شاید کینه و کدورت یکی از مهلکترین سمهای رابطه باشد و در تار و پود رابطه رخنه میکند و آن را مثل موریانه ریز ریز میکند! کینه و کدورت باعث میشود شما حتی وقتی مشکلی در رابطه ندارید و همه چیز خوب است بازهم حال خوشی در رابطه نداشته باشید! اما چنین سهم مهلکی چطور به وجود میآید؟ چطور انقدر قدرت پیدا میکند و مهمتر از آن چطور باید برطرفش کرد؟ این مقاله به سوالات شما در این زمینه پاسخ میدهد.
کینه چیست و چطور در رابطه به وجود میآید؟
کینه به زبان ساده یعنی فراموش نکردن آنچه خلاف میل ما اتفاق افتاده است و هیجانهای منفی ناشی از آن فرصت بروز پیدا نکردهاند و گاه و بیگاه فعال میشوند. در واقع کینه کوه آتش فشانی است که درون شما وجود دارد و نمیدانید کی فعال میشود! کینه به زبان روانشناسی نیز نوعی هیجان منفی ابراز نشده است که به صورت موقت سرکوب یا انکار شده است. اما دلایل به وجود آمدن کینه و کدورت در رابطه چیست؟
هدف گرفتن شخصیت و عزت نفس
یکی از مهمترین عوامل به وجود آمدن کینه در رابطه این است که شما شخصیت و عزت نفس طرف مقابل را نشانه روید و او تحقیر شود! یک انسان سالم همیشه از خودش مراقبت میکند و زمانی که سلامتش به خطر بیفتد خود را در معرض خطر قرار نمیدهد، این میل تکاملی به حفظ سلامت فقط شامل سلامت جسمی نمیشود، انسان ذاتا از خود روانیاش یا همان عزت نفسش نیز مراقبت میکند، زمانی که شما فردی را تحقیر میکنید برای او یک خطر محسوب میشوید، درست مانند یک پرتگاه که انسانها برای حفظ جانشان از آن دوری میکنند! وقتی جانِ عزت نفس کسی را تهدید میکنید او نسبت به شما حساس میشود و شما را یک خطر تصور میکند! همین حس خطر و گوش به زنگی نوعی کینه در شخص به وجود میآورد که اغلب باعث حالت تدافعی نسبت به شما میشود حتی اگر درست بگویید و حسن نیت داشته باشید.
کنترل گری
انسان ذاتا از هرگونه محدودیتی گریزان است، نه تنها انسان، موجدات دیگر نیز زمانی که احساس محدودیت و اسارت کنند بیقرار میشوند تا آزادیشان را به دست آورند بنابراین کنترل گری و زورگویی که نوعی محدودیت است همسر شما را در تلاش برای رهایی قرار میدهد حتی اگر در آن لحظه برای آرام نگه داشتن اوضاع چیزی نگوید کینه به وجود آمده از آن در دلش باقی خواهد ماند. صحبتهای سمیرا از مراجعین ما را در این زمینه بخوانید:” شوهرم حتی نمیذاره من بدون اجازهاش به مادرم زنگ بزنم بعد انتظار داره وقتی باهم میریم بیرون من شاد باشم بگم بخندم! من نیاز دارم با خانواده و دوستام در ارتباط باشم تا از کنار همسرم بودن هم لذت ببرم، صبح تا شب منو کنترل میکنه بعد شب میاد میگه بریم بیرون میریم بیرون من پر از خشمم بعد میگه تو چته چی میخوای همه آرزونه الان تو این رستوران باشن!”. به کلمه خشم دقت کردید؟ دقیقا خشم اتفاقی است که برای افرادی که تحت کنترل هستند میفتد! خشم ابراز نشده برای رابطه بسیار خطرناک است و تبدیل به بی محلی، بی حسی، سردی و دوری میشود.
بی احترامی
متاسفانه بی احترامی در روابط خیلی رواج دارد! با صدای بلند با یکدیگر صحبت کردن، فحش دادن، توهین کردن، بیارزش کردن یکدیگر و … زخمهایی است که به رابطه وارد میشود و به راحتی نیز ترمیم نمیشوند! همین ترمیم نشدن و تکرار چندباره این بیاحترامیها آتش زیر خاکستری میشود که بذر کینه را در دل هر دو طرف میکارد، حتی در عاشقانهترین لحظات هم هر دو نفر ممکن است یاد فحشهایی که از هم شنیدهاند بیفتند و آنطور که باید و شاید نتوانند احساس خوبشان را به یکدیگر منتقل کنند.
تنشهای حل نشده
در زندگی هر شخصی ممکن است بحث، درگیری و چالش وجود داشته باشد این موضوع اشکالی ندارد اما شیوه حل این چالشها بسیار اهمیت دارد. برخی افراد که شیوه حل تعارض را خوب بلد هستند از این چالشها استفاده میکنند تا طرف مقابلشان را بیشتر بشناسند، با خلق و خویش آشنا شوند و به همین وسیله بتوانند باهم ارتباط بهتری بسازند! اما برخی دیگر بدون توجه به این فرصت یا مشکل را حل نشده باقی میگذراند یا با قهر و طعنه و کنایه موضوع را ادامه میدهند تا در نهایت یکی یا هر دو کوتاه بیایند!
توقعات بیجا
مورد مهم دیگری که باعث ایجاد کینه و کدورت در زندگی میشود توقعات بیجا از یکدیگر است! توقع برای هر دو نفر خطرناک است، هم فرد متوقع هم فردی که زیر بار توقع است! فرد متوقع از اینکه انتظاراتش برآورده نمیشود عصبی میشود و فردی که زیر بار توقع هستند از اینکه به او فشار میآید عصبی میشود! بنابراین اگر توقعات بیجا داشته باشید و طرف مقابل را برای انجامش تحت فشار بگذارید هر دوری شما درگیر تنش خواهید شد و در بلند مدت این تنش جای خود را به کینه و کدورت میدهد.
خصومت!
گاهی افراد در رابطه آنقدر درگیر تنش و درگیری هستند که کارشان از کینه میگذرد و تبدیل به خصومت میشود و از آنجا به بعد دیگر مشخص نیست که این خصومت است که کینه را به وجود میآورد یا کینه و کدورت بیش از حد تبدیل به خصومت و آزار عمدی یکدیگر شده است! صحبتهای فرناز را از مراجعین ما را بخوانید:” وقتی ساعت 8 شب میشه نزدیک اومدنه همسرم به خونه اعصابم خرد میشه، صدای کلید انداختنش به در که میاد دنیا رو سرم خراب میشه دوست ندارم حتی ببینمش، تا بیاد هم شروع میکنه از لج من بلند بلند با مادرش صحبت کردن و خندیدن منم از عمد صدای تلوزیون رو زیاد میکنم، نمیدونم واقعا گاهی فکر میکنم یکیمون اون یکی رو میکشه اینقدر از هم بدمون میاد”. شاید این صحبتها برای شما کمی اغراق آمیز به نظر برسد، اما متاسفانه واقعیت دارد و گاهی کار زوجها به این جا میکشد.
چطور باید کینه و کدورت را در رابطه و زندگی مشترک برطرف کنیم؟
کار را از خودتان شروع کنید
اگر دنبال کننده مقالات ما باشید حتما تا الان متوجه شدید که در هر مشکل و راهکاری اولین قدم توصیه شده ما این است که حل مشکل را از خودتان آغاز کنید! متاسفانه اغلب در مشکلات، ما فکر میکنیم این طرف مقابل است که باید روی خودش کار کند، حتی اگر اینطور باشد (که اغلب اینطور نیست) باز هم شما باید روی خودتان کار کنید تا متوجه شوید چرا با وجود اینکه یک نفر تا این اندازه مقصر است و شما را آزار میدهد در این رابطه ماندهاید؟ در هر صورت شما با ارزیابی خودتان نقاط ضعف و قوتتان را میشناسید و در جهت بهبود رابطهتان آن را مدیریت میکنید.
مسائل را با هم قاطی نکنید
شاید شما و شریک عاطفیتان روی یک یا دو موضوع اختلاف نظر دارید و بر سر آن اختلاف و کینه بینتان به وجود آمده است! موضوع را تعمیم ندهید، نگذارید کل زندگیتان فدای چند موضوع دیگر شود. نباید همه مسائل را با یکدیگر قاطی کنید. موضوعات را از یکدیگر تفکیک کنید، قدم مهمی که بعد از کار روی خودتان باید انجام دهید این است که صورت مساله را دقیق بدانید و بدون سوگیری مرز مشخصی بین اختلافاتتان و مهر و محبتتان ایجاد کنید.
آسیبهایتان را باهم ترمیم کنید
وقتی بین شما و همسرتان کینه و کدورت به وجود آمده است حتما آسیبهای روحی نیز به یکدیگر زدهاید، این آسیبها باید شناسایی و برطرف شود و برای برطرف کردنش باید به یکدیگر کمک کنید، مثلا اگر به او بی احترامی کردهاید یا تحقیرش کردهاید باید کمک کنید عزت نفس از دست رفتهاش را ترمیم کنید یا اگر همسرتان اعتماد شما را از بین برده است باید به شما کمک کند این عدم اعتماد را ترمیم کند. بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید تا به عنوان یک نفر سوم بی طرف این آسیبها را شناسایی و کمک کند برطرفش کنید.
حس قربانی بودن را کنار بگذارید
معمولا وقتی در رابطه کینه و کدورت ایجاد میشود هر یک از طرفین حس قربانی شدن دارند و تصور میکنند دیگری به او ظلم کرده است و قطعا توقع دارد دیگری این ظلم را بپذیرد و برای جبرانش تلاش کند! برای برطرف کردن کینه و کدورت بینتان باید هر دو از نقش قربانی خارج شوید! چیزی که بیش از همه در این بین قربانی شده است رابطهتان است و شما دو نفر به آن ظلم کردهاید! پس باید هر دو از این نقش قربانی بیرون بیایید و راه را برای گفتگو باز کنید و مشکلاتتان را ریشه یابی و برطرف کنید و منتظر نمانید دیگری ظلمش را بپذیرد! هرچد، پذیرفتن اشتباهات در رابطه شما ممکن است بخشی از روند حل اختلافاتتان باشد اما اجازه دهید پله پله پیش بروید! پذیرش اشتباه شاید مرحله دوم یا سوم روند حل اختلافاتتان باشد، عجله نکنید!
کنار گذاشتن کینه به معنای چشم پوشی روی ایرادات طرف مقابل نیست!
اینکه شما سعی کنید کینه را کنار بگذارید به هیچ وجه به این معنی نیست که اگر طرف مقابل اشتباهی کرده است نادیده گرفته شود! بین شما دو نفر هرکس اشتباه کرده یا ویژگیهایی داشته که موجب ایجاد کینه و کدورت شده است باید در درجه اول آن را بپذیرد و بعد به کمک شما در جهت برطرف کردنش تلاش کند. اگر غیر از این باشد مشکلی از شما و رابطه برطرف نمیشود و مسائل گذشته مجدد تکرار میشود.
پرسش و پاسخ کوتاه