استرس‌زای زندگی است.

افسردگی

افسردگی و نشانه‌هایش می‌تواند در مقاطع مختلف طلاق، از زمانی که مشکلات زناشویی آغاز می‌شود تا تردید و تصمیم برای طلاق و حتی مدتی پس از انجام دادن طلاق بروز پیدا کند. متاسفانه در مواردی افراد نشانه‌های افسردگی در طلاق را نادیده می‌گیرند و با تصور اینکه به مرور زمان حالشان بهتر می‌شود این هیجان‌ها را سرکوب می‌کنند و گاهی همین موضوع باعث می‌شود افسردگی مقطعی آن‌ها تبدیل به افسردگی مزمن شود. مطالعات زیادی درباره ارتباط طلاق و افسردگی در سرایر دنیا انجام شده است که تمام آن‌ها تاکید کرده‌اند در صورت بروز علائم افسردگی باید آن را جدی بگیرید و برای درمانش قدم‌های جدی بردارید.

خشم

خیلی از افرادی که طلاق را تجربه می‌کنند هیجاناتی مانند خشم را نیز تجربه خواهند کرد. این خشم می‌تواند نسبت به طرف مقابل و حتی گاهی نسبت به خود فرد باشد. از نظر تکاملی انسان تمایل دارد شرایط و دارایی‌هایش را حفظ کند. دارایی فقط دارایی‌های مالی نیست و روابط ما و دستاوردهایی مثل شغل و تحصیلاتمان نیز جزء آن در نظر گرفته می‌شود و هرچه این دارایی‌ها را تهدید کند می‌تواند موجبات خشم ما را فراهم کند. این موضوع هم نمی‌توان نادیده گرفت که در اغلب موارد وقتی یک زندگی مشترک به پایان می‌رسد یک شبه به پایان نرسیده‌ است و قطعا مشکلات و جر و بحث‌هایی بین زن و شوهر وجود داشته است و حتی در طلاق توافقی نیز می‌توان تصور کرد رابطه چالش‌هایی داشته است که ممکن است در فرد ایجاد خشم و تنش کند.

احساس گناه و پشیمانی

احساس گناه نیز از آن هیجاناتی است که ممکن است حین یا بعد از طلاق سراغتان بیاید. برخی سوالاتی که در ذهن فرد می آید مانند اینکه چقدر مقصر بودم؟ آیا به اندازه کافی تلا کردم؟ آیا اشتباه از من بود؟ آیا نمی توانستم بهتر از این باشم و … ممکن است در او ایجاد احساس گماه کند. این احساس گناه همیشه متوجه وقایع رابطه نیست، گاهی فرد حتی نسبت به انتخابش احساس گناه می‌کند و با خود می گوید چرا بیشتر در انتخابم دقت نکردم، چرا نشانه‌ها را نادیده گرفتم یا چرا او را به خاطر اشتباهاتش بخشیدم. گاهی نیز افراد از خودِ طلاق پشیمان می‌شوند که چرا عجولانه تصمیم گرفتم، چرا بیشتر صبر نکردم چرا بیشتر تلاش نکردم و سوالاتی از این قبیل که فرد تصور می کند اگر به عقب برگردد شاید دیگر این تصمیم را نگیرد.

غم و اندوه

احساس غم بعد از طلاق یکی از شایع ترین هیجانات منفی است که در فرد به وجود می‌آید و نباید از بروز آن تعجب کنید. شما هرچقدر هم از زندگی قبلی‌تان ناراضی باشید به هرحال در یک زندگی مشترک بوده اید و خاطرات خوب و بدی داشته اید که گذشته شما را ساخته است و ممکن است به آن‌ها دلبستگی داشته باشید و فکر از دست دادنشان شما را آزار دهد. از طرف دیگر تصور کنید در زندگی‌تان شکست خورده‌اید و حتی شاید در نقش قربانی فرو روید. همه این‌ها و هزاران دلیل دیگر موجب می‌شود بعد از جدایی به خصوص خانم ها با توجه به فرهنگ، جامعه و نقش های متفاوتی که دارند  گاهی غم و اندوه را تجربه کنند. نکته مهم این است که نباید این هیجانات سرکوب شوند، برعکس باید به شیوه اصولی و در زمان مناسب بروز داده شوند تا تبدیل به هیجانات منفی مزمن که قدرت ایحاد تفکرات منفی را نیز دارند نشوند.

چالش‌های اجتماعی زنان در طلاق

به غیر از چالش‌های مهم روانی که درباره آن صحبت کردیم، طلاق می‌تواند چالش‌های جدی در زمینه اجتماعی هم برای افراد به وجود آورد. جالش‌های اجتماعی به خصوص برای زنان با توجه به سنت‌ها و فرهنگ های مردسالارانه نقش پر رنگ تری را ایفا می‌کند و می‌تواند برای زنان تنش‌زا تر باشد. در ادامه برخی از مهم‌ترین این چالش‌ها را بررسی می‌کنیم.

چالش‌های مالی

یکی از مهم ترین چالش‌های خانم‌ها بعد از طلاق مشکلات مالی است. آن‌ها اغلب ناچار هستند هزینه مسکن، خورد و خوراک و نیازهای اولیه را به تنهایی به عهده بگیرند و اگر شاغل نباشند این موضوع بسیار دغدغه جدی خواهد بود. حتی برخی از خانم‌ها به دلیل مشکلات مالی در یک رابطه به بن بست رسیده می‌مانند و معتقد هستند توان پرداخت هزینه‌های زندگی بعد از جدایی را ندارند. بنابراین مشاوره پیش از طلاق همیشه به خانم‌ها توصیه می‌کند از این موضوع به راحتی نگذرند ئ حتما برای آن برنامه ریزی داشته باشند.

پذیرش در جامعه و خانواده

متاسفانه هنور در جامعه و برخی خانواده‌ها دید مثبتی به طلاق وجود ندارد و این موضوع به خصوص درباره خانم‌ها نقش پررنگ‌تری دارد. متاسفانه برخی افراد طلاق را لکه ننگ می دانند و خانم ها را تشویق می کنند هر طور شده حتی در یک رابطه آسیب‌زا و اشتباه بمانند اما طلاق نگیرند! بنابراین برای یک خانم طلاق گرفته ممکن است اگر درگیر چنین فرهنگی باشد اثبات خودش کار دشواری به نظر برسد و نیازمند تحمل تنش‌هایی بین اعضای خانواده و اطرافیانش باشد.

چالش‌های ازدواج مجدد

در اکثر موارد انتخاب‌های یک خانم بعد از طلاق برای ازدواج و رابطه عاطفی محدودتر از دوران مجردی می‌شود. این موضوع البته با توجه به شرایط شخصی فرد می‌تواند بسیار متغیر باشد اما به طور کلی همیشه غیر منطقی نیست و می‌توانیم به دیگران این حق را بدهیم که دلشان بخواهد یا نخواهد با فردی کهه قبلا یک بار ازدواج کرده باشند یا نباشند. مهم این است که شما بپذیرید نباید به خاطر گذشته تان خودتان را دست پایین بگیرید و تصور کنید به دیگران بدهکار هستید! شما مانند هر انسان دیگری حق دارید مثل سابق نیازهای عاطفی تان را بنابر ایده‌آل ها و چهارچوب‌های خودتان برآورده کنید.

چالش‌های امنیت در جامعه

متاسفانه برخی افراد تصور می کنند یک خانم بعد از جدایی به علت کمبودهای عاطفی و جنسی نیاز دارد با کسی باشد و بر اساس همین تصور برخی افراد با نیت های غیر انسانی و سوء استفاده به این خانم‌ها نزدیک می‌شوند. چنین رفتاری گاهی این خانم‌ها را به شدت می رنجاند و باعث کناره گیری‌شان از اجتماع می‌شود و برخی از آن‌ها حتی عنوان نمی‌کنند قبلا ازدواج کرده‌اند تا فرصت سوء استفاده از چنین افرادی را بگیرند. توصیه ما به این خانم‌ها این است که کاملا قاطع در برابر این افراد سود جو قرار بگیرند و احازه ندهند صدمات روحی ناشی از معاشرت با آن‌ها فشار بیشتری را به زندگی شان وارد کند و بدون رودربایستی آن‌ها را از اطرافشان حذف کنند.

چالش فرزندان

جدایی و طلاق با وجود فرزند حساسیت خاص خودش را دارد و در تمام زمینه‌ها هر دو والد باید تصمیمی بگیرند که کمترین آسیب متوجه بچه‌ها شود. بعد از جدایی مشکلات فرزندان به شکل‌های مختلفی می‌تواند به یک خانم فشار آورد که در ادامه مقاله مهم‌ترین آن‌ها را با هم بررسی می کنیم.

مشکل حضانت  فرزندان

قوانین در خصوص حضانت فرزندان ممکن است گاهی به نفع خانم‌ها نباشد چرا که قیم قانونی فرزندان در قانون کشور ما پدر است و باید اجازه حضانت دادگاه به مادر بدهد و البته در شرایط خاصی و با توجه به سن و سال فرزندان و حتی جنسیت این شرایط تغییر می کند. به هر حال اگر مادر بخواهد حضانت فرزندان را به عهده بگیرد قطعا با چالش‌هایی روبرو خواهد شد که گاهی طاقت فرسات و می‌تواند شرایط ناخوشایندی را برای مادر به وجود آورد.

مشکلات مالی فرزندان

درست است که دادگاه حقی را برای فرزندان از طرف پدر برای تامین مخارجشان در نظر می‌گیرد اما گاهی این مخارج آنقدر بالاست که مادر را با چالش مواجه می‌کند به خصوص اگر پدر فرزندانش شرایط مالی مناسبی نداشته باشد یا نخواهد به مادر و فرزندان از لحاظ خرج و مخارج کمک کند. این موضع می تواند فشار روانی بالایی به مادر وارد کند و گاهی باعث می‌شود مادران چند شیفت کار کنند تا بتوانند از عهده مخارج مربوط به فرزندان بر بیایند که همین خودش موجب تحمل فشارهای مضاعفی است که به جسم و روان وارد می‌شود.

مسئولیت دو چندان در قبال تربیت فرزندان

قطعا وقتی حضانت فرزندان به عهده مادر قرار می‌گیرد و مادر مسئولیت تربیت فرزندان را به تنهایی به دوش می‌کشد با چالش‌های متعددی روبرو می‌شود. این موضوع در سنین مختلف فرزندان متفاوت است، در کودکی به شکلی و در نوجوانی به شکل متفاوتی مادر ناچار است به قول معروف هم نقش پدر و هم نقش مادر را برای فرزندانش به عهده بگیرد.

چطور باید عواقب طلاق را مدیریت کرد؟

قبل از طلاق مشاوره بگیرید

مشاوره قبل از طلاق را جدی بگیرید. مشاوره قبل از طلاق به شما کمک می‌کند شرایطتتان را از همه جوانب اصولی بررسی کنید و در شرایطی جدا شوید که بتوانید آماده مدیریت چالش‌های تان باشید. اگر هم در حال حاضر جدا شده‌اید و برخی چالش‌ها شما را سردرگم کرده است حتما یک مشاور آگاه می‌تواند با توجه به شرایط اختصاصی خودتان شما را راهنمایی کند.

از اطرافیان کمک بگیرید

بدون هیچ خجالتی از دوستان، خانواده و اطرافیان مطمئن و قابل اعتمادتان کمک بگیرید.برخی از خانم‌ها سعی می‌کنند برای اینکه نشان دهند از پس امور برمی‌آیند و تصمیمشان درست بوده است همه کارها را به تنهایی انجام دهند. این روند شما را از پا در می‌آورد و باعث می‌شود توانتان روز به روز کمتر شود.

لازم نیست قهرمان باشید

تصور نکنید باید بدون نقص باشید و از پس همه چیز بر بیایید. حتی اگر فرزند دارید ممکن است تصور کنید باید همه شرایط را برای آن‌ها ایده آل کنید و این وظیفه شماست که حالا که جدا شده اید قهرمان باشید. این تصور صحیح نیست شما و فرزندانتان یک خانواده هستید و باید همه با هم به پشت سر گذاشتن این دوران کمک کنید.

آسیب‌هایی که دیدید را ترمیم کنید

شاید گفت مهم‌ترین کاری که باید برای خودتان بعد از جدایی انجام دهید ترمیم آسیب‌هایی است که از رابطه شکست خورده‌تان داشته‌اید. شما باید بتوانید رابطه خود را بررسی کنید، ایرادات و مشکلاتتان را کشف و برطرف کنید، اگر آسیبی دیدید آن را ترمیم کنید و اگر این آسیب‌ها باعث ایجاد هیجانات منفی در شما شده است آن را مدیریت کنید و برای یک زندگی سالم و رابطه سالم در آینده آماده شوید. این دقیقا کاری است که دوره من ارزشمند بدون تو برایتان انجام می‎دهد.