تا به حال چیزی درباره سندرم قلب شکسته شنیده‌اید؟ این سندرم وضعیتی مشابه بیماری قلبی است اما نه به آن شدت و خطرناکی. سندرم قلب شکسته بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که شخص در معرض شرایط استرس‌زایی مثل جدایی یا طلاق قرار بگیرد. این سندرم هم ریشه فیزیکی دارد و هم ریشه روانی. شما به راحتی می‌توانید با دانستن نکاتی درباره این سندرم از بروز و یا عود آن پیشگیری کنید. ما در این مقاله سعی کردیم تا نکات کاربردی و لازم را در اختیار شما قرار دهیم.
نشانه‌های سندرم قلب شکسته
علائم سندرم قلب شکسته ممکن است ظرف چند دقیقه تا چند ساعت بعد از یک موقعیت پرتنش و استرس‌زا بروز یابد. علائم سندرم قلب شکسته مشابه علائم حمله قلبی است. پزشکان همواره هنگام مشاهده این علائم باید اقدامات اورژانسی را انجام دهند، چرا که بدون انجام آزمایش‌های لازم و فرآیندهای تشخیصی هیچ راهی برای تعیین علت اصلی بروز علائم وجود ندارد. علائم سندروم قلب شکسته به شرح زیر است:
- آنژین: احساس درد شدید و ناگهانی در قفسه سینه
- تنگی نفس
- آریتمی: ضربان قلب غیرعادی
- شوک کاردیوژنیک: چنانچه قلب نتواند خون کافی را برای تامین نیازهای بدن پمپاژ کند، شوک کاردیوژنیک پیش می‌آید. هورمون‌های استرس سلول‌های قلب را سردرگم می‌کند و به نقص عملکرد آن‌ها دامن می‌زند. این اثرات معمولاً ظرف چند روز یا حداکثر چند هفته از بین می‌روند و هیچ آسیب دائمی به قلب وارد نمی‌کنند.
- غش کردن
- فشار خون پایین
- نارسایی قلبی
دلایل بروز این سندرم
علت دقیق ابتلا به سندروم قلب شکسته مشخص نیست. پزشکان تصور می‌کنند که افزایش ناگهانی هورمون‌های استرسی مانند آدرنالین آسیبی موقتی را به قلب برخی افراد وارد می‌کند.
البته کاملاً مشخص نیست که این هورمون‌ها چگونه به قلب آسیب می‌زنند یا آیا عامل دیگری مسئول بروز این آسیب‌ها است یا خیر. فرض بر این است که انقباض موقتی شریان‌های بزرگ یا کوچک قلب در بروز علائم و آسیب زدن به قلب نقش دارد.
سندرم قلب شکسته غالباً پس از یک رخداد هیجانی یا جسمی مهم رخ می‌دهد. بعضی از محرک‌های احتمالی سندرم قلب شکسته به شرح زیر است:
- طلاق
- جدا شدن از معشوق
- شنیدن خبر غیرمنتظره مرگ یکی از عزیزان
- اطلاع از یک تشخیص پزشکی ترسناک
- قربانی سوءاستفاده خانگی شدن
- از دست دادن یا حتی به دست آوردن مبلغ هنگفتی پول
- درگیر یک دعوای تمام عیار شدن
- مهمانی غافلگیر کننده
- مجبور به اجرا کردن برای یک جمعیت
- از دست دادن شغل
- عامل‌های استرس‌زای جسمی مانند حمله آسم، تصادف خودرو یا جراحی مهم
همچنین به ندرت پیش می‌آید که مصرف بعضی داروها موجب افزایش هورمون‌های استرس می‌شود و به سندرم قلب شکسته دامن می‌زند. داروهایی که می‌توانند عامل سندرم قلب شکسته باشند، عبارتند از:
- اپینفرین: این دارو برای درمان واکنش‌های آلرژیک شدید یا حملات آسم وخیم به کار برده می‌شود.
- دولوکستین: دولوکستین برای درمان مشکلات عصبی بیماران مبتلا به دیابت، از قبیل افسردگی تجویز می‌شود.
- ونالفاکسین: این دارو برای درمان افسردگی مصرف می‌شود.
- لووتیروکسین: لووتیروکسین برای افراد دچار نقص عملکرد غدد تیروئید تجویز می‌شود.
کدام گروه بیشتر در معرض این سندرم قرار دارند؟
سندرم قلب شکسته در میان زنان شایع‌تر از مردان است. اغلب افرادی که دچار سندروم قلب شکسته می‌شوند، هیچ نشانه‌ای از بیماری قلبی نداشته‌اند و در گذشته از سلامت کامل برخوردار بوده‌اند.
سندرم قلب شکسته چه ارتباطی با سلامت روان دارد؟
همانطور که می‌دانید سلام جسم شما ارتباط قوی و مستقیمی با سلامت روح شما دارد. پس زمانی که سلامت هر کدام از آن‌ها به خطر بیفتد بی شک سلامت بخش دیگر نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. تحقیقات نشان می‌دهند که تقریبا برای اغلب بیماری‌های روانی یک ژن خاصی در بدن وجود دارد و تعامل محیط و ژن‌ها نقش مهمی را در ابتلا به بیماری‌های مختلف ایفا می‌کند. زمانی که شما تحت شرایط استرس‌زا قرار بگیرید و مدام درگیر فشار و افکار منفی و ناخوشایند باشید هورمون‌های مرتبط با استرس مانند کورتیزول به میزان زیاد در بدن شما آزاد می‌شوند و این موضوع می‌تواند بعد از گذشت چند روز از وقوع رویداد آسیب‌زا منجر به بروز بیماری‌های جسمانی از جمله سندرم قلب شکسته شود.
سندرم قلب شکسته را چگونه درمان کنیم؟
بهترین راه برای درمان سندرم قلب شکسته شناسایی عوامل استرس‌زا در محیط اطرافتان می‌باشد. بررسی کنید و ببینید آیا در محل کار، تحصیل، محیط خانواده یا در زندگی مشترکتان با همسر فشار و نگرانی خاصی وجود دارد؟ آیا شما مجبور هستید هر روز درباره مسائل مختلف با دیگران مشاجره کنید؟ آیا به تازگی تجربه ناگواری مانند طلاق، فوت عزیزان یا اخراج از محل کار را داشته‌اید؟ همه این موارد یا مواردی شبیه به این‌ها را یادداشت کرده و به ترتیب اولویت بنویسید. اگر فکر می‌کنید حالت‌های روحی شما از کنترل‌تان خارج است بهتر است در اولین فرصت به یک روانپزشک مراجعه کنید. برای مدتی مصرف داروهای ضد اضطراب می‌تواند شدت علائم شما را کاهش دهد و شما را آماده دریافت خدمات مشاوره و روانشناسی کند.
متاسفانه این باور اشتباه در ذهن برخی از افراد وجود دارد که مصرف داروهای اعصاب فقط مخصوص کسانی است که بیماری روانی دارند. این افراد حتی حاضرند داروی قلب مصرف کنند اما داروی اعصاب نه. حقیقت این است که مراجعه به یک روانپزشک همدل و مشفق نه تنها کار اشتباهی نیست بلکه نشان از پختگی منطقی بالای شما است. چرا که شما با این کار جلوی بروز بسیاری از مشکلات دیگر را برای خودتان و دیگران گرفته‌اید. این مسئله را به یاد داشته باشید که زندگی همیشه برای همه بر وفق مراد نیست و این تجربیات تلخ برای همه ما رخ می‌دهد و شما تنها نیستید. آنچه مهم است نوع برخورد و واکنش ما نسبت به آن‌ها است.
حتما بخوانید: انواع روانشناس و فرق روانشناس و روانپزشک
چطور از بروز یا عود مجدد این سندرم جلوگیری کنیم؟
اگرچه عوامل مختلفی در ایجاد این سندرم نقش دارند اما همواره یکی از مهم‌ترین آن‌ها استرس و سبک زندگی نادرست است. در جوامع امروزی افراد بدلیل داشتن مشغله‌های مخلتف دیگر مانند گذشته و آنطور که باید و شاید به خودشان و سلام روح و جسمشان اهمیتی نمی‌دهند و به سبک زندگی غلط و ناسالم خود ادامه می‌دهند؛ درصورتیکه اگر این رویه را عوض کنند قطعا احتمال اینکه به بیماری‌های مختلف جسمی و روحی دچار شوند کاهش پیدا می‌کند. سبک زندگی سالم عبارت است از مشخص بودن ساعت کار، تفریح، خواب و تغذیه مناسب و همچنین ورزش کردن مداوم و دوری از مصرف سیگار و الکل. پس اگر با خواندن این مقاله متوجه شدید که سبک زندگی غلط و پراسترسی دارید و مدام درگیر افکار منفی و متفرقه هستید پیشنهاد ما به شما این است که حتما با یک روانشناس صحبت کنید و سعی کنید با مشورت گرفتن از یک متخصص برنامه زندگی خود را در جهتی سازنده‌تر طرح‌ریزی کنید.
احتمالا چند دقیقه، چند ساعت و یا چند روز بعد از خواندن این مقاله بدنبال یافتن این نشانه‌ها در خودتان باشید. اما یادتان باشد، بخشی از احساسات شما تلقین است و تنها زمانی باید این مسئله را جدی بگیرید که علائم برای مدت زمان زیادی تکرار می‌شوند و ادامه‌دار هستند. در این صورت بهترین کار مراجعه به یک متخصص قلب و عروق است. اگر سبک زندگی پراسترسی دارید و در خانواده شما سابقه ابتلا به بیماری‌های قلبی وجود دارد این مسئله را جدی بگیرید. اگر هم از اطرافیان خود کسی را می‌شناسید که درحال تجربه این علائم است حتما این مقاله را با او به اشتراک بگذارید.
شکستن قلب واقعیت دارد و سندرم قلب شکسته زمانی اتفاق می‌افتد که فرد تحت تاثیر فشار‌های فیزیکی و روانی زیادی باشد. این سندرم علائمی دارد که اگر هر کدام از آن‌ها را در خود مشاهده می‌کنید باید حتما به یک پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارت‌اند از: تنگی نفس، درد در قفسه سینه، سرگیجه، و ضربان نامنظم قلب. علت بروز این سندرم هنوز مشخص نیست اما بالا رفتن ترشح هورمون استرس می‌تواند یکی از دلایل بروز آن باشد افرادی که استرس زیادی را در زندگی تجربه می‌کنند ویا اخیرا رویداد ناگواری مانند طلاق، فوت عزیزان، یا اخراج از محل کار را پشت سر گذاشته‌اند بیشتر در معرض ابتلا به این سندرم قرار دارند. این سندرم با مشکلات جدی قلبی در ارتباط است که تشخیص دقیق آن‌ها باید توسط یک متخصص قلب و عروق اتفاق بیفتد. اما در کنار تمام داروهای پزشکی کمک گرفتن از روانشناس بالینی یا حتی در موارد حاد روانپزشک برای کاهش دادن سطح استرس می‌تواند کمک قابل‌توجهی به درمان و حتی پیشگیری از بروز و عود مجدد این سندرم در شما کند. همچنین به یاد داشته باشید که به طور کلی زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به این سندرم هستند.
پرسش و پاسخ کوتاه