یکی از تلخ‌ترین اتفاقاتی که ممکن است هم برای دختران و هم پسران بیفتد، تجربه مورد تجاوز و سوء استفاده جنسی قرار گرفتن است. این اتفاق تلخ هم در کودکی و هم بزرگسالی اثرات منفی و مخرب زیادی دارد. بیان این مسأله برای شخص آزاردیده بسیار سخت است. خصوصا اینکه بیان این موضوع نه تنها در جامعه ما بلکه در سراسر دنیا یک تابو است. ممکن است شما هم این تجربه را داشته باشید و از ترس اینکه نکند کسی شما را قضاوت کند، به هیچ کسی در این‌ باره توضیحی نداده باشید و مدت‌ها بار این تجربه آزار دهنده را به تنهایی به دوش کشیده باشید. درک می‌کنیم که صحبت درباره این اتفاق چقدر برایتان سخت است و ترجیح می‌دهید که بجای حرف زدن راجع به آن، فراموشش کنید اما باید بدانید که با فرار کردن از واقعیت کمکی به خودتان نمی‌کنید و فقط صورت مسئله را پاک می‌کنید. در ادامه توضیح می‌دهیم که یک مشاور روانشناس چطور بدون اینکه شما را قضاوت کند، در نهایت همدلی به شما در درمان این مشکل کمک می‌کند.

بهم تجاوز جنسی شده،چکار کنم؟

احساس گناه، خشم، خودسرزنشی و یا حتی تنفر از جسم‌تان، از جمله احساساتی است که پس از مورد تجاوز واقع شدن تجربه می‌کنید. گاهی فرد متجاوز شما را تهدید می‌کند که باید این راز را حفظ کنید و اگر با کسی صحبت کنید، آبروی شما را می‌برد. این تهدیدها می‌تواند اثرات منفی و شدید روانی در شما بوجود بیاورد. اگر این خیانت توسط یک آشنا و یا محرم اتفاق افتاده باشد، میزان آسیب شما بسیار شدیدتر خواهد بود، چون انتظار این اتفاق را نداشتید و باورهای شما نیز درباره نزدیکان و افراد مهم زندگی‌تان بهم خورده است. کابوس‌هایی که بعد از این اتفاق تجربه می‌کنید دردناک است و گاهی حتی به بیماری‌های مختلفی که ریشه جسمانی ندارد، مانند سردردهای میگرنی شدید و یا معده‌درد دچار می‌شوید. وقتی به آن اتفاق فکر می‌کنید، زخمش هنوز برای شما تازه است اگر کسی را در اطرافیان‌تان ندارید که به او اطمنیان کنید و با او درباره این سوءاستفاده جنسی حرف بزنید، بار روانی این تعرض جنسی برایتان بیشتر است. اگر در بین نزدیکانتان فرد قابل اعتمادی هست می‌توانید با صحبت کردن با او کمی سبک‌تر شوید، اما برای اینکه بتوانید از آسیب‌های روحی و روانی این موضوع نجات پیدا کنید حتما باید از یک روانشناس متخصص کمک بگیرید.

مشاور روانشناس برای درمان تجاوز جنسی چه کمکی می‌کند؟

قبل از هر چیز باید بدانید، مشاور قرار نیست شما را قضاوت یا سرزنش کند. مشاوران رادیو عشق همراه شما هستد تا بتوانید درباره تجاوز جنسی که به حریم شما شده است، صحبت کنید و احساسات خود را تخلیه کنید. ضمن تخلیه احساسات، راهکارهای عمومی و اختصاصی برای درمان این تجاوز جنسی‌ با توجه به شرایط شما، توصیه می‌شود.

مشاور چه مسائلی را بررسی می‌کند؟

مشاور برای کمک بهتر به شما، موارد زیر را بررسی می‌کند:

چند مدت از این تجاوز جنسی گذشته است؟

اینکه درچه سنی مورد سوءاستفاده قرار گرفتید و در چه سنی تجاوزجنسی برای شما اتفاق افتاده است مهم است. چون اگر مثلاً در کودکی این سوءاستفاده جنسی اتفاق افتاده باشد، احتمال اینکه در تمامی این سال‌ها استرس زیادی را تحمل کرده باشید، وجود دارد و اگر در بزرگسالی و به تازگی این اتفاق را تجربه کرده باشید، مطمئناً تصمیمات زندگی‌تان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

تجاوز توسط چه کسی یا چه کسانی رخ داده است؟

این نکته هم بسیارمهم است که آزارجنسی توسط یک آشنا اتفاق افتاده است و یا او غریبه بوده است. اگر توسط آشنا مورد تعرض قرار گرفته باشید، آسیب روحی که به شما وارد شده است، بیشتر است.

چندبار مورد تجاوز واقع شدید؟

تعداد دفعاتی که این آزارجنسی اتفاق افتاده است نیز از موارد مهمی است که باید بررسی شود. اگر چندبار مورد تعرض قرار گرفته باشید، باید مهارت‌های دفاع از خود و جرأت ورزی را بیاموزید.

سوءاستفاده از شما همچنان ادامه دارد یا تمام شده است؟

گاهی تجاوز یکبار اتفاق افتاده و تمام شده است، اما گاهی همچنان تجاوز به طریقه‌های مختلفی ادامه پیدا کرده است. اگر فرد متجاوز همچنان مثل قبل به شما تعرض می‌کند، قطعاً این مسأله در ادامه روند درمان موثر است. ابتدا باید آن تجاوز قطع شود تا شما بتوانید وارد درمان شوید. در این مسیر مشاور کاملاً با شما همدلانه رفتار می‌کند و به شما یاد می‌دهد که چگونه از سوءاستفاده‌های بعدی جلوگیری کنید.

توسط فرد متجاوز تهدید شده‌اید که به کسی حرفی درباره آزارجنسی خود نزنید؟

مشاور برای اینکه علت اصلی اضطراب شما را بداند، این مسأله را بررسی می‌کند که آیا توسط فرد آزارگر تهدید شده‌اید که با کسی صحبت نکنید؟ اگر مورد تهدید قرارگرفته باشید، حتماً باید در این مورد با مشاور خود صحبت کنید تا او بتواند به شما کمک کند و حتی از طریق قانونی جلوی آزار فرد متجاوز را بگیرد.

از نزدیکان شما کسی از ماجرای تجاوز باخبر شده است؟

اگر کسی هنوز هیچ چیزی نمی‌داند، مطمئناً فشار زیادی را تحمل می‌کنید و همین مسأله نیز اضطراب شما را بالا می‌برد، مشاور به شما کمک می‌کند بتوانید این اضطراب را کنترل کنید.

پس از این اتفاق به پزشک مراجعه کردید؟

اگر پس از این اتفاق به پزشک مراجعه نکرده باشید، ممکن است یکی از نگرانی‌های شما مبتلا شدن به انواع بیماری‌ها باشد و برای همین دائماً اضطراب شدیدی را تجربه کنید. بهترین راه این است که حتماً به پزشک مراجعه کنید تا ابتدا از نظر جسمی وضعیت شما رسیدگی شود.

میزان آسیبی که از نظر جسمانی بخاطر این آزارجنسی دیده‌اید، چقدر بوده است؟

اگر دختر هستید، آیا باکره‌گی خود را از دست داده‌اید؟این موضوع نیز برای دختران بسیار اهمیت دارد و ممکن است به همین دلیل نتوانند به کسی اطمینان کنند تا با او درباره این آزار جنسی صحبت کنند.  این مسائل را مشاور به این دلیل بررسی می‌کنند که میزان آسیبی و صدمه‌ای که بخاطر تجاوز جنسی دیده‌اید را تخمین بزند و با توجه به اطلاعاتی که به او می‌دهید، به شما کمک کند تا بتوانید زندگی بهتر بعد از این صدمه تجاوز داشته باشید، چراکه شما لایق زندگی بهتری هستید.

راهکارهای مشاور برای درمان تجاوز جنسی چیست؟

مشاوران رادیوعشق ضمن گوش دادن به روایت‌ تلخ شما از حادثه‌ای که اتفاق افتاده است، راهکارهایی را برای درمان پیشنهاد می‌کنند. این راهکارها به دو دسته راهکاری تخصصی و راهکارهای عمومی تقسیم می‌شود که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم:

راهکارهای اختصاصی و درمانی

درمان‌های اختصاصی برای درمان تجاوز و آزار جنسی شامل:

• درمانPTSD (اختلال استرس پس از سانحه): پس از تجاوزجنسی، استرس شدیدی به شما وارد می‌شود و اگر از این اتفاق یک ماه گذشته باشد و شما هنوز در فکر آن باشید و با یادآوری آن حال بدی به شما دست بدهد، یعنی دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شده‌اید. این اختلال هنگامی به وجود می‌آید که ذهن و بدن در اثر تحریک تجربه آسیب‌زا، از توان افتاده باشند. برای درمان این اختلال مشاور کم‌کم شما را آماده می‌کند تا درباره تجاوز جنسی که اتفاق افتاده است صحبت کنید و به صورت کاملاً جزئی تمامی آن اتفاق تلخ را تعریف کنید. مشاور در این مدل درمانی، کاملاً همدل است و از شما حمایت می‌کند تا با اطمینان بیشتری بتوانید درباره آن اتفاق صحبت کنید. زمانی که شما چندین بار ماجرای تجاوز را تعریف کنید، هیجان اولیه کاهش پیدا کرده و می‌توانید اثر آن اتفاق را در زندگی خود به حداقل برسانید.
• درمان از طریق حساسیت زدایی حرکات چشم و پردازش مجدد(EMDR): این درمان برای کاهش آسیب‌های ناشی از فشارهای روانی مثل تجاوز جنسی بسیار موثر است. مشاور به شما کمک می‌کند تا روی باور منفی که نسبت به خودتان بعد از تجاوز پیدا کردید تمرکز کنید و حادثه تلخ آزارجنسی، دیگر هیجان اولیه را نداشته باشد و شما آرام می‌شوید.
• درمان از طریق مواجهه(Exposure): این نوع درمان برای درمان اضطراب‌ها و ترس‌های شما به کار می‌رود و باعث می‌‌شود بتوانید اضطراب‌های خودتان را مدیریت کنید.
• درمان از طریق رویکردهای شناختی مانندCBT : درمان‌های شناختی مثل CBT نیز از جمله بهترین روش‌های درمانی برای درمان تجاوز جنسی است. در این رویکرد درمانی مشاور به شما کمک می‌کند تا بتوانید به فکرها و احساسات تلخی که بعد از تجاوز نسبت به خودتان یا اطرافیان‌تان دارید، متمرکز شوید و به اثراتی که این فکرها روی رفتار شما دارند، توجه کنید. سپس خطاهایی که فکر شما ممکن است دچارش شده باشد را بررسی می‌کند. مثلاً این فکر که “من دیگه دوس داشتنی نیستم”، “من آدم کثیفی‌ام و بدنم رو دیگه دوست ندارم” به وسیله درمان  CBT قابل حل است.
• درمان شفقت(CFT): یکی دیگر از درمان‌هایی که برای قربانیان تجاوز استفاده می‌شود، شفقت درمانی است. هدف مشاور در این درمان، کمک به شما برای مهربان بودن با خودتان و آسیبی است که بخاطر تجاوز جنسی دیده‌اید. تکنیک‌های مختلف این درمان به شما کمک می‌کند تا بتوانید خود را سرزنش نکنید و از آسیب‌های مجددی که ممکن است در آینده برای‌تان اتفاق بیفتد، پیشگیری کنید.

راهکارهای عمومی

مشاوران متخصص رادیوعشق علاوه بر راهکارهای اختصاصی، راهکارهای عمومی زیر را برای درمان سوءاستفاده جنسی پیشنهاد می‌دهند:

• محرک‌های محیطی را بشناسید: هر چیزی که شما را یاد آن خاطره تلخ تجاوز جنسی می‌اندازد باید شناسایی کنید.این محرک‌ها می‌تواند دیدن فرد متجاوز، دیدن فضایی که در آن تجاوز اتفاق افتاده است و یا هر خاطره و حتی رنگ لباس فرد متجاوز باشد. این شناسایی‌ها باعث می‌شود که شما یا تا حد ممکن از آن محرک‌ها دوری کنید و یا قبل از مواجهه با آن محرک، خود را آماده کنید.
• مراقب افسردگی باشید : از جمله اختلالاتی که بعد از تجاوز اتفاق می‌افتد، افسردگی است. راهکار مناسبی که برای درمان افسردگی ناشی از مورد تجاوز جنسی قرار گرفتن توصیه می‌شود، انجام روتین و کارهای روزمره زندگی‌تان است. به هیچ‌وجه روزمره زندگی خود را از دست ندهید.
• اثرات تجاوز را از بین نبرید : اگر به تازگی مورد تجاوز واقع شدید سریعاً به مرکز درمانی یعنی پزشکی قانونی مراجعه کنید تا اگر اثرات آن از بین نرفته باشد، بتوانید از فرد متجاوز شکایت کنید. مشاور شما اگر مطلع باشد که به تازگی این اتفاق برای شما افتاده است، حتماً شما را راهنمایی می‌کند تا بتوانید از مسیر درست و قانونی این مسأله را حل کنید.
• فعالیت‌های مفید مانند ورزش کردن را فراموش نکنید: شما نیاز به تخلیه استرس و هیجان‌های منفی خود را دارید. یکی از راه‌های تخلیه این هیجانات منفی، انجام دادن ورزش‌ به خصوص ورزش‌هایی است که در فضای آزاد انجام شود. حتی اگر شرایط انجام ورزش را ندارید، حتماً پیاده‌روی داشته باشید.

این مقاله به یک اتفاق تلخ یعنی تجاوز جنسی پرداخته است. مطمئناً تجربه داشتن تجاوز در کودکی و یا حتی بزرگسالی باعث آسیب‌های زیاد جسمی و روانی می‌شود. اشاره کردیم که برخی از افراد نمی‌توانند درباره سوءاستفاده‌ای که از آنها شده است، با کسی صحبت کنند. بهترین فردی که می‌توانید با آرامش کامل به او مراجعه کنید، مشاور است. مشاور مواردی را بررسی می‌کند تا بتواند اولاً اطلاعات بیشتری درباره این اتفاق که برایتان افتاده است داشته باشد و ثانیاً بتواند بیشتر به شما کمک کند. مواردی که مشاور بررسی می‌کند، شامل: زمان تجاوز، سن شما در زمان این اتفاق، اینکه همچنان تجاوز ادامه دارد و آیا تهدید می‌شوید و مسائلی از این دست که در مقاله به آن اشاره کردیم. سپس مشاور راهکارهای اختصاصی درمانی و راهکارهای عمومی برای به شما توصیه می‌کند تا بتوانید به زندگی خود با آرامش بیشتری ادامه بدهید و این اتفاق باعث نشود تمام زندگی‌تان تیره و تار شود.

سوالات رایج

کسی که بهم تجاوز کرد، ازم فیلم گرفته و تهدیدم کرده، چیکار کنم؟

ضمن حفظ آرامش خود، بهترین اقدام مراجعه به قانون و وکیل است. حتماً برای شما سخت است که بخواهید درباره این موضوع با نزدیکان خود صحبت کنید، اما داشتن حمایت اطرافیان بخصوص کسی که به او اعتماد دارید، به شما کمک می‌کند تا در این مسیر تنها نباشید و بتوانید اقدامات قانونی را علیه فرد متجاوز انجام دهید.

داییم بهم تجاوز کرده و هنوز اونو می‌بینم، راهی هست آروم بشم؟

دیدن فرد آزارگر از همان محرک‌هایی است که در مقاله نیز به آن اشاره کردیم و می‌دانیم باعث بدتر شدن حال شما می‌شود. تا حد ممکن سعی کنید از دیدن او اجتناب کنید اما اگر امکان‌پذیر نیست و او از نزدیکان شماست، با او تنها نمانید و در هرفضایی که او در آنجا حضور دارد، نمانید. اگر همراه جمع هستید، حتما کنار یک آدم امن در خانواده بنشینید و تا حد ممکن با او صحبت نکنید.

توی بچگی بهم تجاوز شده، تو رابطه جنسی با همسرم مشکل دارم؟

شما می‌توانید با مراجعه به مشاور سکس‌تراپ، درباره ترس‌های خود را از رابطه جنسی که قطعاً روی کیفیت رابطه شما و همسرتان اثر می‌گذارد، صحبت کنید. او به شما کمک می‌کند که با آرامش رابطه جنسی خوبی با همسرتان برقرار کنید و خاطره تلخ تجاوز در کودکی برای شما یادآور نشود.

چند وقت بعد از مورد تجاوز واقع شدن میشه ثابت کرد که بهمون تجاوز شده؟

بهتر است زمان طولانی نگذرد تا اثرات تجاوز برای پزشکی قانوین قابل تشخیص باشد.معمولاً بعد از 6 ماه دیگر توانایی تشخیص تجاوز وجود ندارد، بخصوص اگر دختر باکرگی خود را از دست داده باشد، مشخص نمی‌شود که چه کسی این عمل را انجام داده است. اما اگر سریعاً اقدام کنید از دی ان ای باقی‌ مانده می‌شود به هویت فرد متجاوز پی برد.

خودمم توی تجاوز جنسی که بهم شده مقصرم؟

فکر کردن به اینکه شما چه رفتاری داشتید که باعث شده است مورد آزارجنسی قرار بگیرید، باعث می‌شود به شدت خودتان را سرزنش کنید. این سرزنش کردن به شما کمکی نمی‌کند و برعکس باعث می‌شود که به خودتان برچسب‌های منفی زیادی بزنید.

چطور خاطره تجاوزی که توی بچگی بهم شده رو فراموش کنم؟

مطمناً فراموش کردن اتفاق تلخ تجاوز جنسی سخت است و بهتر است برای کمرنگ کردن این خاطره تلخ حتماً درمان‌های مخصوصی که مشاوران در این زمینه دارند را امتحان کنید. پیش بردن این مسیر به تنهایی کار دشواری است.

به خواستگارم باید بگم که توی بچگی بهم تجاوز شده؟

بهتر است برای مشاوره پیش از ازدواج اقدام کنید و اگر قصدتان برای ازدواج با ایشان جدی است درجلسه فردی مشاوره پیش از ازدواج، از مشاور بخواهید تا در این باره با او صحبت کند. برای مطالعه بیشتر در این مورد می‌توانید مقاله « گفتن گذشته خود به همسر یا خواستگار: ازدواج یا رابطه قبلی را بگوییم» را مطالعه کنید.

دلم می‌خواد از کسی که ازم سوءاستفاده کرد انتقام بگیریم، راهش چیه؟

خشم شما کاملاً قابل درک است. اما انتقام شاید برای چندروز به شما آرامش موقتی بدهد اما به مرور شما دچار دو درد می‌شوید. درد ناشی از تجاوز و درد ناشی از انتقام. بنابراین برای آرامش خودتان بهتر است که به انتقام به عنوان یک راه‌حل فکر نکنید.

می‌خوام با دختری ازدواج کنم که متوجه شدم بهش تعرض جنسی شده، این ازدواج درسته؟

اتفاق که برای این دخترخانم افتاده است، تقصیر خودش نیست و بهتر است فقط به این بخش از زندگی او تمرکز نداشته باشید و ویژگی‌های مثبت او را نیز ببینید. همین که درباره‌ی این موضوعی که برایش اتفاق افتاده با صداقت صحبت کرده است، نشانه مثبتی است. فقط پیش از ازدواج حتماً به او بگویید که مشاوره دریافت کند تا در رابطه جنسی در زندگی مشترک، فرزندپروری و سایر مسائل دچار مشکل نشود.