رابطه جنسی یکی از ابعاد مهم و اصلی یک رابطه عاطفی است. تمام انسانها به صورت طبیعی دارای غریزه جنسی هستند اما این بدان معنا نیست که از بدو تولد همراه با این غریزه مهارتهای برقراری رابطه جنسی سالم را نیز در وجودشان دارند. تمایل جنسی یک غریزه است اما خود رابطه جنسی نیاز به آگاهی، آموزش و مهارت دارد و افرادی که به اندازه کافی نسبت به آن آگاهی ندارند ممکن است نسبت به انجام آن دچار اضطراب شوند که این اضطراب دلایل مختلف شخصی تا محیطی را در برمیگیرد و در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم.
تعریف اضطراب جنسی
هرگونه دلهره، ترس، اضطراب مربوط به رابطه جنسی، از تصورات جنسی گرفته تا انجام عمل جنسی و رسیدن به ارگاسم را با عنوان اضطراب جنسی میشناسیم. اضطراب جنسی ممکن است مربوط به هر مرحلهای از رابطه جنسی باشد و این موضوع در دیگران متفاوت است. در ادامه ابعاد مختلف اضطراب جنسی را با هم بررسی می کنیم.
رابطه اضطراب و رابطه جنسی
شاید وقتی نام اضطراب را میشنوید تصور کنید اضطراب یک احساس دلهرهآور روحی است، اما اضطراب انواع مختلفی دارد که یکی از مهمترین آنها اضطراب جنسی است که اگر شدت آن زیاد باشد میتواند تبدیل به یم معضل در روابط عاطفی شما شود. در ادامه مواردی که این اضطراب طبیعی است و مواردی که شما را از نظر جنسی فلج میکند باهم بررسی میکنیم.
اضطراب در رابطه جنسی تا کجا طبیعی است؟
اضطراب نه تنها در مورد مساله جنسی بلکه در هر دوره و زمان و فعالیتی در زندگی ما تا حدی طبیعی است، اگر ما در امور روزانه هیچگونه اضطرابی نداشته باشیم عملا هیچ فعالیت مفیدی نیز انجام نمیدهیم! بنابراین سطحی از وجود اضطراب در ما نه تنها مضر نیست بلکه ضروری است. اما اگر این اضطراب به جای انگیزه دادن به شما برای انجام امور مختلف، حال روحی تان را بد کند و بازدهی شما را پایین بیاورد دیگر مفید نیست. عملکرد جنسی نیز از این قاعده مستثنی نیست، اگر شما برای بار اول قرار است رابطه جنسی داشته باشید و تا حدی اضطراب دارید کاملا طبیعی است! اگر اضطراب دارید که مبادا شریک جنسی تان از شما خوشش نیاید طبیعی است، اگر اضطراب دارید که مبادا خوب عمل نکنید طبیعی است و همه اینها باعث میشود شما عملکرد بهتری داشته باشید اما اگر همه اینها آنقدر سطح اضطراب بالایی در شما به وجود میآورد که لذت جنسی را از بین میبرد و اجازه نمیدهد عملکرد خوبی داشته باشید درگیر اضطراب جنسی هستید که باید بررسی و برطرف شود.
آیا همه افراد اضطراب جنسی را تجربه میکنند؟
همانطور که در بالا توضیح داده شد، وجود حدی از اضطراب در افراد طبیعی است اما از فردی به فرد دیگر میزان و شدت آن متفاوت است. این تفاوت به عوامل بسیار زیادی مانند عوال زیستی و ژنتیکی، عوامل محیطی، خلق و خو و تجربات فرد بستگی دارد. ممکن است فردی حتی برای بار اول که قرار است رابطه جنسی داشته باشد هیچ اضطرابی را تجربه نکند اما دیگری حتی بعد از چند بار رابطه جنسی موفق درگیر اضطراب جنسی باشد. نکته مهم این است که خودتان را با کسی مقایسه نکنید و اگر درگیر اضطراب جنسی هستید نسخه از پیش تعیین شدهای برای خودتان نپیچید. اختلالات جنسی معمولا ریشه در گذشته دارند و باید توسط متخصص بررسی و رفع شوند.
دلایل اضطراب جنسی در افراد
منظور از اضطراب جنسی قبل از برقراری رابطه هرگونه دلهره و ترس و تنشی است که قبل از برقراری رابطه جنسی به شما وارد میشود، ما اضطراب اولین رابطه جنسی را در این مقاله استثنا قرار میدهیم زیرا همانطور که توضیح دادیم تا حدی طبیعی است و برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به مقاله اولین رابطه جنسی مراجعه کنید. اما دلایل اضطراب برقراری رابطه جنسی چیست:
ترس از به حدی کافی خوب نبودن
یکی از مهم ترین دلایل اضطراب جنسی این است که فرد تصور میکند مبادا به اندازه کافی در رابطه جنسی خوب نباشد، نگرانی بابت اندام، اندام جنسی، بوی بد، جذاب نبودن و … و نگرانی در مورد اینکه آیا عملکرد جنسی خوبی دارید یا خیر همه و همه میتوانند به وجود آورنده اضطراب جنسی باشند. صحبتهای شیوا از مراجعین ما را بخوانید تا بیشتر این موضوع را درک کنید:” من همیشه و هرجا هستم گِن میبندم زیر لباسم تا بزرگی شکمم رو تا حدی بپوشونم، خوب همسرمم همیشه من و با لباس می بینه به جزء وقتایی که رابطه جنسی داریم، با اینکه یکساله ازدواج کردیم همش نگرانم موقع رابطه جنسی شکمم توی ذوقش بزنه، این فکر اصلا نمیذاره لذت ببرم، حتی وسط رابطه جنسی به جای لذت بردن سعی میکنم تلاش کنم طوری قرار بگیرم که شکمم کمتر معلوم بشه.” همانطور که میبینید ترس از به حد کافی خوب نبودن میتواند تا این حد فلج کننده باشد.
تلاش برای کسب رضایت طرف مقابل
برخی افراد، چه خانم چه آقا، به نیازهای خودشان بیتوجه هستند و فقط در حال تلاش برای رضایت دیگران هستند. معمولا افرادی که درگیر طرحواره ایثارگری هستند یا عزت نفس پایینی دارند یا به هر دلیلی به دنبال باج دهی عاطفی هستند و قدرت نه گفتن ندارند و … تا جای ممکن سعی میکنند دیگران را نسبت به خودشان و نیازهایشان الویت قرار دهند. این ایثارگری در رابطه جنسی نیز گریبان آنها را میگیرد و مدام درگیر این هستند که آیا طرف مقابل از آنها و عملکرد جنسیشان راضی هستند یا خیر، این موضوع در آنها قبل و در حین رابطه جنسی اضطراب به وجود خواهد آورد.
تجربههای ناخوشایند گذشته
یکی از موارد بسیار مهمی که باعث اضطراب جنسی میشود موارد ناخوشایند از روابط جنسی گذشته است. این ناخوشایندی میتواند مربوط به خود شخص یا طرف مقابل باشد. مثلا فردی که قبلا مورد تعرض قرار گرفته است قطعا ممکن است دچار اضطراب جنسی باشدیا فردی که مشکلاتی مانند نعوظ داشته، فردی که در رابطه جنسی تحقیر شده است، فردی که نتوانسته توقعات همسرش در رابطه جنسی را برآورده کند و یا فردی که تجربه درد در رابطه جنسی را چشیده است همه و همه میتوانند درگیر اضطراب جنسی شوند که همانطور که توضیح دادیم شدت و نوعش در افراد قطعا متفاوت است.
ترس از برچسب خوردن
ترس از انگ و برچسب خوردن نیز یکی دیگر از مواردی است که ممکن است منجر به اضطراب جنسی شود و معمولا در خانمها بیشتر دیده میشود. شاید با خواندن این تیتر تصور کنید منظور ما خانمهایی است که رابطه جنسی را خارج از چارچوب ازدواج انجام میدهند، این دسته از خانمها ممکن است ترس از انگ و برچسب زدن را تجربه کنند اما این اضطراب تنها محدود به این دسته از افراد نمیشود و خانمهای متاهل در رابطه با همسرشان نیز ممکن است آن را تجربه کنند. صحبتهای مینا از مراجعین ما را بخوانید تا متوجه این موضوع بشوید: ” من حس میکنم کمیت رابطه جنسی ما پایینه مثلا تا به حال شده یک هفته تا 10 روز هیچ رابطهای نداشته باشیم، همسرم بهم میگه خوب تو خودت هربار تمایل داشتی بیا به من بگو یا نشون بده تمایل دادی همیشه که من نباید بیام جلو، ولی من روم نمیشه میترسم بگم پروئه یا رابطه جنسی زیاد میخواد! خجالت میکشم”. متاسفانه چنین اضطرابهایی در بین خانمهای کشور ما با توجه به فرهنگ غالبی که وجود دارد بسیار رایج است و کیفیت رابطه جنسیشان را به شدت پایین میآورد.
نشناختن طرف مقابل
گاهی وقتی ما طرف مقابل را نمیشناسیم از برقراری رابطه جنسی با او ممکن است اضطراب بگیریم حتی زمانی که قبلا بارها رابطه جنسی را تجربه کرده باشید مثلا افرادی که طلاق میگیرند بعد از سالها زندگی مشترک و رابطه جنسی، وقتی وارد رابطه عاطفی با فرد جدیدی میشوند ممکن است به دلیل نشناختن تمایلات و خلق و خوی او اضطراب بگیرند. درواقع اضطراب از موارد غیر قابل پیشبینی و ناآشنا طبیعی است اما اگر ادامه دار باشد باید بررسی و رفع شود.
علاقه بیش از حد به طرف مقابل
گاهی علاقه بیش از اندازه به طرف مقابل خود به خود موجب اضطراب در فرد میشود، فرد دوست دارد بهترین خودش باشد برای عشقش، نگران است مبادا او دوستش نداشته باشد یا از رابطه جنسی لذت نبرد، نگران است نکند رابطه جنسی روی رابطه عاطفیشان اثر منفی بگذارد و … . به قول معروف عشق چشم و گوش فرد را میبندد و اجازه نمیدهد فرد بتواند منطقی موارد را ارزیابی و مدیریت کند. چنین احساسی گاهی خوشایند است و گاهی شما را دچار تنش میکند، قطعا این دلیل از دلایل قبلی تجربه شیرین تری است اما وقتی عملکرد جنسی شما را مختل کند لازم است آإن را مدیریت کنید.
اضطرابهای مقطعی
گاهی فرد درگیر مشکلات کاری، تحصیلی، مالی، خانوادگی و … است که آنقدر او را مشغول میکند که دیگر نمیتواند روی موارد دیگر زندگیاش متمرکز شود یا برای آن وقت بگذارد. این اضطراب ها منطقی است ما نباید انتظار داشته باشیم همیشه آماده رابطه جنسی باشیم، قطعا در زندگی هر فردی مواردی پیش میآإید که رابطه جنسی در الویت قرار نگیرد و حتی برای ما اضطراب آور باشد اما مانند موارد قبلی مشکل جایی آإغاز میشود که این اضطراب و درگیری ادامه دار باشد. در هر صورت رابطه جنسی یکی از ابعاد بسیار مهم راذبطه عاطفی است و نمیتوانید برای طولانی مدت آن را کنار بگذارید یا الویت قرار ندهید.
چه باید کرد
در ادامه برخی نکات مهم که میتواند در برطرف کردن اضطراب جنسی کمکتان کند را بیان میکنیم:
کمک از مشاوره جنسی
حتما از مشاور جنسی کمک بگیرید تا ریشه موضوع را کشف و بر طرف کند و به نسخههای از پیش تعیین شده اکتفا نکنید. گاهی با چند ساعت مشاوره ساده میتوانید یک عمر استرس و اضطراب جنسیتان را میریت کنید! چرا آن را به تعویق میاندازید؟ برخی تصور میکنند مطرح کردن این موضوع موجب برچسب خوردن به آنها میشود، اولا چنین چیزی در دنیای آگاه امروز مطرح نیست و دید افراد تا حدود بسیار زیادی نسبت به گذشته در مورد مشاوره گرفتن در هر زمینهای تغییر کرده است. دوما اگر حس میکنید از مشاوره گرفتن و صحبن در اینباره خجالت میکشید میتوانید راهنکایی گرفتن را با مشاوره تلفنی آغاز کنید و به تدریج اگر لازم بود آن را بیشتر پیش ببرید هرچند در اکثر موارد مشاوره تلفنی کافی و کمک کننده است.
در رابطه جنسی کمال گرا نباشید
بپذیرید که رابطه جنسی میتواند گاهی خوشایند و گاهی ناخواشیند باشد و همیشه باب میل شما نیست مهم این است در مجموع از آن لذت ببرید. برخی با تفکرات صفر و صدی تصور میکنند برای اینکه یک رابطه جسی خوب برای خودشان و شریک جنسیشان رقم بزنند باید همه چیز عالی و بدون نقص باشد! چنین چیزی ممکن نیست، متاسفانه برخی افراد رابطه جنسیشان را با فیلمهای مستهجن و پورنو گرافی مقایسه میکنند که به هیچ عنوان مقایسه صحیحی نیست و در پشت صحنه این فیلمها افراد زیادی هستند که بتوانند این فیلکها را برای جلب بیننده پر زرق و برق کنند! زندگی خودتان را با فیلم مقایسه نکنید و کمال گرایی را کنار بگذارید.
همه چیز به گردن شما نیست
رابطه جنسی یک فرآیند دو طرفه است و شما و شریک عاطفیتان هر دو به یک اندازه در کمیت و کیفیت آن دخیل هستید پس همه چیز را گردن خودتان نیندازید و مقصر ندانید. مانند هر مشکل دیگری، این مشکل هم باید بررسی شود و هر کس سهم خودش را بشناسد و مسئولیتش را بپذیرد! قطعا شما و شریک جنسیتان هر دو نفر نقاط ضعف و قوتی در رابطه جنسی دارید! باید به کمک یکدیگر نقاط ضعفتان را رفع و نقاط قوتتان را بهبود ببخشید پس سعی نکنید همه چیز را یک طرفه حل کنید.
مشکلات جنسی نه جرم هستند نه ننگ و عار!
اگر مشکل جنسی دارید نه مجرمید نه خلافی کردهاید! مشکلات جنسی بسیار شایع است و به هیچ عنوان نباید بابت آن خجالت بکشید! این حق شماست که یک رابطه جنسی لذت بخش داشته باشد، مشکلاتتان را به کمک متخصص رفع کنید. تصور کنید اگر خدایی ناکرده زخم معده داشتید یا درگیر بیماری قلبی بودید یا مثلا سرتان میشکست به پزشک مراجعه نمیکردید و خجالت میکشیدید؟ حتی تصورش هم خنده دار است، در این زمانه مراجعه نکردن به مشاوره جنسی به دلیل خجالت و ترس از برچسب زدن هم خنده دار است! پس بدون معطلی به مشاور مراجعه کنید و از رابطه جنسی سالمتان لذت ببرید!
پرسش و پاسخ کوتاه