از وقتی به فکر جدایی افتادی حتما نگرانی نه؟ دلواپسی برای فرزندت مثل خوره به جونت افتاده و همش با این فکر کلنجار میری که بچه من قراره با طلاق چه بلایی سرش بیاد. وقتی بچه داری درد و ناراحتی خودت و نگرانی‌های آینده خودت آخرین چیزیه که بهش فکر می‌کنی. حتی وقتی داری خودت و زندگیتو دوباره از نو می‌سازی تنها انگیزه حرکت و پیشرفتت همون بچه‌ و دلواپسی‌هات برای زندگیشه. واقعیتش اینه که فقط تو نیستی که با این فکر و خیالا داری زندگی می‌کنی. اغلب پدر و مادرهایی که به هر دلیلی زندگیشون به سمت جدایی میره مجبور به سر و کله زدن با این افکارند. نکته اصلی اینجاست که لزوما هر پدر و مادری که کنار فرزندشان هستند خوشبختی آینده او را تضمین نمی‌کنند. و هر بچه ای که در خانواده طلاق رشد کرده قرار نیست آینده تیره و تاری تجربه نماید. بر این اساس در این مقاله قصد داریم. قبل از هر چیز در مورد سخت‌ترین و حساس‌ترین زمان طلاق با وجود فرزند به گفتگو می‌نشینیم سپس برای اینکه بدانید چطور خطرات پیش روی زندگی فرزندتان را به حداقل برسانید مراحل مختلف تصمیم‌گیری به طلاق با وجود فرزند را عنوان می‌کنیم و به زمان در جریان گذاشتن فرزندتان و کارهایی که آسیب کمتری را شامل حال او می‌نماید می‌پردازیم..

سخت‌ترین زمان در طلاق با فرزند چه زمانی است؟

شاید اکثر افراد بیاندیشند که مراحل تصمیم‌گیری و در میان‌گذاشتن با فرزندان سخت ترین زمان در روند جدایی است ولی آن‌چه که تحقیقات نشان می‌دهد این است که چه برای پدر و مادر و چه برای فرزندان اولین سال پس از جدایی پر چالش‌ترین و حتی دردناک‌ترین روزها را پشت سر می‌گذارند. اولین سال پس از جدایی سخت ترین دوران برای شما و فرزندتان است چون همه اعضا خانواده نیاز دارند با تغییراتی که پس از جدایی ایجاد شده سازگار شوند. بعلاوه بسیاری از این تغییرات از دست دادن‌هایی است که شما را با چالش‌های زیادی مواجه می‌نماید. کودکان جدایی والدینشان را به طرق گوناگونی تجربه می‌کنند. اگر فرزندتان به طور کلی به سختی با تغییرات کنار می‌آید، باید خودتان را برای تحمل شرایطی دشوارتر آماده کنید.

وضعیت کودکان در این زمان

پژوهش‌ها نشان می‌دهد که یک تا دو سال اول بعد از طلاق والدین سخت‌ترین دوران برای کودکان است و آنها در این دوران دچار خشم، اضطراب، ناراحتی، آشفتگی و ناباوری می‌شوند. بااین حال بسیاری از کودکان این دوران سخت را پشت سر می‌گذارند و دوباره سر پا می‌ایستند. آنها به تغییراتی که در برنامه روزمره‌شان ایجاد شده است، عادت می‌کنند و با شرایط جدید خو می‌گیرند. بااین حال تعدادی از کودکان طلاق هرگز به حالت عادی برنمی‌گردند. با اینکه برای تعداد بسیار کمی چنین اتفاقی می‌افتد، ولی همین درصد اندک اگر پدر و مادری آگاه نداشته باشند، مشکلات مستمر و احتمالاً مادام‌العمری را در پی طلاق والدینشان تجربه می‌کنند.

اگر فرزندتان کودکان دیگری را بشناسد که طلاق والدین را تجربه کرده باشند، احتمال این که در دوران طلاق شما گوشه‌گیر شود، کمتر می‌شود. نقش کلیدی را در این زمان شما ایفا می‌کنید ولی، در صورتی‌که رفتار فرزندتان غیرقابل کنترل و خود آسیب رسان بود و یا توانایی مدیریت بی‌تابی های او را نداشتید حتما از مشاور کمک بگیرید.

نقش پدر و مادر در تسهیل وضعیت فرزند در طلاق

قبل از طلاق اغلب تصور درستی از شرایط پس از آن ندارند و شاید حتی دنیای پس از طلاق را یک دنیای رویایی تصور کنند ولی به محض مواجهه با آن از یک طرف درد از دست دادن‌های مکرر زندگی فرد را درگیر می‌کند، از سوی دیگر بیقراری‌های فرزند و غصه خوردن‌های او بیشترین حد ممکن است و اگر در این زمان ندانید چطور زندگیتان را مدیریت کنید و به سازگاری پس از طلاق برسید و چگونه از مراحل مختلف پس از طلاق عبور کنید، احتمالا در ارتباط با فرزندتان هم، ممکن است تصمیماتی بگیرید و یا رفتاری انجام دهید که حس طرد شدگی و رها شدگی را در فرزندتان تبدیل به یک الگوی همیشگی نمایید. استفاده از خدمات تخصصی برای گذر از مراحلی که به شما کمک می‌کند با طلاق کنار بیایید، در بسیاری از مواقع هم برای شما هم برای فرزندتان نقش پیشگیرانه دارد، چرا که پدر و مادری که پس از طلاق سریع‌تر به مرحله پذیرش می‌رسند، سهم خود را می‌پذیرند و در ارتباط با فرزندشان در صدد اثبات خود و تضعیف همسرشان بی نمی‌آیند و با رفتارهای اغراق شده فرزندشان را وارد جنگ‌های نابرابر با همسرشان نمی‌کنند. بررسی کنید که هر کدام چطور می‌توانید از خودتان مراقبت کنید تا تاب‌آوری و قدرتی را که کودک برای کنار آمدن با این تحول مهم به آن نیاز دارد، به او نشان بدهید.

طلاق با وجود فرزند چه زمانی ریسک کمتری را با خود به همراه دارد

برخی کارشناسان تعلیم و تربیت یکی از بزرگترین خطرات بزرگ شدن کودکان در خانواده‌هایی مملو از خشم، ناامیدی و درد را این می‌دانند که کودکان امروز و والدین فردا مهارت‌های تربیتی نامناسبی را در چنین محیطی فرامی‌گیرند و این مهارت‌ها را به نسل بعد منتقل می‌کنند. والدینی که نمی‌توانند اختلافاتشان را متمدنانه حل کنند یا دائماً با تصمیم‌های تربیتی همسرشان مخالفت می‌کنند، الگوی نامناسبی برای کودکان هستند و سبک ناکارآمد و آسیب زننده‌ای را به عنوان الگو در اختیار فرزندانشان قرار می‌دهند.

با وجود این‌که طلاق برای خانواده‌ها بسیار سخت است و آنها را در موقعیت ناخوشایندی قرار می‌دهد، اما ادامه دادن زندگی در کنار هم صرفاً به دلیل فرزند داشتن بهترین انتخاب ممکن نیست. کودکانی که در خانه‌هایی مملو از خشونت، جرو بحث مداوم و نارضایتی بزرگ می‌شوند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به ناراحتی‌های روانی و مشکلات رفتاری قرار دارند.

به علاوه وقتی والدین کاملاً درگیر مشکلات زناشوییشان هستند، به احتمال زیاد از فرزندانشان غفلت می‌کنند. این بی‌توجهی می‌تواند فیزیکی یا عاطفی باشد؛ برای مثال ممکن است والدین برای تهیه غذاهای سالم وقت نگذارند یا آن‌قدر عصبانی باشند که وظیفه پدر و مادری خود را کاملاً فراموش کنند. شرکت نکردن هم‌زمان پدر و مادر در رخدادهایی که برای کودک مهم است یا تلاش هر کدام برای بیزار کردن کودک از پدر یا مادر مصادیقی از اهمال عاطفی است.

اگر پدر و مادر نتوانند بدون جرو بحث با آرامش در یک خانه در کنار هم زندگی کنند و فرزندانشان را به خوبی تربیت کنند. در اینصورت طلاق گزینه بهتری برای زوج‌هایی است که در خانه‌هایی جداگانه می‌توانند فرزندانشان را موثرتر تربیت کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که تقریباً هشتاد درصد کودکان طلاق در نهایت به اندازه کودکانی که در خانواده‌هایی کامل پرورش می‌یابند، شادی و خوشبختی را در زندگی تجربه می‌کنند و به تدریج به این وضعیت عادت می‌کنند. بنابراین اگر طلاق و تربیت مشترک از خانه‌های جداگانه به خوبی پیش برود، کودکان بدون مشکل بزرگ خواهند شد. این در حالیست که زندگی با پدر و مادری که دائما با هم در حال کشمکش هستند برای سلامت روان فرزندان به مراتب مشکل‌ساز تر است. آنچه موجب می‌شود فرزند شما دچار مشکلاتی که به فرزندان طلاق نسبت می‌دهند شود، خود واقعه طلاق نیست بلکه، اتفاقات قبل و بعد از طلاق و فشارهایی است که پدر و مادر در اختلافات خود به آن‌ها تحمیل می‌کنند. پدر و مادری که می‌توانند علیرغم اختلافاتشان به علاقه فرزندشان به دیگر والد احترام بگذارند، جایگاه او را برای فرزندشان تخریب نکنند، پدر و مادری که اختلافات میان خود را به ارتباط فرزندانشان منتقل نمی‌کنند، می‌توان گفت که از بسیاری از پدر و مادرهای دیگر می‌توانند کاراتر عمل کنند و فرزندانی سالم‌تر رشد دهند.

چالش مهم‌تری که والدین باید بر آن غلبه کنند، این است که مطمئن شوند هر دو نفر می‌توانند با هم برای تربیت درست فرزندشان همکاری کنند. چنین نگرش و تعهدی کمی از درد و ناراحتی فرآیند طلاق کم می‌کند و شرایط را برای پرورش کودکانی موفق کمی آسان‌تر می‌کند.

تصمیم به طلاق با وجود فرزند از چه مراحلی باید بگذرد؟

طلاق با فرزند نیاز به بررسی قدم به قدم دارد، که بتوانید به یک تصمیم‌گیری کم دردسر برسید. برای این تصمیم‌گیری نیاز دارید که مراحل زیر را از سر بگذرانید چراکه علاج واقعه، قبل از وقوع باید کرد. در اینصورت نه تنها از مشکلات بعدی که ممکن است بر سر راه زندگی فرزندتان قرار بگیرد، پیشگیری می‌کنید بلکه، با فراغ بال می‌توانید نگرانی‌های کمتری را با خود حمل کنید و حتی اگر سرنوشت شما و فرزندتان طلاق با فرزند است، بعد از طلاق با خیالی آسوده‌تر بتوانید به بازتعریف خود و زندگیتان بپردازید.

1ـ آیا خشونت خانگی در خانواده شما معمول است؟ 

کارشناسان تعلیم و تربیت متفق‌القول معتقدند که کودکان نباید در خانواده‌ای بزرگ شوند که خشونت خانگی مستمر از هر نوعی نسبت به هر یک از افراد خانواده در آن در جریان است. خشونت به رفتاری گفته می‌شود که به منظور ارعاب، منزوی کردن، تحت سلطه درآوردن یا کنترل دیگری به کار برده می‌شود. خشونت گاهی الگویی رفتاری است و گاهی اتفاقی است که فقط برای یک بار رخ داده است. رفتار توهین‌آمیز می‌تواند در کلمات یا اعمال نمود پیدا کند، بی‌اعتنایی و بی‌توجهی نیز نوعی خشونت است. اگر یکی از والدین کودک از او سوءاستفاده جنسی، فیزیکی یا عاطفی کند، طلاق الزامی است. شکی نیست که رفتار توهین‌آمیز را می‌توان تغییر داد یا اصلاح کرد، در عین حال واضح است که چنین تغییراتی به ندرت رخ می‌دهد. برخی والدین پرخاشگر می‌توانند از کمک تخصصی بهره بگیرند، مهارت‌های تربیتی بهتر را یاد بگیرند و رفتار توهین‌آمیز خود را تغییر بدهند؛ چنانچه والد مصمم به تغییر خود باشد، می‌توان طلاق را به تعویق انداخت. اما اگر اثری از تغییر رفتار مشاهده نشود، بهتر است با طلاق از کودک در برابر سوء استفاده محافظت کرد.

2ـ آیا والدین می‌توانند با هم همکاری کنند؟ 

یکی از موضوعات کلیدی این است که آیا والدین می‌توانند مشکلات زناشوییشان را به خاطر فرزندانشان کنار بگذارند یا خیر. صرف نظر کردن از یک زندگی مشترک رضایت‌آمیز به خاطر فرزندان فداکاری بزرگی است، که روزی که مرد و زنی تصمیم به بچه‌دار شدن می‌گیرد، بطور ضمنی با این از خودگذشتگی موافقت می‌کنند ولی گاهی سطح بالایی از تضاد و ناسازگاری بین والدین وجود می‌آید که هم برای والدین و هم برای کودکان طلاق گزینه بهتری است، چرا که این زندگی مملو از خشم و نفرت چنان عواقب ناخوشایندی را به دنبال دارد که به مراتب زندگی بدون سایه هر دو ترجیح دارد. وقتی پدر و مادر دائماً با هم در حال جرو بحث‌ باشند، زندگی کردن در چنین محیط مسمومی به نفع هیچ کس نیست؛ در واقع طلاق تمام اعضای خانواده را از تحمل استرس و اضطراب مداوم نجات می‌دهد.

شاید پدر و مادر بتوانند با یادگیری مهارت‌های ارتباطی موثر میزان این درگیری‌ها را کم کنند و با ارتباطی بهتر زندگی آرام‌تری برای فرزندشان ایجاد کنند، مطمئنا در محیط امن خانواده و در حضور پدر و مادر بهترین گزینه برای رشد فرزند بحساب می‌آید ولی در بسیاری از مواقع گاهی تفاوت دنیای ذهنی دو نفر و سبک نگاهشان به زندگی هیچوقت اجازه نمی‌دهد آن‌ها به یک اتفاق نظر در مسائل اصلی زندگی برسند بر این مبنا روند تصمیم‌گیری و برنامه ریزی زندگیشان مختل می‌شود و تک‌روی‌هایی که ضرب‌العجل‌ها به زندگیشان تحمیل می‌کند اختلافات ریز و درشت بیشتری را ایجاد می‌نماید. در حالتی دیگر به هر دلیلی طلاق عاطفی بین زوجین آن‌ها را به سمت بی انگیزگی و ناامیدی هدایت می‌کند و در ایفای نقش والدی تاثیرات منفی می‌گذارد چنانکه در تحقیقات آمده است

شرایط پرتنش به افسردگی، اضطراب، استرس و پرخاشگری بیشتر دامن می‌زند. همچنین درصد شیوع مشکلات رفتاری و هیجانی در میان کودکانی که والدینشان از هم طلاق عاطفی گرفته‌اند، بالاتر از کودکانی است که والدینشان رسماً از هم جدا شده‌اند. در هر یک از این شرایط احتمالا با توافق به طلاق لطف بزرگی به فرزند خود می‌کنید.

3ـ آیا می‌توان زندگی مشترک را نجات داد؟ 

احتمالاً مهم‌ترین سوالی که باید مطرح شود، این است که آیا زندگی مشترک تا به درجه‌ای آسیب دیده است که دیگر امیدی به نجات آن نباشد یا هنوز می‌توان آن را ترمیم کرد. آیا همسران از مشاور طلاق مجرب و دلسوز، یا اشخاص مطمئن و با صلاحیت دیگر کمک گرفته‌اند؟ زن و شوهر نصایح ارزشمند افراد دلسوز را به کار بسته‌اند؟ آیا زندگی زناشویی به خیانت آلوده شده است؟ آیا همسر خیانتکار تلاش کرده است تا دوباره اعتماد همسرش را به دست بیاورد؟ همسران قبل از طلاق و تحمل استرس فراوان ناشی از جدایی باید هر آنچه در توان دارند، به کار ببندند تا پیوند مقدس ازدواجشان را محکم‌تر کنند. در پایان باید دید که آیا می‌توان زندگی مشترک را نجات داد و از نو ساخت یا خیر. والدین به خاطر فرزندانشان هم که شده باید بر روی ایجاد پیوند جدید و مستحکم‌تر بین پدر و مادر و پایه‌گذاری خانواده‌ای سالم سرمایه‌گذاری کنند.

1ـ با فرزندتان در مورد تصمیم به جدایی صحبت کنید.

صحبت درباره طلاق با فرزندان شاید یکی از سخت‌ترین مکالمه‌هایی است که در زندگی داشته‌اید. فرزند شما حق دارد که بداند دور و بر او چه خبر است. زمانی که تصمیمتان برای جدایی قطعی شد نیاز است که این تصمیم را با فرزندتان در میان بگذارید. توجه کنید زمانی که هنوز تردید دارید قرار نیست او را نگران کنید ولی زمانی که روز مشخصی را برای رفتن به دادگاه تعیین کرده‌اید زمانی است که باید فرزندتان را در جریان بگذارید.

شما و همسری که به زودی همسر سابق می‌شوید، باید کنار فرزندتان بنشینید و موقعیت را به او توضیح بدهید. حتی اگر طلاق تصمیم مشترک هر دو همسر نباشد، بهترین کار این است که در مقابل فرزندتان وانمود کنید که جدایی تصمیم هر دو نفرتان است. توصیه می‌کنیم هنگام توضیح دادن تصمیم‌هایی که برای آینده گرفته‌اید، حتی‌الامکان از ضمیر “ما” استفاده کنید. طبیعی است که کودک بخواهد هم پدر و هم مادرش را در کنار خود داشته باشد و دوست داشته باشد که خانواده در کنار هم بمانند. نقش بر آب کردن این رویا بسیار سخت است. باید منتظر گریه کردن، فریاد زدن، فرار کردن به اتاق و به هم کوبیدن در باشید. شما فرزندتان را بهتر از هر فرد دیگری می‌شناسید. به نشانه‌های رفتاری او دقت کنید تا متوجه شوید که آیا لازم است تنهایش بگذارید تا این خبر ناخوشایند را در خلوت خودش هضم کند یا این که باید بغلش کنید و دلداریش بدهید. منطقی است که کودکان به شدت نگران تاثیر جدایی والدین بر زندگیشان باشند.

زمانی که در مورد طلاق صحبت می‌کنید به موارد زیر توجه کنید:

• بر اساس سن او باید طوری برای وی عنوان کنید که برایش قابل درک باشد.
• اطمینان ایجاد کنید که این جدایی تاثیری در علاقمندی و توجهتان به او نخواهد داشت.
• به او فرصت سوال پرسیدن بدهید و با او همدلی کنید و به سوالاتش پاسخ دهید

2ـ تصمیم گیری درباره زندگی آینده فرزندتان را فقط به حضانت محدود نکنید

بعد از طلاق هر دو طرف مسئول رسیدگی و تربیت فرزندشان هستند وبا طلاق چنین حقی از هیچ‌یک از شما ساقط نمی‌شود. اگر معتقدید که این فرزند متعلق به شماست باید بپذیرید که علیرغم مشکلاتی که با همسرتان دارید همچنان لازم دارید که در مسائل فرزندتان با وی مشارکت کنید.فقط در این مقطع مراقب باشید به فرزندتان آسیب نرسانید. بعضی بطور ناخودآگاه فرزندشان را دست آویز خشم‌ها و سرخوردگی‌هایی که در زندگی زناشویی تجربه کرده‌اند می‌نمایند. لطفا در این زمان غرور خود را کنار بگذارید و مراقب باشید موارد زیر مانع از تصمیم‌گیری درست برای فرزندتان نشود

• از فرزندتان بعنوان وسیله‌ای برای انتقام از همسر سابقتان استفاده نکنید.
• فرزندتان را گروگانی در دستان خود فرض نکنید که بوسیله او سعی کنید همچنان کنترل همسرتان را در دست نگه‌دارید.
• با بدگویی در مورد طرف مقابلتان در حضور فرزندانتان فقط هویت او را خدشه دار می‌کنید و مانع بزرگی در جهت رشد او می‌شوید.
• یارگیری از فرزند برای اثبات درستی خودتان نه تنها موجب نمی‌شود که عذاب وجدانتان تخلیه شود، بلکه او را دچار تعارض می‌کنید که انگار نباید همسر سابقتان را دوست داشته باشد.
• اگر شما و فرزندتان قربانی خشونت خانگی هستید، حتماً این موضوع را هنگام توافق درباره حضانت و تربیت فرزندتان در نظر داشته باشید. قبل از تصمیم‌گیری درباره نوع تربیت و مراقبت از فرزندتان بعد از جدایی به سابقه خشونت خانوادگی توجه کنید.
• هیچوقت فرزندتان را از دست نخواهید داد اجازه ندهید ترس از دست دادن شما را به سمتی هدایت کند که تصمیم درست را نادیده بگیرید.

با در نظر گرفتن موارد بالا و در حین تصمیم‌گیری برای طلاق لازم است در مورد مسائل کلیدی زندگی فرزندتان تصمیم‌های عاقلانه بگیرید که بتوانید با توجه به شرایط او و توان هر دو نفرتان بهترین گزینه‌ها را در طلاق با فرزند انتخاب کنید و در یک پدر و مادری کردن مشارکتی وارد شوید.

اگر شما و هسمر سابقتان فرزندتان را به طور مشترک بزرگ کنید، هر دو در مراقبت از فرزندتان و تربیت او سهم خواهید داشت. فرزندتان به نوبت با شما و همسر سابقتان زندگی می‌کند. تربیت مشترک صرفاً زمانی ممکن می‌شود که هر دو والد به این کار تمایل داشته باشند. هیچ قانونی درباره تربیت مشترک وجود ندارد و خودتان در چنین موقعیتی باید درباره مسئولیت‌های تربیت فرزندان و نگهداری از آن‌ها تصمیم بگیرید. اگر می‌خواهید هر دو در تربیت فرزندتان مشارکت کنید، باید به اتفاق هم درباره این که کودک چه زمانی با کدامتان زندگی می‌کند و چه کسی چه هزینه‌هایی را پرداخت می‌کند، تصمیم بگیرید.

در این شرایط بطور واضح میدانید که چطور با همکاری هم آسایش بیشتری برای فرزندتان فراهم کنید. بنابراین زمانی‌که رابطه زناشویی رو به پایان رسیدن است درباره موضوعات کلیدی زیر حتما به توافق برسید.

حضانت فرزند

در قانون کشور ما بطور پیش فرض در قانون حضانت فرزند با پدر است چرا که پیش فرض ذهنی اکثریت بر اینست که زنان احساساتی می‌شوند و هیجانی تصمیم می‌گیرند. امروزه می‌دانیم که این تصور اساسا برگرفته از دید مردسالارانه غالب در اجتماع است و چه بسا زنانی که در این شرایط بسیار سنجیده‌تر عمل می‌کنند. بنابراین مهم‌ترین اصلی که در این زمان باید مورد توجه قرار بگیرد اینست که فردی که از نظر رفتاری توانایی مدیریت هیجانات خود را دارد گزینه بهتری برای پذیرش حضانت محسوب می‌شود. در این‌‌صورت کسی که به رشد خود و هوش هیجانی خود کمک کرده و برای بازسازی زندگی پس از طلاق برنامه عملیاتی دارد گزینه بهتری برای قبول حضانت است. چرا که برای تصمیم‌گیری های اساسی نیاز دارید، خودتان را از ارتباط قبلی و افکار پیرامون آن خلاص کرده باشید. چرایی این گذر به سیستم باورهای شما بازمی‌گردد چرا که در تعریف دنیا و واقعیت‌های آن از فیلتر این سیستم برای تصمیم گیری اتفاده می‌نماید. پس از طلاق در گذر از مراحل مختلفی که پیش رو دارید سیستم باوری شما به شدت دنیا و آدم‌ها را اغراق شده به قضاوت می‌نشیند و تصمیم‌گیری های کلیدی به شدت منع می‌شود. بر این اساس کسی که در این زمان بوسیله کمک‌های تخصصی برای خود شرایط گذر سریعتر را فراهم نماید سریعتر برای زندگی خودش فرصت رشد و پذیرش ایجاد کرده باشد مطمئنا تصمیم‌های پخته‌تری خواهد گرفت.

• ناگفته پیداست پدر یا مادری که که کودک را مورد آزار کلامی یا جنسی و یا خشونت قرار می‌دهند صلاحیت حضانت فرزندشان را ندارند.

محل زندگی فرزند

اینکه چه کسی حضانت فرزند را بهتر بعهده بگیرد یکی از اصلی ترین تصمیماتی است که باید با دقت زیاد به آن رسیدگی کرد و به جای یارگیری شرایط کودکتان را در نظر بگیرید که بتوانید بهترین مراقبت را از او داشته باشید. توجه به نکات زیر به شما کمک می‌کند که بتوانید انتخاب بهتری برای فرزندتان داشته باشید

• هر چه فرزندتان کوچک‌تر است زمان بیشتری برای رسیدگی نیاز دارد پس قاعدتا اگر هر کدام از شما وقت آزاد بیشتری دارید که می‌توانید با او بگذرانید گزینه بهتری برای نگهداری فرزندتان هستید.
• کودکانی که دلبستگی شدیدی به هر دو والد دارند، سخت‌تر می‌توانند با جدایی والدینشان کنار بیایند، چرا که احساس می‌کنند باید به هر دو نفر وفادار باشند. همچنین از یاد نبرید که فرزندتان حق دارد همان رابطه قبل از جدایی را با پدر یا مادرش ادامه بدهد. بنابراین اگر فرزندتان با هر دو نفرتان صمیمی است، باید فرصت زندگی با هر دوری شما را حتی بعد از طلاق داشته باشد.
• هر تغییری حتی مثبت استرس‌زاست و در این زمان فرزندتان استرس زیادی را تجربه می‌کند پس در نظر بگیرید که بهترین حالت اینست که فرزندتان در دیگر حوزه‌های زندگیش تغییری ایجاد نشود حتی نقل مکان و یا تغییر محل زندگی بر اثر طلاق سازگاری با طلاق والدین را برایشان سخت می‌کند.

نحوه برنامه ریزی ملاقات کودک

زمانی که به یکباره پس از طلاق با فرزند او را ترک می‌کنید، این قطع ملاقات، آسیب‌های غیرقابل جبرانی دارد. جدایی از فرزند و محدود کردن دیدار را به یک روز در هفته نه برای شما خوشایند است و نه برای فرزندتان. برای پذیرش شرایط و عادت به دوری از هر یک از شما نیاز است که مرحله به مرحله این ملاقات کمتر شود. بخصوص وقتی فرزند شما کوچکتر است این دیدار را باید به نسبت سن فرزند انعطاف‌پذیر تعریف نمود. حتی برای بچه های زیر 2 سال بطور باشد که بتواند دسترسی بیشتری در نظر گرفت.

مدیریت مخارج فرزند

در قانون کشور ما مخارج فرزند با پدر تعیین شده ولی بخوبی می‌دانیم که آن‌چه از نظر قانونی تعریف شده سهم کوچکی از مخارج زندگی فرزند را پوشش می‌دهد. در این زمان لازم دارید حتما در این موارد با دقت بیشتری تصمیم‌گیری کنید. این را بدانید که اگر در این زمینه به چارچوب مشخصی نرسیده باشید، زمینه اختلافات زیادی پس از جدایی را ایجاد می‌نمایید و چون فرزندتان موضوع ین بحث‌هاست احتمال تحمیل عذاب وجدان و یا حتی احساس سربار بودن و یا نخواستنی بودن در وی ایجاد شود. بعلاوه والدی که فرزندش با او زندگی می‌کند باید توجه نماید که خواهی نخواهی متحمل خرج‌های مازاد خواهد شد برای همین در مدیریت مخارج حتما این را در نظر بگیرید که از بحث های بعد از آن پیشگیری نمایید.

3. برای مراقبت از فرزندانتان بعد از جدایی برنامه بچینید

حال نوبت به آن می‌رسد که برای بعد از جدایی برنامه‌هایی بچینید که شرایط بهتری را برای فرزندتان ایجاد نماید.

بسیار مهم است که در طول این تغییرات ناخوشایند همواره خیر و صلاح فرزندتان را مد نظر داشته باشید. بهتر است شما و همسر سابقتان برای تربیت فرزندتان برنامه‌ریزی کنید و درباره محل زندگی فرزندتان، چگونگی تقسیم مسئولیت‌ها و جزئیات مهم دیگر تصمیم بگیرید. این برنامه باید کاربردی باشد و نیازهای کودک در آن در نظر گرفته شود.

 حتی اگر قرار نیست با فرزندتان زندگی کنید لازم است که در برنامه‌های زندگی او قبول مسئولیت نمایید، چرا که هیچ‌یک از پدر و مادر به تنهایی برای فرزندشان کافی نیستند و قرار نیست نقش والدی خود را با طلاق و دادن حضانت فرزندتان واگذار نمایید. افزون بر این دلتنگی دوری فرزند برایتان زندگی را به شدت سخت می‌نماید، و روند بازسازی پس از طلاق را برایتان پیچیده می‌نماید.

چون والدین اصول و انتظارات معینی را در برنامه‌ تربیتی خود تعریف می‌کنند، بعد از طلاق دچار ناسازگاری و اختلاف کمتری می‌شوند. کاهش ناسازگاری بسیار مهم است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که اگر والدین با هم در تربیت فرزندشان همکاری کنند، کودک بهتر می‌تواند با جدایی والدینش کنار بیاید. شرط مفید بودن برنامه تربیتی این است که در آن به جزئیات توجه شده باشد و در عین حال آن‌قدر منعطف باشد که حالتی کاربردی و واقع‌بینانه پیدا کند. هنگام تهیه این برنامه به سن فرزندتان و توانایی خودتان برای همکاری موثر با همسر سابقتان توجه کنید. برنامه تربیتی با تعریف اصول و انتظارات اختلاف و ناسازگاری را به حداقل می‌رساند.

بر اساس شرایط نیاز دارید بعضی حوزه‌ها را بر اساس شرایط و سن فرزندتان منعطف‌تر تعریف نمایید ولی در کل در مورد تحصیلات وی، تفریحاتی که لازم دارد، کلاس‌های فوق برنامه‌اش، حتی سفرهای او باید برنامه ریزی کنید. در این برنامه حتما یک جلسه در سال برای بازبینی برنامه سال بعد بگنجانید و قرارهایی نیز بگذارید که بعدها سوتفاهمی ایجاد نشود. مثلا نحوه خبر دادن شرایط ویژه را تعیین نمایید و یا جایی که قرار است فرزندتان را به همسرتان تحویل دهید. هر چه شفاف تر به جوانب مختلف این برنامه بیاندیشید و در مورد آن‌ها بیشتر به توافق برسید آسایش بیشتری را برای زندگی خودتان و فرزندتان به ارمغان خواهید آورد.

این را هم در نظر بگیرید در مراسم خاص فرزندتان نیاز است که هر دوی شما حضور داشته باشید پس این قانون را هم در برنامه‌های خود در نظر بگیرید و ضمن پذیرش ملاقات وی برای فرزندتان فرصتی ایجاد نمایید که هر دوی شما را علیرغم طلاق و اختلافات بین فردی خودتان در روزهایی چون جشن فارغ التحصیلی، جشن ازدواج و هر روز دیگری که برای فرزندتان خاص تعریف می‌شود، حضور پیدا کنید. اگر قصد ازدواج داشتید هم باید با فرد مورد نظر در این موارد شفاف صحبت کنید که بداند چگونه مسئولیت‌های والدی خود را به انجام می‌رسانید.

• اگر فرزندی با بیماری خاص دارید بخوبی می‌داند که فرزندتان نیاز بیشتری به شما دارد پس برنامه‌های حمایتی او را حتما مدنظر قرار دهید.
• اگر فرزندتان مشکلات سازگاری با شرایط سخت دارد کمک گرفتن از مشاور کودک و نوجوان را در برنامه خود قرار دهید

شکی نیست که از هم پاشیدگی یک زندگی اثرات مخرب و زیان‌باری به خانواده بعنوان کوچک‌ترین ارگان یک اجتماع وارد می‌کند، اما پافشاری بر زندگی‌های پر مشاجره و تنش‌زا برای کودکان بسیار پرمخاطره‌تر است. تنها نمود ظاهری این خانواده‌ها داشتن آن محصول مشترکی به نام فرزند است که رسیدگی آنچنانی هم به او می‌شود. در این راستا اگر زندگی شما دچار چالش‌های پیرامون طلاق است بدانید که بدترین زمان هم برای فرزندان و هم والدین یک تا دو سال پس از طلاق است که مادر و پدری آگاه که به سلامت روان خودشان اهمیت می‌دهند با راهکارهای مناسب می‌توانند سختی های این دوران را برای فرزندشان تسهیل کنند. در این راستا می‌توانید قدم به قدم بدانید چگونه زندگی زناشویی خود را ارزیابی کنید و اگر جایی برای اصلاح مانده به اصلاح آن مبادرت کنید و در صورتی که نمی‌توانید در این ارزیابی به نتیجه رسیدید که طلاق بهترین راهکار ممکن است قدم‌های موثر بعدی را با توجه به شرایط فرزندتان پیش ببرید و به وی در سازگاری با شرایط کمک نمایید.