بحث و گفتگو ممکن است در هر رابطه‌ای وجود داشته باشد. گاهی این بحث‌ها مفید و برای رابطه سازنده است و گاهی کاملا مخرب و به زیان هر دو طرف است. شما و شریک عاطفی‌تان چطور بحث می‌کنید؟ بحث‌هایتان به یک گفتگوی مفید ختم می‌شود یا به قهر و دعوا؟! می‌دانستید که بحث و گفتگو یک مهارت است و نیاز به در نظر گرفتن نکات مهمی دارد که اگر رعایت نشود رابطه‌تان به مخاطره میفتد؟ در این مقاله می‌خواهیم درباره این موضوع صحبت کنیم و برخی نکات مهم در این رابطه را با شما مطرح کنیم.
قبل از هرچیزی بدانید خودتان چه می‌خواهید
قبل از شروع هر بحث و گفتگویی باید هدف و قصدتان از گفتگو کاملا برای خودتان واضح و روشن باشد. تا زمانی که ندانید چه می‌خواهید نمی‌توانید گفتگوی سالمی داشته باشید. شاید با خود بگویید مگر می‌شود خودمان ندانیم چه می‌خواهیم؟ بله! مثلا گاهی اوقات ضمیر ناخودآگاه شما از بی‌توجهی همسرتان ناراحت و گله‌مند است اما مکانیزم روانی‌تان برای مقابله با این گله‌مندی بهانه‌های مختلفی را به ذهنتان می‌آورد و رفتارهای دیگری از خود نشان می‌دهید. باید بتوانید با خودتان روراست باشید، رو راستی با خود و توانایی بررسی ضمیر ناخودآگاه کار آسانی نیست و گاهی سال‌ها نیاز به تلاش و تمرین دارد اما گاهی نیز عمدا و با آگاهی این کار را انجام می‌دهیم. مثلا از اینکه همسرمان وقتش را با دوستانش سپری می‌کند ناراحت هستیم اما به دلایل مختلف آن را به زبان نمی‌آوریم و در عوض ناراحتی‌مان را طور دیگری خالی می‌کنیم مثلا می‌گوییم” چرا لباس‌هایت را اینجا انداختی؟”!!! این موضوع را بهانه‌ای برای ابراز خشمتان می‌کنید. بنابراین قبل از شروع گفتگو باید بدانید چه چیزی می‌خواهید، هر نوع بازی که به ذهنتان می‌رسد دور بریزید، یک بحث سالم نیاز به صراحت کلام دارد.
بپذیرید برای جنگ نمی‌روید!
متاسفانه برخی افراد تصور می‌کنند بعد از هر بحثی یک نفر از بین آن دو باید پیروز شده باشد! سخنانش تایید شده باشد و تمام عقایدش پذیرفته شده باشد بنابراین می‌جنگند تا آن نفرِ برنده باشند! در حالیکه بحث به هیچ عنوان چنین معنایی ندارد، دو نفر می‌توانند دارای عقاید مختلف باشند و در نهایت هم بعد از بحث نتوانند یکدیگر را قانع کنند، یحث برنده و بازنده ندارد! بلکه نتایجی دارد که دو نفر درباره آن تصمیم می‌گیرند! پس برای جنگ وارد گفتگو نشوید، نه شما قرار است بازنده باشید که مدام بخواهید دفاع و مقاومت کنید نه او قرار است برنده باشد که بخواهید پیروزی را از او بگیرید! شما در درجه اول شنونده هستید و باید باید این مهرات را بیاموزید که چطور عقایدتان را مطرح و در گفتگو بیاورید.
مجبورید بشنوید حتی اگر نخواهید
اگر شنونده خوبی نباشید نه تنها در بحث با شریک عاطفی‌تان بلکه در هیچ بحثی با هیچ فردی موفق عمل نخواهید کرد. فردی که شنونده نباشد نمی‌تواند یک گفتگوی سالم را پیش ببرد، شاید فکر کنید شنیدن فقط سکوت کردن و اجازه صحبت دادن به طرف مقابل است درحالیکه این تصور درستی نیست. شنونده خوب دارای احساسا درک و همدلی با طرف مقابل است، به او و صحبت‌هایش بازخوردهای مناسب نشان می‌دهد، از زبان بدن صحیحی استفاده می‌کند، قضاوت نمی‌کند و اجازه نمی‌دهد احساس بدی از گفتگو در طرف مقابل ایجاد شود. شنیدن یک مهارت مهم است و به شما توصیه می‌کنیم حتما خود را در این زمینه تقویت کنید. در مقاله فن بیان و مهارت‌های ارتباطی (چطور با طرف مقابلم صحبت کنم؟) به نکات مهمی در این زمینه اشاره شده است.
حل کردن بحث زمان و مکان مناسب دارد
برای انجام یک بحث صحیح و اصولی نیاز به زمان و مکان مناسب دارید. شما نمی‌توانید زمانی که همسرتان تحت فشار است، اضطراب امتحان دارد، کارش به مشکل برخورده است، درگیر مسائل جدی خانوادگی است و از همه مهم‌تر با شما یک جر و بحث اساسی و منجر به دلخوری داشته است انتظار یک بحث سازنده و سالم داشته باشید. شما باید به یکدیگر فرصت دهید و شرایط مساعدی را برای یک بحث فراهم کنید. انتظار نداشته باشید در هر لحظه و هر جا بتوانید یک موضوع جدی و اساسی را باز کنید. عجول نباشید!
قرار نیست همه چیز همین الان حل شود
آیا از آن دسته افراد هستید که وقتی بحثی را آغاز می‌کنید تا به نتیجه نرسید رهایش نمی‌کنید؟! اگر جزء این دسته از افراد هستید احتمالا بحث‌هایتان یا با دلخوری تمام می‌شود یا طرف مقابلتان تنها برای تمام کردن بحثش با شما به شما وعده و وعید می‌دهد یا قهر می‌کند یا سکوت می‌کند و … هرچه باشد اصرار برای تمام کردن و به نتیجه رساندن بحث وقتی شرایط مناسب نباشد منجر به ایجاد تنش خواهد شد. نباید عجله داشته باشید شاید گاهی حل یک اختلاف هفته‌ها طول بکشد، این موضوع نباید کل زندگی‌تان را تحت تاثیر قرار دهد هرچیزی جای خود را دارد، اگر سر یک موضوع مشکل دارید و حل شدنش زمان بر است دلیل بر این نمی شود که تا زمان حل نشدنش با یکدیگر مشکل داشته باشید! شما و شریک عاطفی‌تان می‌توانید از کنار هم بودن لذت ببرید و در عین حال سر برخی مسائل اختلاف نظر داشته باشید.
زاویه دید او را بشناسید
هر فردی بنابر شخصیت زیسته‌ای که دارد، تجربیاتش، تحصیلات و شغلش، تربیتش، محیطی که در آن بزرگ شده و … یک زاویه دید منحصر به فرد دارد، زاویه دید شما و شریک عاطفی‌تان لزوما یکسان نیست و برای داشتن یک بحث موفق باید بتوانید مسائلتان را از زاویه دید یکدیگر نیسز درک کنید. مثلا وقتی همسرتان بر خلاف شما شخص وابستهاید نمی‌توانید استقلالتان را به در حل مسائل به او تحمیل کنید و باید شرایط روحی او نیز درنظر داشته باشید، همان طور که او باید در عین حال که وابسته است شما را به عنوان یک فرد مستقل درک کند. منطق افراد برای حل مسائل مختلف با یکدیگر متفاوت است ممکن است فردی برای امتحاناتش کل ترم را وقت صرف کند و برای برخی دیگر منطقشان حکم کند یک هفته قبل امتحان جزوه‌هایشان را مرور کنند. این تفاوت نباید دلیلی شود برای اینکه دسته اول، دسته دوم را غیر منطقی خطاب کنند یا برعکس!
هرچه به ذهنتان می‌رسد بازگو نکنید
یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در بحث رعایت کنید این است که هنگام گفتگو عجله‌ای برای سریع پاسخ دادن یا سریع عکس‌العمل نشان دادن نداشته باشید، نباید هرآنچه به ذهنتان می‌رسد بازگو کنید، ذهن انسان ظرفیت بالایی دارد ممکن ات در لحظه هزاران نکته، خاطره، ایده و … به آن ذهنتان خطور کند و شما باید هوشمندانه از بین آنها گزینه مورد نظرتان را انتخاب کنید! گزینه‌ای که بدون آسیب رساندن به شما، شریک عاطفی‌تان و رابطه‌تان به شما در حل مساله کمک کند. قبل از اینکه سخنی در بحث بگویید به چند سوال فکر کنید: این صحبت من ربطی به موضوع حال حاضر دارد یا تنها شکافتن گذشته است؟ این صحبت طرف مقابلم را آزار می‌دهد؟ تحقیر کننده نیست؟ باعث سوء برداشت او نمی‌شود؟ این موضوع کمکی به بحث ما می‌کند؟ به جزء این موضوع موضوع بهتری وجود دارد که برای بازگو کردن الویت داشته باشد؟ می‌بینید چقدر جزئیلا در هر سخن شما وجود دارد که باید در نظر بگیرید؟ پس هرآنچه به ذهنتان می‌رسد را بازگو نکنید!
توهین، تحقیر، فحاشی ممنوع
یکی از نابالغانه روش‌های بحث کردن با دیگران توهین، تحقیر و فحاشی به طرف مقابل است! توهین و تحقیر به زبان ساده یعنی :” من تفکر بالغانه و منطقی ندارم و تنها به فکر پیروز شدن در بحث هستم”! تا زمانی که این رویکرد را دارید در هیچ بحثی موفق نخواهید شد و تنها بذر کینه و نفرت را در دل همسرتان می‌کارید. شما به عنوان یک همسر در درجه اول وظیفه دارید در تیم همسرتان باشید و به او کمک کنید تا بتواند در یک شرایط مناسب خواسته و نیازهایش را در بحث مطرح کند نه اینکه مانند دشمن به سمتش تیرهای توهین و حقارت پرتاب کنید!
پیش کشیدن گذشته بی ربط به موضوع ممنوع است
پیش کشیدن گذشته به خصوص زمانی که ربطی به موضوع مورد بحث فعلی شما ندارد هیچ کمکی به رفع مشکل شما نخواهد کرد. منظور ما این نیست که اگر مشکلی در گذشته دارید باید آن را رها کنید! برعکس، رفع مشکلات گذشته باعث می‌شود مسائلتان روی هم تلنبار نشود و با حل هر مشکلی که در گذشته داشتید رابطه‌تان را عمیق‌تر و قوی‌تر می‌کنید اما همانطور که گفتیم هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد وسط یک بحث زمان و مکان مناسبی برای باز کردن مشکل دیگری نیست! تمرکزتان روی بحث باشد، سعی نکنید با پیش کشیدن گذشته بحث را به حاشیه بکشانید.
کمک حال احساساتش باشید
خلق و خوی افراد با یکدیگر متفاوت است، ممکن است فردی بتواند در بحث با خونسردی و به صورت منطقی برخورد کند و فرد دیگر در بحث احساساتی شود. باید بتوانید خلق و خوی طرف مقابل را درک کنید. همچنین ممکن است مسائلی در بحث پیش آید که او هیجان زده شود، ممکن است گریه کند، بغض کند، خجالت بکشد و یا هر هیجان منفی دیگری را وارد بحث کند. او را درک کنید! فرصت دهید آرام شود، اگر نیاز دارد با جملاتی مثل:” می‌خوای یه لیوان آب برات بیارم”، ” می‌خوای فعلا ادامه ندیم” و … کمکش کنید. حتی ممکن است ناچار باشید او را در آغوش بگیرید. شاید تصور کنید شخص مقابل ممکن است با این رفتارها بحث را به حاشیه بکشاند از توجه شما سوء استفاده کند اگر چنین است با رابطه شما آمادگی بحث را ندارد و در قدم اول این مشکل باید ریشه‌یابی و حل شود! اینکه چرا شریک عاطفی‌تان به توجه شما نیاز دارد!
مقاومت‌هایش را بشناسید و سعی کنید برطرفش کنید
گاهی ممکن است شما قصد حل و فصل مشکلی را داشته باشید اما شریک عاطفی‌تان از آن فرار کند. چرا؟ جپاسخ به این سوال مهم است و باید کشف کنید چرا او از این موضوع شانه خالی می‌کند؟ این شانه خالی کردن به خلق و خو و ویژگی‌های شخصیتی‌اش بستگی دارد یا در رابطه شما چنین اتفاقی افتاده است؟ مثلا قبلا بحثی کرده‌اید که به نفعش نبوده؟ اعتماد به نفسش در بحث با شما پایین است؟ تحقیر و توهین در بحثتان اتفاق افتاده و … . سعی کنید این ریشه را پیدا و رفع کنید.
درخواست‌هایتان باید معقول و منطقی باشد
شما از هر بحث به دنبال یک نتیجه هستید و باید به آن آگاهی داشته باشید. چه چیزی از این بحث می‌خواهید؟ نیازتان چیست؟ خواسته و درخواستتان چیست؟ این خواسته‌ها منطقی است؟ قبل از شروع بحث درباره خواسته‌هایتان فکر کنید! درخواست شما باید معقول و منطقی باشد. مثلا نمی‌توانید با خوساته اینکه هسمرتان تمام مدت به شما توجه کند حتی زمانی که سر کار است یک بحث را شروع کنید! توجه باید معقول و منطقی باشد و با شرایط همسرتان همخوانی داشته باشد. از این قبیل مثال‌ها فراوان وجود دارد و قطعا شما هم می‌توانید در زندگی مشترکتان با آن روبرو شوید. اگر مطمئن نیستید که تقاضایتان معقول و منطقی است یا خیر می‌توانید از یک مشاور کمک بگیرید.
پرسش و پاسخ کوتاه