«همش حالم بده»، «دارم دیوونه می‌شم»، «حالم داغونه»، «چرا حالم خوب نمیشه؟» آیا این جملات برای شما آشنا است؟ شما هم ممکن است این جملات را به کار برده باشید و این حال بد روحی را تجربه کرده باشید. یکی از طبیعی­‌ترین اتفاقاتی که برای همه ما انسان­‌ها اتفاق می­‌افتد، تجربه کردن حال بد روحی است. این حال بد، برای هرشخصی، با علامت­‌های مخصوص خود را نشان می­‌دهد. مثلاً یک نفر به خاطر این حال بد، عصبانی می­‌شود و دائماً با همه دعوا می­‌کند، یک نفر افسرده می­‌شود و حوصله هیچ کسی را ندارد. در این مقاله قصد داریم تا شما را با علت­‌های بد شدن حالتان آشنا کنیم و راه­‌حل­‌های مناسبی را ارائه کنیم.

چرا حال روحیم خوب نیست؟

ممکن است برای شما سوال باشد که چرا دائماً حالتان بد است و حس می‌­کنید روحیه و حوصله انجام هیچ کاری را ندارید. در ادامه به دلایلی که باعث می­‌شود حال بدی را تجربه کنید، می­‌پردازیم.

افسردگی

افسردگی شایع‌ترین بیماری روحی در بین مردم جهان است و از جمله علت­‌هایی است که حال ما را بد می‌­کند. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که حس کنید دیگر آن چیزهایی که برایتان قبلاً لذت‌بخش بود، دیگر لذتی ندارد. خواب و خوراک­تان بهم ریخته است. کاهش و افزایش وزن پیدا کردید و حتی تمرکزتان روی کارها و وظایف روزمره بسیار پایین آمده است. حتی ممکن است دائماً گریه کنید و دیگر برای ادامه زندگی ناامید شده باشید. درمان افسردگی نیز باید با کمک مشاور انجام شود. مشاور به شما کمک می­‌کند ابتدا برنامه‌­های روزمره خود را انجام دهید و سپس افکار و باورهایی که باعث این افسردگی شده است را بررسی می­‌کند تا بتواند خطاهایی که در این افکار وجود دارد را پیدا کند که در نهایت به درمان شما منجر می‌­شود.

اضطراب

از دیگر دلایلی که باعث می­‌شود حال­تان بد باشد، وجود یک اختلال اضطرابی است. اضطراب انواع مختلفی دارد. مثلاً ممکن است از اینکه در جمع بخواهید صحبت کنید، دچار اضطراب شدیدی بشوید و دائماً از جمع کناره‌­گیری کنید. یا فردی را در نظر بگیرید که دائماً در مورد همه چیز نگران است و این نگرانی مدت­‌زمان زیادی با او همراه بوده است. حتی گاهی ممکن است حمله­‌های اضطرابی  بنابراین اضطراب می­‌تواند عامل مهمی برای خراب شدن حالتان باشد. اگر این اضطراب عملکرد روزمره شما را بهم زده باشد، به این معنی است که باید از کمک تخصصی مشاوره استفاده کنید و نمی­‌توانید بدون کمک گرفتن از روانشناس و مشاور و به تنهایی از پس درمان این اضطراب­‌ها بربیایید. برای کسی اطلاعات بیشتر «قطب‌نمای درمان اضطراب» را مطالعه کنید.

شکست عاطفی

تجربه شکست در روابط عاطفی  از جمله دلایلی است که باعث می­‌شود روحیه شما مثل قبل نباشد. این حال بد و روحیه نداشتن باعث می­شود گاهی به مرور روابط اجتماعی خود را کمرنگ کنید و به انزوا بروید. همین انزوا و تنها، به خودی خود شما را از داشتن یک حال خوب محروم می­کند. علاوه بر این بعد از یک ضربه عاطفی و جدایی شما بدلیل تغییراتی که در مغز ایجاد می‌شود حال بدی را تجربه می‌کنید.

بعد از جدایی معمولاً خاطرات شما را آزار می­‌دهند و شما به امید همان خاطرات دائماً تصور می­کنید شاید یک­روز مجدداً طرف­‌مقابل به رابطه برگردد. اگر ازدواج شما به طلاق رسیده باشد، ممکن است مسائل دیگری از جمله نگاه خانواده به شما و دخالت­ها نیز حال روحی شما را بهم بریزد و بدتر کند. پس شکست عاطفی می­‌تواند از جمله دلایل بسیار مهم و دخیل در بوجود آمدن حال بد در شما باشد.

معمولاً انسان­‌ها نسبت به شکست عاطفی واکنش یکسانی نشان نمی­دهند. بعضی از افراد دیگر تمایلی به بودن در جمع ندارند، بعضی‌ها نمی‌توانند خوب غذا بخورند، عده‌ای دیگر از فعالیت‌های روزمره باز می‌مانند و احساس ناتوانی می‌کنند و ساعت­‌های زیادی را صرف مرور کردن گذشته می­­‌کنند.

شوک ناشی از حادثه

اگر یک اتفاق خاص مثل تصادف، تجاوز، دیدن صحنه‌ه­ای دلخراش، حوادث غیرمترقبه مثل سیل و زلزله، فوت یک عزیز و یا بیماری، علت حال بد شما باشد. اگرچه گذشت زمان تا حدودی می­‌تواند به شما کمک کند تا از این شوک خارج شوید، اما این به تنهایی کافی نیست، حتی گاهی باعث بدتر شدن حالتان می­شود. در این زمان بهتر است که حتماً از کمک تخصصی یک مشاور استفاده کنید و اگر نیاز به درمان وجود داشته باشد، با کمک او وارد مسیر درمان شوید. مشاور به شما کمک می­‌کند تا با بازگو کردن آن اتفاقات تلخ، پرونده آن را ببندید و بتوانید به زندگی عادی برگردید. برای بازگو کردن این خاطرات تلخ، شما حتماً به حضور و همدلی مشاور نیاز دارید.

مقایسه خود با دیگران

ندیدن ویژگی­‌های مثبت خودتان باعث می­شود ویژگی­‌های مثبت دیگران را پررنگ ببینید و حسرت بخورید که چرا مثل آنها نیستید! این اتفاق نتیجه­‌ای جز حال بد برای شما ندارد. گاهی این مقایسه کردن به قدری زیاد می­‌شود که ممکن است زندگی روزمره شما را نیز تحت­‌تاثیر خودش قرار بدهد و اصلاً تمرکز لازم را روی خودتان نداشته باشید و احساس کنید که دارید دیوانه می‌شوید. دائماً به خود می­گویید: « ای کاش می­تونستم جای دوستم باشم»،«خوش‌­بحالش که اینقدر موفقه و خوشحاله، من که هیچی نیستم». این مقایسه کردن مقدمه­‌ای است برای کاهش عزت­ نفس در شما که خودش نیز علتی اساسی برای داشتن حال خراب است.

پایین بودن عزت ­نفس

یکی از سرمایه‌­های مهمی که هرفرد در زندگی­اش دارد، عزت­‌نفس است. افکار و باورهای ما نقش مهمی در فرآیند افزایش عزت‌نفس‌مان دارد. عزت‌نفس یعنی عزیز دانستن خودمان، فارغ از داشتن هر ضعفی که در درون­مان است. مثلاً اگر شما تحصیلات عالیه یا پول کافی ندارید، به معنی بد بودن شخصیت و رفتارتان نیست. وقتی شما شروع به مقایسه کردن خودتان با دیگران می­‌کنید، تنها ویژگی‌­های منفی خود را می­‌بینید و دائماً در حال حسرت خوردن هستید. اما مقایسه کردن خودتان با دیگران تنها دلیل کاهش عزت­‌نفس نیست، بلکه منابعی که به ما عزت­‌نفس می­‌دهند، مانند خانواده و اطرافیان و رضایتی که ما در روابط با دیگران داریم، نیز مهم هستند. اما فرض کنید شما در خانواده­‌ای بزرگ شدید که این عزت‌­نفس در آنجا تامین نشده باشد، سهم خودتان از بهبود و بالابردن عزت­‌نفس چقدر است؟ آیا باید دست­‌روی­‌دست بگذارید و اقدامی انجام ندهید؟ دراین بخش بهبود حال­ روحی­تان دست شماست و باید مسئولیت حال­تان را بپذیرید تا بتوانید عملکرد بهتری نشان بدهید. همچنین شما باید مهارت­‌های ارتباطی خود را گسترش دهید تا به جای مقایسه کردن خودتان با دیگران، شیوه برقراری رابطه سالم را یاد بگیرید.. شاید برایتان سوال باشد که باید چگونه این عزت‌نفس را بالا ببرم تا حال روحی بهتری را تجربه کنم؟ برای مطالعه بیشتر در این مورد می‌توانید مقاله «چگونه عزت‌نفس خود را بالا ببریم» را بخوانید.

وجود اختلال روانی

گاهی علت حال بد روحی شما، یک اتفاق ساده نیست بلکه این حال بد ریشه در وجود یک اختلال روانی در شماست. وجود اختلالات شخصیت، اجازه نمی­‌دهد تا شما به صورت نرمال و طبیعی رفتار کنید. درمان این اختلالات بسیار مهم است و باید توسط روانشناس بالینی انجام شود.

بیماری جسمانی

وجود یک بیماری بخصوص بیماری­‌هایی که سیستم اعصاب شما را درگیر می­‌کند، مثل تیروئید، می­‌تواند باعث بهم خوردن سیستم جسمانی شما شود و این موضوع حال بد شما را تشدید کند. تاثیراتی که بیماری جسمانی روی روان فرد می­‌گذارد، غیرقابل انکار است. معمولاً مشاور با بررسی پیشینه خانوادگی شما و داشتن بیماری‌های جسمانی در نزدیکان شما متوجه شود که این حال بد روحی­تان ریشه در وجود یک بیماری جسمانی دارد، بنابراین ابتدا شما را تشویق می­‌کند تا آزمایش­‌های لازم را برای کشف علت این حال بد روحی انجام دهید.

نداشتن هدف و برنامه­‌ریزی

نداشتن هدف و برنامه‌­ریزی باعث سردرگم شدن شماست. این سردرگمی علت حال بد شما می­‌شود چون شما نمی­‌دانید بهترین اقدام چیست و باید چگونه وارد عمل بشوید. داشتن و تقویت مهار­ت­‌های لازم مانند مدیریت زمان، مهارت تصمیم­‌گیری و حل­‌مسأله و جرأت­‌ورزی بسیار به شما کمک می­‌کند تا این مشکل را حل کنید.

مشاوران همیار عشق چه اقدامی برای درمان حال بد شما انجام می­‌دهد؟

گاهی ممکن است خودتان علت حال بدتان را ندانید و همین عدم آگاهی باعث شود اقداماتی را ناخواسته انجام دهید و حالتان بد بماند. اولین اقدامی که مشاوران همیار عشق برای حال شما انجام می­‌دهد این است که دلیل حال بد شما را با گرفتن مصاحبه از شما پیدا می­‌کند. این روال مصاحبه تشخیصی باعث می‌شود تا شما نیز به علت حال بدتان آگاهی پیداکنید و سپس برای درمان با مشاور همکاری کنید.

روال جلسات مشاوره برای فردی که اعلام می­‌کند دائماً حال خوبی ندارد، معمولاً با پرسیدن روال زندگی روزمره و برنامه­‌های روتین اوست. یعنی مشاور از او می­‌پرسد که دقیقاً در طول شبانه­‌روز چه اقداماتی انجام ­می­‌دهد و اگر در اثر یک اتفاق این حال بد رخ داده باشد، قطعاً از مراجع می­‌خواهد تا درباره همان اتفاق صحبت کند.

برای مشاور مهم است بدانند شما چه مدت زمانی است که این حال بد را تجربه می­‌کنید. برای مثال اگر شما که علت حال بد خود را نمی­‌دانید، پس از صحبت با مشاور متوجه می­‌شوید که سال‌ها پیش و در اثر یک جدایی، یک سوگ حل نشده همچنان شما را آزار می­‌دهید و ناخودآگاه همچنان حال­تان بد است. پس مطئمناً مشاور به سراغ درمان این سوگ می­رود تا مشکل شما را از ریشه حل کند. در ادامه به راه­‌حل­‌های کلی که می­‌توانید برای درمان حال روحی بدتان استفاده کنید، اشاره کرده‌­ایم.

توصیه‌های عمومی مشاوران همیار عشق؟

برخی از توصیه‌های عمومی مشاوران همیار عشق برای این‌که حال بهتری داشته باشید:

لیست حال خوب­

دست به کار شوید و یک لیست از هرآنچه که مثبت است و حالتان را خوب می­‌کند تهیه کنید. سپس هر روز خود را متعهد کنید که یک کار خوب از این لیست انجام دهید. این کارها می­‌تواند خوشحال کردن دیگران، هدیه گرفتن برای خودتان، ورزش کردن، با دوستان قدیمی ارتباط برقرار کردن، یادگیری یک هنر یا مهارت جدید باشد.

چکاپ سلامتی

در علت­‌هایی که حال شما را بد می‌­کند اشاره کردیم که شاید وجود یک بیماری جسمانی باعث این حال بد روحی شده باشد. بهترین اقدام این است که با انجام یک آزمایش ساده و داشتن چکاپ­‌های مرتب از سلامت جسمانی خودتان معطل باشید.

برنامه­‌ریزی هدفمند

به مخرب بودن سردرگمی در علت­‌های حال بد اشاره کردیم. پس باید شروع کنید و یک برنامه ­ریزی مطابق با شرایط خودتان انجام دهید. در این برنامه‌­ریزی باید به نکاتی توجه کنید. اولین نکته این است که هدف­‌های شما باید واقعی باشند. یعنی اگر خواسته شما این است که زبان انگلیسی خود را تقویت کنید و تابحال هیچ کلاسی نرفته‌­اید، در عرض یک‌ماه به درجه عالی نمی­رسید و یا مدرک نمی­‌گیرید! بلکه باید شرایط خود را در نظر بگیرید و مطابق با آن هدف‌­گذاری انجام دهید. نکته بعدی این است که برای اهداف خود زمان بگذارید و براساس آن پیش بروید. مثلا مشخص کنید تا 3 ماه آینده زمان دارید تا اضافه وزن خود را با ورزش و داشتن رژیم درست، کمی کاهش دهید. و نکته آخر این است که اهداف خود را حتما بنویسید و میزان پیشرفت خودتان را طی روزهای مشخصی بررسی کنید. برای مثال در ابتدای فصل تابستان تصمیم گرفته‌­اید که روزانه ورزش کنید، باید در انتهای هر هفته بررسی کنید که طی این 7 روز توانسته‌­اید به این هدف برسید یا خیر؟ اگر در مسیر هدف­‌گذاری خود دچار مشکل هستید و یا نمی­‌دانید از کجا شروع کنید، از مشورت با مشاوران رادیوعشق استفاده کنید.

یادگیری مهارت­‌های زندگی

همان‌طور که اشاره شد، بسیاری از روابط به علت نداشتن و یا کم بودن مهارت­‌های زندگی به سردی و یا حتی جدایی می­‌رسند. حال بدی که شما به علت این جدایی تجربه می­‌کنید، طبیعی است و ممکن است بخواهید او را به رابطه برگردانید، چون تصور می‌­کنید اگر مهارت لازم را حفظ و نگهداری رابطه داشتید، این اتفاق رخ نمی­‌داد. در واقع شما رابطه خود را باارزش می­‌دانید و می­‌خواهید تلاش کنید. اما برای برگرداندن طرف‌­مقابل به رابطه تا وقتی که این مهارت­‌ها را نیاموزید،فایده ­ای ندارد، یعنی تغییری اتفاق نیفتاده است و او هم تمایلی برای برگشت در خود نمی­‌بیند.

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را در ابتدا با علت­‌هایی که باعث می­‌شود حال خوبی نداشته باشید، آشنا کنیم. برخی از این علت­‌ها شامل: اضطراب، افسردگی، شوک، شکست عاطفی و جدایی و بیماری­‌های جسمانی و روانی می­‌باشد. در ادامه هرکدام از این علت­‌ها را توضیح دادیم که باید ابتدا شما علت حال روحی بد خود را بدانید و سپس برای حل آن اقدام کنید. در برخی از موارد شما می­‌توانید به تنهایی این حال بد را تبدیل به حال خوب کنید و آن را بهبود ببخشید اما در اکثر مواقع نیاز به حضور یک مشاور دارید تا به شما کمک کند از این حال بد رها شوید. در بخش بعدی مقاله به مسیری که مشاور برای بهبود حال شما برمی­‌دارد اشاره کردیم که حتماً دلیل حال بد شما را پیدا می‌­کند و طبق علت مشکل شما به ادامه درمان می­‌پردازد. و در نهایت راه­‌حل­‌های کلی برای اینکه حال روحی بد شما تبدیل به حال خوب شود، مانند داشتن لیست حال خوب، زندگی هدفمند و اهمیت یادگیری مهارت­‌های زندگی را توضیح دادیم.