فکر میکنید وقتی دو نفر با یکدیگر وارد یک رابطه عاطفی میشوند چه انتظاراتی از هم دارند و هدفشان از کنار هم بودن چیست؟ نیاز جنسی؟ برنامه ریزی برای ادامه نسل و بچه دار شدن؟ ازدواج کردن؟ مستقل شدن؟ یا … تمام این نیازها و ارضای آنها بدون رفع نیازها و احساسات عاطفی معنای چندانی ندارد و تنها شما را به سمت یک زندگی ربات مانند سوق میدهند! در واقع یکی از مهمترین دلایل وارد شدن به رابطه عاطفی رفع نیازهای عاطفی است که زن و مرد به صورت تکاملی به آن نیاز دارند. اما آیا همه در ارضای این نیاز مهم موفق هستند؟ آیا تمام زن و شوهرها و تمام افرادی که با یکدیگر رابطه عاطفی دارند نیازها و احساساتشان دیده میشود؟ قطعا خیر! اما چرا؟ نادیده گرفتن احساسات همسر چه عواقبی برای رابطه دارد و چطور میتوان در یک رابطه احساسات و نیازهای همسر را دید و به او در رفعش کمک کرد؟ این مقاله به همین موضوع میپردازد.
نادیده گرفتن احساسات همسر چه عواقبی دارد؟
احساس تنهایی و افسردگی
وقتی شخصی در رابطه عاطفی نادیده گرفته شود و احساساتش دیده نشود به تدریج شروع به سرکوب احساساتش میکند و سرکوب احساسات او را مستعد افسردگی و احساس تنهایی میکند! احساس تنهایی و نادیده گرفته شدن یکی از ویژگیهای مهم افراد افسرده است، چه چیزی غم انگیزتر از اینکه فردی در کنار یار و شریک عاطفیاش احساس تنهایی کند و نتواند احساساتش را ابراز کند؟!
احساس پشیمانی
وقتی فردی در رابطه نتواند خودش باشد، احساساتش را بیان کند و وقتی هم ابراز احساسات میکند نادیده گرفته میشود به تدریج درگیر شک در انتخابش میشود و به این فکر میکند آیا اگر به گذشته برگردد باز هم همین انتخاب را میکند؟ احساس پشیمانی از گذشته به خصوص زمانی که توجه میخواهد و نادیده گرفته میشود دوچندان میشود و به تدریج تمام ذهن او را درگیر میکند و حتی ممکن است نسبت به آن مطمئن شود که انتخاب درستی نکرده است!
احساس وسیله قرار گرفتن
برای توضیح این قسمت ابدا صحبتهای نگار از مراجعین ما را بخوانید:” بود و نبود من برای شوهرم فرقی نداره، فقط براش مهمه سکسمون انجام بشه، یک هفته رفته بود ماموریت از صبح تا شب یه زنگ به من نمیزد حالمو بپرسه فقط بعضی شبا چت میکرد اونم صحبتهای جنسی میکرد خونه هم باشه همینه، از صبح تا شب سرکاره، شبم میاد یا میخوابه یا رابطه جنسی داریم بعد باز میخوابه! وقتی هم گلایه میکنم میگه دیگه چی میخوای خوب میخوری، خوب میپوشی خوب خرج میکنی زندگی همینه دیگه خوشی زیر دلت زده، خلاصه شدم یه وسیله برای ارضای نیاز جنسی شوهرم و یه آشپز که غذاهای خوشمزه میذاره”! همانطور که خواندید وقتی کسی نتواند احساساتش را بیان کند و فقط به تعهدات زناشوییاش پایبند باشد احساس وسیله بودن میکند و از نظر عاطفی حال خوشی نخواهد داشت! این موضوع مرد و زن نمیشناسد، خیلی از مراجعین مرد ما نیز همین احساس را دارند. صحبتهای مهدی را بخوانید:” زن من بیشتر منو به چشم حساب بانکی میبینه، تولد تمام دوستها و اعضای فامیل و خانواده رو حفظه، با دوستاش دل میده و قلوه میگیره، گوشیش یک لحظه بی صدا نمیمونه دائم داره براش پیام میاد، دیروز داشتم پیام های خودم رو باهاش نگاه میکردم تمامش فقط این بود که مهدی انقدر بریز، مهدی اسنپ بگیر، مهدی به حساب فلان پول برن مهدی فلان چیزو پرداخت کن و … رابطه من و خانم با رابطه اون و موبایل بانکش فرقی نداره”.
احساس عدم امنیت
وقتی فردی در رابطه نادیده گرفته میشود، احساساتش دیده نمیشود، قضاوت میشود، خودش به تنهایی روز را شب و شب را به صبح میرساند ممکن است در رابطه احساس امنیت نکند به خصوص اگر علاوه بر نادیده گرفتن احساساتش تنشها و مشکلاتی نیز با همسر داشته باشد، تحقیر شود، قضاوت شود، کنترل شود، سرزنش شود و … . احساس عدم امنیت خیلی از مواقع خودش را به شکل اضطرب و دلهره در فرد نشان میدهد و بدون اینکه دلیلش را بداند اغلب احساس بی قراری میکند و ممکن است این جمله را از آنها زیاد بشنویم” نمیدونم چمه!”.
دلتنگی برای گذشته
همانطور که پیشتر گفتیم فردی که احساستش نادیده گرفته میشود اغلب احساس پشیمانی از انتخابی که داشته میکند و این حس ممکن است او را دلتنگ گذشته کند! دلتنگ زمان مجردی، دوستانش، خانوادهاش و تمام حالات خوشی که در گذشته آن را تجربه میکرده است و احساساتی که پدر و مادرش برای هر کدام از آنها تلاشها میکردند تا برطرفش کنند اما حالا تمامشان نادیده گرفته میشود و او به خاطرات گذشته پناه میبرد!
درگیر مقایسه شدن
متاسفانه خیلی از زوجها درگیر مقایسه زندگیشان با دیگران میشوند به خصوص زمانی که در زندگی دیگران چیزی وجود دارد که آنها ندارندش! این نداشتن همیشه چشم و هم چشمی و حسرت برای کاسه و بشقاب نیست! گاهی این نداشتن حسرت برای نداشتن نیازهای اولیه یک رابطه عاطفی است! حسرت دیده شدن احاساست و عواطف! وقتی فرد ببیند بر خلاف خودش، دوستش یا آشنایان و اطرافیانش در زندگی دیده میشوند و همسرشان برای احساساتشان ارزش قائل میشود درگیر مقایسه میشود و زندگی خودش را با بقیه مقایسه میکند و حسرت میخورد!
چرا احساسات همسرمان را نادیده میگیریم؟
عدم درک متقابل
برای دیدن احساسات دیگران نیاز به توانایی درک کردن داریم! تصور نکنید همه این توانایی را دارند! درک متقابل نیاز به هوش هیجانی، تجربه های مفید در این زمینه و حتی فرزندپروری صحیح دارد! در واقع درک متقابل یک مهارت است! برخی افراد با داشتن هوش هیجانی بالا این موهبت را دارند که احساسات دیگران را ببینند و درک کنند اما برخی دیگر نیاز دارند این مهارت را بیاموزند! حتی اگر هوش هیجانی بالایی داشته باشید باید یاد بگیرید با احساسات دیگران چطور برخورد کنید! برخی این آموزش را در خانواده میبنند، پدر و مادری دارند که به نیازهای آنها توجه میکنند و در خانه آنها احساسات دیگران اهمیت دارد اما برخی چنین تجربهای نداشتهاند حتی در این زمینه آسیب دیدهاند و خودشان تجربهای از دیده شدن احساساتشان و درک شدنشان نداشتهاند بنابراین نمیتوانند دیگران را درک کنند!
خودخواهی
گاهی عدم مهارت و استعداد نیست که فرد طرف مقابلش را درک نمیکند یا احساساتش را نمیفهمد، بلکه کاملا آگاهانه و از روی خودخواهی این احساسات را نادیده میگیرد! متاسفانه خودخواهی در روابط رواج زیادی دارد و آفتی بسیار سمی و مخرب است. فرد خودخواه نه تنها احساسات طرف مقابل را نادیده میگیرد بلکه شعله خشم و کینه هم در فرد بیدار میکند.
دنیا را از چشم خود دیدن
برخی از افراد خودخواه نیستن اما نمیتوانند دنیا را از دریچه چشم دیگران ببینند، افکاری دارند که روی آن پافشاری میکنند و تصور میکنند دیگران نیز باید آن را بپذیرند. صحبتها علیرضا از مشاورین ما را در این زمینه بخوانید:” من و همسرم مشکل اساسی باهم نداریم ولی مشکلات ریز و سطحی زندگیمون رو خیلی تحت تاثیر قرار داده، مثلا خودش گوشت نمیخوره اصرار داره منم نخورم! میگه تو میخوری ازت بدم میاد، حس میکنم بوی گوسفند میدی! آخه چرا باید گوشت نخورم من؟”. همانطور که خواندید همسر این آقا دنیا را از چشم خودش میبیند، دوست ندارد گوشت بخورد و نمیتواند ببیند همسرش با او فرق دارد، نمیتواند احساسات او را درک کند!
داشتن نقطه امن
روزهای اول آشنایی و نامزدی را یادتان میآید؟ نامزدتان لب تر میکرد شما میدانستید چه میخواهد، همه تلاشتان را میکردید تا بتوانید به موقع احساساتش را بفهمید و نیازهایش را برطرف کنید، شاید چون دلتان میخواست قهرمانش باشید، مراقبش باشید و بداند چقدر دوستش دارید! اما بعد از اینکه هر دو از داشتن هم خیالتان راحت شد تبدیل به نقطه امن یکدیگر میشوید و دیگر ترس از دست دادن هم را فرذاموش میکنید! شاید ازدواج قانون باعث شود شما به راحتی یکدیگر را از دست ندهید اما اگر مراقب رابطهتان نباشید و به آن نرسید صمیمیت رابطهتان از بین میرود و یکدیگر را از نظر عاطفی از دست میدهید! بعد از ازدواج هم شما باید احساسات همسرتان را بشنوید و برایتان مهم باشد که آنها را برطرف کنید.
عدم ابراز نیاز و احساسات توسط همسر
یکی از مهمترین مواردی که باعث میشود در زندگی مسترک نتوانید احساسات یکدیگر را ببینید این است که طرف مقابل اصلا این احساسات را بیان نمیکند یا شیوه بروزش را بلد نیست! ابراز احساسات یک مهارت بسیار مهم است که همه آن را نیاموختهاند، این که بتوانید احساساتتان را به شیوه صحیح، در زمان و مکان مناسب به طرف مقابل نشان دهید در برطرف شدن و دیده شدن آن نقش بسیار مهمی دارد! برخی مواقع خانمها دلشان میخواهد بدون اینکه بگویند چه میخواهند همسرشان ذهن آنها را بخواند! و وقتی همسرشان توانایی ذهن خوانی ندارد با او سر و سنگین میشوند! وقتی هم همسرشان از آنها میپرسد که چه باید بکنند میگویند: “دیگه بعد از گفتن من فایده نداره خودت باید میفهمیدی”! از طرفی برخی آقایان نیز عادت ندارند در مورد افکار و احساساتشان صحبت کنند، شاید در فرهنگ ما عجیب باشد مردی درد و دل کند، گریه کند، احساساتی باشد یا بخواهد با شور و شوق از هیجانات مثبتش حرف بزند! متاسفانه عدم ابراز احساسات باعث میشود خودتان و شریک عاطفیتان بدون اینکه بدانید چرا حالتان خوش نباشد!
درگیر کار و روزمرگی شدن
متاسفانه برخی افراد فراموش میکنند که کار میکنند تا زندگی بهتری داشته باشند! برای زندگی بهتر همه عمر و روزشان را صرف کار میکنند و متوجه نیستند که در حال فدا کردن زندگیشان هستند تا بدون وقفه کار کنند! البته متوجه شرایط اقتصادی هستیم و میدانیم برخی چارهای ندارد که از صبح تا شب کار کنند تا بتوانند مایحتاج اولیه زندگی را فراهم کنند اما اگر در این بین رابطهتان را هم نادیده بگیرید شرایط بد قدرت بیشتری میگیرد! برعکس اگر همسرتان را در کنار خودتان نگه دارید، احساساتش را ببینید و بشنوید و کمک کنید حال خودتان و رابطهتان خوب باشد شرایط بد قابل تحمل تر خواهد بود! اما این فقط افرادی که ناچار به کار کردن هستند نیستند که زندگی را نادیده میگیرند! برخی افراد معتاد به کار کردن هستند، حتی با وجود شرایط اقتصادی خوب، ذهن کمالگرایشان اجازه نمیدهد دست از کار بکشند! همسر و احساسات او را به کنار میزنند تا بتوانند بیسشتر و بیشتر کار کنند! برخی نیز به کار پناه میبرند! برای فرار از مشکلاتِ رابطهشان به کارشان میچسبند غافل از اینکه تا زمانی که این مشکلات ریشه یابی و حل نشود هیچجا پناهگاه امنی برای آنها نیست!
چطور احساسات همسرمان را ببینیم و به آن توجه کنیم؟
گوش شنوا داشته باشید
تصور نکنید علم و غیب دارید و میتوانید حدس بزنید همسرتان چه میخواهد! تصور نکنید آنقدر فهیم و با درک هستید که لازم نیست پای صحبتهای شریک عاطفیتان بنشینید و خودتان خود به خود همه را میدانید! شما باید گوش شنوا داشته باشید! گوش شنوایی که بدون قضاوت، بدون سرزنش بدون نصیحت اجازه میدهد همسرش خودش باشد! از خودش بگوید، از احساساتش از رویاهایش بدون اینکه بترسد یا مجبور باشد چیزی را قایم کند! مهارت شنونده خوب بودن را جدی بگیرید تا اثرش در رابطه را ببینید!
وقت بگذارید
نمیتوانید یک گلدان زیبا را به خانهتان بیاورید و انتظار داشته باشید خودش خودش را آب دهد، خودش خاکش را عوض کند و خودش برای خودش نور مهیا کند! وظیفه رسیدگی به گلدانتان با شماست! رابطه هم مانند گلِ گلدان شما دست و پا ندارد که از خودش محافظت کند! شمایید که باید برایش وقت بگذارید و به آن برسید! یکی از مهمترین کارهایی که برای رابطه باید انجام دهید پناهِ احساسات همسرتان بودن است! وقت بگذارید و آنها را بشنوید! گاهی از خودش سوال کنید، فرصتی فراهم کنید که بتوانید دو نفره از رابطه تان صحبت کنید، از خوب و بدهایش، کم و کاستیهایش! باید هر دو وقت بگذارید و این رابطه را هر چند وقت یکبار چک آپ ببرید!
تفاوتهایش را بپذیرید
یکی از مهمترین مواردی که به شما کمک میکند احساسات همسرتان را ببینید و درک کنید این است که تفاوتهایش را بپذیرید! به او انگ نزنید! اینکه شبیه شما نیست و شبیه شما فکر نمیکند درلیل بر بد بودنش نیست! صحبتهای مهدی از مراجعینمان را بخوانید:” از اینکه همسرم صبح تا شب دنبال یاد گرفتن آشپزی و سس درست کردن و سفره آرایی و ایناست خوشم نمیاد دلم میخواد گاهی کتاب بخونه یا مثلا در مورد چیزای مهمتری فکر کنه”. کتاب خواندن ویژگی مثبتی است اما اگر همسر شما آن را ندارد دلیل بر بی ارزش بودنش نیست! هرکس ارزشهای خودش را دارد! اگر همسرتان علایقش با شما فرق دارد دلیلی بر پایین بودنش نسبت به شما نیست! تفاوتهایش را بپذیرید و برایش ارزش قائل باشید!
خطاهایش را بزرگ نکنید
برای درک احساسات همسرتان از کاه خطاهایش کوه نسازید! قرار نیست او هر اشتباهی دلش خواست انجام دهد و شما درکش کنید، اما روا هم نیست دائم در خانه متهم باشد و ناچار باشد به جای ابراز احساسات منفیاش، خودش را ثابت کند و در حال عذرخواهی و توجیه باشد! اگر خطایی کرد یک بار برای همیشه با هم صحبت کنید و آن را حل کنید، نگذارید با هر بحثی گذشته پیش کشیده شود و نقاط ضعف یکدیگر را روی دایره بریزید! شما باید یار و یاور او در هر شرایطی باشید! حتی اگر خطایی میکند باید کنارش باشید تا از آن درس بگیرد و آسیب بیشتری نبیند! وقتی خطاهای هسمرتان را دائم بزرگ کنید و به رویش بیاورید به تدریج او احساساتش را از شما مخفی میکند تا متهم نباشد.
قضاوتش نکنید
یکی از مهم ترین دلایلی که باعث میشود شریک عاطفیتان احساستش را بروز ندهد و شما از درکش باز بمانید قضاوتتان است! شما نه معلم، نه پدر/مادر، نه خواهر/برادر و نه قاضی او هستید! باید در کنارش یک یار باشید که بدون کوچکترین قضاوتی او را میشنوید! اگر نظر مخالفی داشته باشید ابراز میکنید و با یکدیگر بر سر اختلافاتتان گفتگو میکنید و اگر او درگیر مسیر غیر اصولی باشد کمکش میکنید که این مسیر را بشناسد! تمام این جملات شیرین که به نظر شبیه به شعار هستند تنها با قضاوت نکردن شریکگ عاطفیتان میسر است! گفتیم شعار! بله متاسفانه آنقدر روانشناسی زرد اصول روانشناسی علمی را بر هم زده است که کمتر کسی باور میکند زن و شوهر بدون مشکل و قضاوت بتوانند در کنار هم باشند! روانشناسی زرد، اولین توصیهاش به شما این است که بدون بررسی جزئیات و بدون کوچکترین اهمیت به تفاوتهای فردی فقط فکر خودتان باشید و با بالا بردن عزت نفس غیر واقع بینانه اجازه ندهید همسر خودشیفته شما هرچه دلش میخواهد به شما بگوید! اما روانشناسی علمی توصیه میکند لحظه ای درنگ کنید، حرفها و احساسات همسرتان را بشنوید و اگر خطا و اختلالی در میان است تشخیصش را به روانشناس بسپرید!
پرسش و پاسخ کوتاه