مسائل مالی در زندگی یکی از مهمترین موضوعاتی است که تقریبا همه افراد درگیر آن هستن، برخی توان مدیریت آن را دارند و نسبت به مسائل مالی تفاهم دارند و برخی دیگر به شدت در آن اختلاف نظر دارند و مسائل مالی یکی از مشکلات اصلی زندگی آنهاست. اما اختلاف مالی چرا به وجود میآید؟ آیا تنها توان مالی پایین این مشکلات را به وجود میآورد؟ خیر! حتی افرادی که توان مالی بالا دارند نیز میتوانند بر سر شیوه خرج کردن اموالشان به توافق نرسند، در این مقاله قصد داریم مهم ترین مشکلات مالی زن و شوهرها و شیوه حل آن را به شما آمورش دهیم.
مشکلات مالی شامل چه مواردی است؟
در ابتدای مقاله مواردی که ممکن است زن و شوهر بابت آن در مسائل مالی به اختلاف بخورند را بررسی میکنیم:
اختلاف بر سر شیوه خرج کردن
یکی از اختلافات مهم مالی بین زن و شوهر اختلاف بر سر این است که چطور و برای چه چیزی باید خرج کرد، مثلا یکی معتقد است باید برای سفر کردن هزینه کرد و دیگری دلش میخواهد خانه بخرد! یکی دوست دارد در ماه چندین بار به رستوران بروند و دیگری میخواهد لباس بخرد! یا حتی برای هزینههایی مانند هدایای مناسبتی اطرافیان، خورد و خوراک و … نیز میتوان اختلاف نظر داشت. صحبتهای راضیه مراجع ما را بخوانید: ” من دلم میخواد برای تولد دخترهای خواهرم تا جایی که می تونم هزینه کنم، خوب خواهرمم برای من خیلی خرج کرده واقعا حقشه منم جبران کنم اما همسرم موافق نیست میگه بین 200 تا 300 هزارتومن کافی همونقدر که به بچه خواهر من میدیم، میگم خوب شما رسم و رسومتون متفاوته، مثلا اونا برای عروسی ما هم 500 هدیه دادن درصورتی که برادر من 5 میلیون تومن داد، خوب رسم هرکس فرق داره، ولی شوهرم قبول نمیکنه”. این مسائل شاید به ظاهر ساده باشد اما وقتی توان مالی دو زوج محدود باشد این اختلافها میتوانند وخیم شوند.
راه حل
وقتی بر سر خرج کردن اختلاف نظر دارید در قدم اول باید بدانید حق شما و همسرتان در این زندگی به یک اندازه است. برخی تصور میکنند چون درآمدشان بیشتر است یا همسرشات درآمد ندارد پس حق کمتری برای اظهار نظر دارد! این طرز فکر لزوما صحیح نیست، شما و همسرتان در زندگی شریک هستید، دستاورد شما از خرج کردن هرچه باشد باید منجر به آرامش هردویتان شود، پس سعی کنید خرج و مخارجتان را الویت بندی کنید، فرقی ندارد در الویتتان خواسته چه کسی در درجه بالاتر اهمیت قرار گیرد، مهم این است هردوی شما اهداف مشترک داشته باشید و برای رضایت یکدیگر تلاش کنید. مثلا اگر یک نفرتان معتقد است باید ماشین را عوض کند و دیگری معتقد است باید سفر برید برای هر دویش با یکدیگر برنامه ریزی کنید، به جای اختلاف بر سر اینکه کدام مهمتر است و کدام باید زودتر انجام شود ببینید کدام بیشتر به نفع هر دوی شما و زندگیتان است. اگر حس میکنید مخارج خودتان یا همسرتان معقول نیست مثلا میل به ولخرجی وجود دارد یا اعتیاد به خرید و … دوستانه کمک کنید برطرف شود.
اختلاف بر سر شیوه پس انداز کردن
مشکل دیگری که ممکن است در مسائل مالی وجود داشته باشد مساله نوع و میزان پس انداز کردن است. پس انداز کردن رکن مهمی در مدیریت مالی است اما همیشه افراد در آن نظر یکسانی ندارند، برخی معتقدند باید هرچه دارند در لحظه حال خرج کنند چون معلوم نیست تا کی زنده هستند، برخی دیگر معتقد هستند باید هرچه دارند زمین و ملک بخرند، برخی با طلا پول پس انداز میکنند و برخی دیگر دوست دارند پولشان را در بانک نگه دارند و البته برخی هم کار کردن با پولشان را سرمایه گذاری میدانند! نمیتوانیم برای دیگران نسخه بپیچیم که کدام روش صحیح است، هر فردی بنابر تواناییها، طرز فکرش ، و آنچه تجربیاتش به او آموخته است برای پولهایش تصمیم میگیرد! اگر شما و همسرتان بر سر این موضوع اختلاف نظر دارید باید بتوانید امنیت روانی یکدیگر را تامین کنید تا هردویتان استرس مالی نداشته باشید، اگر عقیدهتان را به همسرتان تحمیل کنید او همیشه از نظر مالی دچار تنش خواهد بود و نمیتوان از پس اندازی که کرده اید خاطر جمع باشد.
راه حل
همانطور که گفتیم پس انداز کردن بسیار کار درست و واجبی است اما حد و حدود دارد! اگر قرار باشد به دلیل پس انداز کردن افراطی کل زندگی حالتان را از دست بدهید از کنار هم بودن لذتی نمیبرید! برخی افراد به دلیل اختلال شخصیت وسواسی، کمال گرایی، اضطراب از آینده و … گرفتار خساست میشوند. خساست به معنای تفکر اقتصادی نیست، تفکر اقتصادی یعنی فرد بداند بر حسب بودجهای که دارد چطور آرامش خودش را فراهم کند و در حد توان از زندگی لذت ببرد و در عین حال در آینده هم تامین باشد، اما خساست یعنی فرد با وجود توان مالی، به علت طمع از دست ندادن مالش آن را خرج نمیکند! اگر خودتان یا همسرتان درگیر خساست هستید باید این موضوع را برطرف کنید، خساست مشکلی است که طرف مقابل شما را دچار فرسودگی میکند! از طرف دیگر اگر در مورد نوع و شیوه پس انداز کردن دچار اختلاف نظر هستید باید برنمه های مالی خود را واضح و روشن بیان کنید و آنها را الویت بندی کنید، مهم نیست پس اندازتان در بانک باشد یا آن را یرمایه گذاری کرده باشید، مهم این است که شما برای خرج آن در آینده برنامه داشته باشید و بی گکدار هم به آب نزده باشید. البته زندگی گاهی همراه با ریسک است، تا جایی که معقول است از ریسک کردن نترسید و این شجاعت را از همسرتان نیز نگیرید!
اختلاف بر سر میزان درآمد و درصد خرج کردن
یکی دیگر از اختلافات مالی این است که زن و شوهر بر سر اینکه درآمد کدامشان بیشتر است، چه کسی باید خرج چه چیزی را بدهد و هرکدام چقدر از حقوقش را باید خرج کند اختلاف نظر داشته باشند. متاسفانه برخی افراد به خصوص خانمها درگیر این کلیشه هستند که مرد وظیفه دارد تمام رفاه خانه را تامین کند، بله درست است این تفکر در قانون ما وجود دارد اما عصر امروز چنین تفکری را برنمیتابد! با توجه به تغییر نقشها، مشارکت قابل توجه زنان در عرصه اقتصادی، شرایط سخت اقتصادی حال حاضر و … مردان نیز نسیت به گذشته دیدگاه متفاوتی پیدا کردهاند و دلشان میخواهد همسرشان در امور مالی کنار آنها باشد! برخی خانمهای شاغل با این فکر که تمام امور مالی بر عهده همسرشان است هیچ گونه کمک مالی به همسرشان نمیکنند، برخی دیگر از خانمهای خانهدار که شاغل نیستند توقعات بیش از توان مالی از همسرشان دارند و برخی دیگر نیز که شاغل هستند و از درآمدشان خرج زندگی میکنند دائم بر سر همسرشان منت میگذارنند که این وظیفه آنهاست که مخارج را تامین کنند. صحبتهای فرشاد از مراجعین ما را در اینباره بخوانید :” زنم شاغله و من توقع ندارم از حقوقش بهم بده اما اون خیلی بیشتر از حقوقی که من میگیرم ازم انتظار داره، من در حد توانم تا قرون آخر خرج زندگی و خواستههاش می کنم و می گم من که چیزی برای خودم پس انداز نکردم و ندارم خرج کنم اگر بیش از این میخوای خوب خودت پول داری خودت خرج کن، میگه نه وظیفه من نیست! خوب من آخه از کجا بیارم، سالی چندبار سفر میریم، خوب میخوریم خوب میپوشیم من از ساعت 6 میرم 10 شب میام خونه دیگه نمی دونم چه کار باید کنم”.
راه حل
ما نمیتوانیم افراد را مجبور کنیم شبیه به ما فکر کنند، اگر شما عقیده دارید همسرتان باید تمام مخارج را به عنوان یک مرد بر عهده بگیرد باید مردی را انتخاب کنید که چنین تفکری دارد، یا اگر مردی هستید که عقیده دارید باید همسرتان کمک خرجتان باشد باید با فردی ازدواج کنید که چنین تفکری دارد، نباید عقابد مالیتان را پنهان کنید، باید مسائل مالی را قبل از ازدواج مطرح کنید، برخی خانمها و آقایان قبل از ازدواج میگویند:” این چیزها مهم نیست، بعدا هرچی تو بگی، هرچی تو بخوای”. این تفکر شعارگونه اجازه نمیدهد شما یکدیگر را بشناسید با اینکه رابطه قبل از ازدواج دقیقا برای همین است که شما افکار یکدیگر را بشناسید. اگر هم بعد از ازدواج درگیر این مسائل هستید و تفاهم ندارید باید به توافق برسید تا این موضوع حل شود. اما به طور کلی در دنیای امروز بهتر است کنار یکدیگر باشید و در خرج و مخارجتان به یکدیگر کمک کنید و یکدیگر را درک کنید.
اختلاف بر سر تقسیم نقش
گاهی اختلاف مالی تنها به دلیل این است که هر کس چه نقشی بر عهده دارد، چه کسی خریدها را انجام دهد؟ چه کسی قبضها را پرداخت کند، چه کسی در مورد مخارج سفر تصمیم بگیرد و … این موارد گاهی به عهده مرد خانه، گاهی به عهده زن خانه و گاهی هم با توافق هردو بین آنها تقسیم میشود اما گاهی زن و شوهر در مورد آن توافق ندارند و دائم بر سر آن جر و بحث میکنند. به صحبتها نگار مراجع ما توجه کنید:” من نمی دونم از کی تا حالا مرد تو خریدای خونه دخالت میکنه، وقتی مهمون داریم میگه صبر کن بیام باهم بریم خرید! من میگم خوب تو دیر میایی من باید از صبح مشغول بشم برای غذا، میگه یکی دو ساعت فرقی نداره که میخوام منم باشم”. گاهی اوقات هم شرایط برعکس است و زن و شوهر بر سر اینکه چه کسی نباید نقش مالی را بر عهده بگیرد اختلاف دارند، مثلا آقا اصرار دارد چون خانم صبحها وقتش آزادتر است قبض ها را به بانک ببرد و خانم میگوید چون ماشین ندارم خودت ببر!این اختلافات شاید به نظر پیش پا افتاده بیایند اما اینگونه نیست!
راه حل
تقسیم وظایف مالی مانند سایر نقشهای زندگی زناشویی باید بر اساس توان و شرایط هر دو نفر انجام شود، نمی توانیم برای همه افراد تعیین کنیم که چه کارهایی مختص زنان و چه کارهایی مختص مردان است، این موضوع بسته به شرایط شما و همسرتان متفاوت است، شاید شرایط شما طوری است که خرید باید با آقا و پرداخت قبوض با خانم باشد، شاید چون آقا سر کار هستند خانم باید هر دو را انجام دهد و شاید چون خانم مشغول نگه داری از نوزاد کوچک است آقا باید آنها را انجام دهد. به صلاح خانواده قدم بردارید و دست از تفکرات کلیشهای بردارید.
اختلاف به دلیل توان مالی پایین
متاسفانه یکی از اصلیترین و مهم ترین اختلاف نظرهای مالی به علت توانایی پایین مالی زوجین به وجود میآید که در شرایط اقتصادی امروز عجیب نیست. افراد بسیاری هستند که توان فراهم کردن رفاه اولیه و ابتدایی زندگی را ندارند. در این شرایط به خصوص وقتی فرزند داشته باشید باید الویت بندی کنید که مخارج چطور مدیریت شوند و به موازات آن راههای ممکن را بر حسب شرایط خودتان برای بالا بردن درآمد به اجرا بگذارید. در چنین شرایطی فراموش نکنید شما و همسرتان یک تیم هستید و هر دو باید از این شرایط عبور کنید و همه بار مالی را بر دوش یک نفر نیندازید.
پرسش و پاسخ کوتاه