شاید شمایی که اکنون در حال خواندن این مقاله هستید اخیرا خواستگار سمجی داشته‌اید که پاشنه در خانه شما را از جا درآورده است و شما را مستاصل و مردد کرده است و نمی‌دانید که باید جواب او را چه بدهید. در چنین مواقعی شما با دو حالت مواجه هستید. حالت اول زمانی است که خواستگار سمج شما شرایط خوبی برای ازدواج دارد ولی شما بدلایلی شرایط ازدواج ندارید و به زمان بیشتری برای فکر‌کردن احتیاج دارید ولی آنها می‌خواهند که شما هرچه سریع‌تر جواب بدهید. حالت دوم نیز مربوط به زمانی است که این خواستگار سمج به هیچ عنوان ملاک‌های مورد نظر شما را ندارد ولی شاید بدلیل نسبت فامیلی که با شما دارد مدام اصرار‌می‌کند که باید این وصلت بین شما شکل بگیرد. اما واکنش صحیح در مواجه با هر کدام از این دو حال چیست؟ در ادامه راهکارهایی را به شما ارئه‌می‌کنیم که بتوانید به راحتی از پس حل کردن آن بربیایید.
حالت اول: زمانی که شما شرایط ازدواج با خواستگار سمج را ندارید
محدودیت‌ها را بررسی کنید
زمانی را به خودتان اختصاص‌دهید و به این موضوع فکر‌کنید که چرا شرایط ازدواج را ندارید. همه محدودیت‌های خود را روی یک تکه کاغذ یادداشت‌کنید و برای آنها دنبال راه‌حل باشید. مهم‌ترین محدودیت‌هایی که ممکن است در چنین شرایطی برای شما وجود داشته باشد عبارتند از: آمادگی روحی، تحصیل، خانواده.
آمادگی روحی
یکی از اولین و مهم‌ترین فاکتورهای لازم برای داشتن یک ازدواج موفق، آمادگی روحی برای ازدواج است. آیا فکرمیکنید که هنوز به این آمادگی دست پیدا نکرده‌اید؟ راه حل‌های زیادی برای دستیابی به این آمادگی روحی وجود دارد که یکی از آنها خودشناسی است. به این معنا که شما باید ابتدا به شناخت درست و تقریبا کاملی از خودتان برسید تا بتوانید دست به انتخاب بزنید. احتمالا بخش زیادی از تردید شما برای دادن پاسخ نهایی به خواستگار سمجتان اضطراب شما از آینده است. اینکه اگر با این شخص ازدواج کنم و پشیمان شوم چه می‌شود؟ ما به شما حق‌می‌دهیم چرا که اضطراب شما کاملا طبیعی است اما در طی فرآیند خودشناسی شما با اهداف، اولویت‌ها، ارزش‌ها و ملاک‌های خودتان آشنا‌می‌شوید و به عبارت بهتر می‌فهمید که چه کسی هستید و از زندگی چه می‌خواهید. خودشناسی به شما کمک‌می‌کند تا بخش زیادی از اضطراب‌های شما کاسته شود چرا که دامنه انتخاب‌هایتان را برای ازدواج محدودتر و واضح‌تر می‌کند. اینکه آیا شما و کسی که قصد ازدواج با او را دارید به بلوغ فکری کافی رسیده‌اید یا خیر یکی از مهم‌ترین عوامل پیش بینی‌کننده ازدواج موفق در آینده است. پس نگران نباشید و سعی‌کنید زمان نسبتا زیادی را صرف خودشناسی و سپس شناخت طرف مقابلتان بکنید.
تحصیل
شاید پیش خودتان فکرمیکنید که اکنون بهتر است بجای ازدواج تحصیلات خود را ادامه‌دهید چرا که اگر ازدواج‌کنید احتمالا آنقدر درگیر مشکلات زندگی می‌شوید که احتمالا دیگر فرصتی برای اینکار پیدا نخواهید کرد. اما از طرفی خواستگار سمجتان به شما این تضمین را می‌دهد که بعد از ازدواجتان نیز می‌توانید درستان را ادامه‌بدهید. در بخش قبل که درباره اهمیت آمادگی روحی و خودشناسی صحبت‌کردیم، قرار شد که شما لیستی از اولویت‌ها و اهداف خود تهیه‌کنید. به لیستتان نگاهی بیاندازید. تحصیل و ازدواج در اولویت چندم شما قرار دارند؟ برای مثال اگر ادامه تحصیل و دستیابی به مدارج بالای علمی برای شما در درجه اول اولویت و ازدواج در درجه پنجم قرار دارد احتمالا زود ازدواج‌کردن برای شما در آینده با مشکلاتی همراه باشد. پیشنهاد ما این است که در طی دوره آشنایی با خواستگارتان بررسی‌کنید که چقدر احتمال دارد که شما بتوانید تحصیلات خود را تا رسیدن به مقطع دلخواهتان ادامه‌دهید؟ چند نشانه در خواستگار شما می‌تواند تا حدودی به شما کمک‌کند که این نشانه‌ها عبارتند از:
- تحصیلات خواستگارتان
- اهمیت ادامه تحصیل در خانواده او (برای مثال تحصیلات والدین و سایر اعضای خانواده آنها)
- فرهنگ خانوادگی خواستگارتان (برای مثال آیا فرهنگ خانوادگی آنها حکم‌می‌کند که دختر بعد از ازدواج باید در خانه بماند و بچه بزرگ‌کند؟)
خانواده
یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند مانع از تصمیم‌گیری به موقع شما برای ازدواج شود، خانواده شما است. ممکن است که والدین شما تحت تاثیر فرهنگ خانوادگی خود قرارگرفته و سخت‌گیری‌هایی برای ازدواج شما داشته باشند. برای مثال ممکن‌است شرایطی مثل مهریه بالا، داشتن خانه در بهترین جای شهر و حساب بانکی بالا و… را به عنوان موانعی برای ازدواج شما در نظر بگیرند و شما علیرغم اینکه می‌دانید خواستگارتان از لحاظ اخلاقی می‌تواند شخص مناسبی برای شما باشد نتوانید به او پاسخ قطعی بدهید و همین باعث‌می‌شود تا او بیشتر در درخواستش سماجت‌کند ولی حقیقت این است که برای شما سخت است که شرایط سخت‌گیرانه خانواده خود را با او درمیان بگذارید. در چنین شرایطی شما می‌توانید با خانواده خود جلسه‌ای را ترتیب‌دهید و درباره اهداف و اولویت‌های خود با آنها صحبت و سعی‌کنید با آوردن دلیل و استدلال آنها را راضی‌کنید تا کمی از سخت‌گیری‌های خود کم‌کنند.
با خواستگار سمجتان صحبت‌کنید
بعداز اینکه محدودیت‌های خود را بررسی‌کردید، وقت آن می‌رسد که درباره آنها با خواستگار سمجتان صحبت‌کنید. قرار ملاقاتی با او بگذارید و سعی‌کنید تمام محدودیت‌هایی را که بر سر راه ازدواج شما وجود دارد را با او درمیان بگذارید. صادقانه حرف دلتان را به او بگوئید. این را هم به یاد داشته باشید، زمانیکه قرار است درباره ملاک‌ها و اولویت‌های خود صحبت‌کنید به هیچ عنوان از سر دلسوزی و ترحم از آنها کوتاه نیایید. اگر خواستگار شما شخص منطقی و پخته‌ای باشد و صرفا بدلیل علاقه‌ای که به شما دارد سماجت‌می‌کند، انتظار می‌رود که صحبت‌های شما را درک کرده و سعی‌کند راه حل درستی برای آنها پیدا‌کند، ولی اگر متوجه‌شدید که او اصلا صحبت‌های شما را متوجه‌نمی‌شود و فقط حرف خودش را می‌زند احتمالا باید درباره او بیشتر فکر‌کنید.
از روانشناس کمک‌بگیرید
یکی دیگر از راهکارهایی که می‌توانید با استفاده از آن تا حد زیادی مشکل خود را حل‌کنید کمک‌گرفتن از یک روانشناس متخصص است. به خواستگارتان بگویید که شما برای گرفتن تصمیم درست و نهایی باید به روانشناس مراجعه‌کنید و این یکی از شروط اساسی شما است و برایتان بسیار مهم است. زمانیکه مراجعه‌کردید، روانشناس اطلاعات هر دوی شما را به صورت کامل می‌گیرد و متناسب با آن بهترین راهکار را به شما ارائه‌می‌کند. اگر این ازدواج به نفع شما باشد که بسیار خوب، گام‌های بعدی را برمی‌دارید؛ اما اگر به نفعتان نباشد با ارائه توضیحات و آموزش مهارت‌هایی به شما و خواستگار سمجتان کمک‌می‌کند تا راحت‌تر با این قضیه کنار بیایید.
حالت دوم: زمانیکه خواستگار سمجتان هیچکدام از معیارهای شما را ندارد
در این بخش درباره تکنیک‌هایی صحبت خواهیم کرد که شما هنگام مواجه با خواستگار سمجی که هیچ کدام از ملاک‌ها و معیارهای مورد نظر شما را ندارد، می‌توانید به کار بگیرید.
در مورد احساسات خود با او حرف‌بزنید
حرف‌زدن در مورد احساسات خود در بهترین زمان هم سخت است چه برسد در مورد احساسات یک‌طرفه حرف‌زدن. ما نمی‌توانیم احساسات دیگران نسبت به خودمان را کنترل‌کنیم به همین دلیل اگر در زندگی شما شخصی وجود دارد که نسبت به شما احساس عشق و علاقه می‌کند اما شما چنین حسی نسبت به او ندارید بهتر است که در این مورد با او حرف‌بزنید. در چنین شرایطی حرف‌زدن در مورد احساسات خود و او بسیار حائز اهمیت است. در مکانی بی‌طرف مانند کافی‌شاپ با او قراربگذارید و در این مورد با او حرف‌بزنید اما مواظب‌باشید که او را سرزنش نکنید. سعی‌کنید که واضح و شفاف و رک با او حرف‌بزنید. با او صادق‌باشید و به او امید واهی ندهید. تمام تلاش خود را بکنید که به نرمی با او برخوردکنید.
به او امید الکی ندهید
اگر می‌دانید که نسبت به خواستگارتان علاقه‌ای ندارید نباید به او امید الکی و واهی بدهید و بگویید که راجع به درخواستش فکرمیکنید و بعدا جواب را به او می‌دهید. بسیاری از افراد در چنین مواقعی چنین پاسخ‌هایی به درخواست خواستگار خود می‌دهند که اصلا درست نیست. برخی از افراد در گفتن جواب منفی مردد هستند زیرا می‌ترسند که مبادا با این کار باعث آزرده خاطر شدن و رنجاندن طرف مقابل شوند. زمانی که در دادن پاسخ به خواستگار خود تعلل می‌کنید با این کار باعث‌می‌شوید که طرف مقابلتان که به شما علاقه‌دارد چنین برداشت‌کنید که شما دچار سردرگمی شده‌اید و آن را بعنوان علامت رضایت شما تلقی‌می‌کند.
عصبانی‌نشوید
گاهی ممکن‌است که پیشنهاد خواستگاری بصورت ناگهانی شوکه کننده باشد. در چنین مواقعی ممکن‌است که عصبانیت اولین واکنش شما نسبت به شخصی باشد که دوستش ندارید ولی این پیشنهاد را به شما داده است. سعی‌کنید که موقعیت را درک‌کنید و با خونسردی با آن کنار بیایید. چنانچه عصبانی‌شوید شاید طرف مقابلتان احساس‌کند که با این کار به او توهین‌کرده‌اید و با این کار باعث آسیب‌دیدن احساسات او شوید.
به پیشنهاد خواستگاری او نه بگویید
نه گفتن به پیشنهاد ازدواج به معنای بی‌ادبی، خودخواهی و یا نامهربانی شما نیست. چنین برداشت‌هایی همگی عقاید پوچی هستند که نه گفتن را برای شما سخت می‌کنند لذا نسبت به چنین افکاری بی‌تفاوت باشید.
هنگامی که می‌خواهید به خواستگار سمجتان پاسخ منفی دهید بهتراست طبق مراحل زیر عمل‌کنید:
تنها درخواست طرف مقابل را ردکنید و ارزش‌های شخصیتی او را زیر سوال نبرید
در ذهن و کلام خود طوری رفتارکنید که درخواست خواستگارتان را ردکنید و شخصیت او را زیر سوال نبرید. به چشمان او نگاه‌کنید، لبخند بزنید و دلیل پاسخ منفی خود به پیشنهاد او را توضیح‌دهید. بدانید که این احساس گناهی که به سراغ شما می‌آید تنها ساخته‌ی ذهن خودتان است.
در تصمیم خود قاطع باشید
پس از آن که پاسخ مثبت یا منفی خود را به خواستگارتان دادید در این انتخاب مصمم باشید. بخشی از اثربخش بودن پاسخ منفی شامل با قاطعیت گفتن آن است. در گفتن نه مغرور نباشید بلکه تنها با قاطعیت و اراده آن را بر زبان بیاورید. اگر متقاعدشوید که برخلاف میلتان رفتارکنید در این صورت افراد الگوی رفتار شما را می‌فهمند و از آن بر علیه خودتان استفاده‌می‌کنند و دوباره همه چیز به سر خط بازمی‌گردد. اگر به خواستگارتان پاسخ مثبت داده‌اید خود را در لحظه کنونی قرار داده و بر روی این تصمیم کارکنید. دیگر راه فراری ندارید لذا شاید بهتر باشد که تمام تلاش خود را بکنید.
خونسرد باشید
کلید نه گفتن به پیشنهاد خواستگار سمجتان بدون اینکه احساسات او را جریحه‌دار کنید در این است که با خونسردی رفتارکنید. جلوی آیینه بایستید و نه گفتن را با خونسردی تمرین‌کنید. رسا و بلند حرف‌بزنید. به رفتارهای غیرکلامی خود توجه‌کنید. آیا بدنتان خشک‌می‌شود؟ آیا هنگام حرف‌زدن دهانتان دچار حرکات ناگهانی می‌شود؟ آیا اخم‌می‌کنید؟ این‌ها همگی علائم تنش و فشار عصبی هستند. تکرار و تمرین مکرر و مرتب به آرام‌شدن بدن و ذهنتان کمک می‌کند. در ادامه راه‌هایی برای حفظ خونسردی به شما ارائه می‌کنیم.
نکات مفیدی که به شما در نه گفتن به خواستگار سمجتان کمک‌می‌کند
- با او رو راست و رک حرف‌بزنید و از عباراتی همچون “نه نمی‌توانم” یا “نه نمی‌خواهم” استفاده‌کنید.
- از او معذرت‌خواهی کنید و دلیل ردکردن پیشنهاد او را بگویید.
- به او دروغ‌نگویید. در اکثر مواقع دروغ‌گفتن منجر به احساس گناه می‌شود و فراموش‌نکنید که این چیزی است که شما نمی‌خواهید به سراغتان بیایید.
- بخاطر داشته باشید که نه گفتن بهتر از این است که بعدها باعث رنجیده‌خاطر شدن او شوید.
- به هنگام ردکردن پیشنهاد خواستگاری او مودب باشید .
- نه گفتن را تمرین‌کنید. سنارویی را برای خودتان متصور‌شوید و در آن نه گفتن را با خودتان و یا به همراه یکی از دوستانتان تمرین‌کنید. با این کار راحت‌تر می‌توانید به خواستگارتان پاسخ منفی‌دهید.
- اگر واقعا پاسخ شما به پیشنهاد خواستگارتان منفی است به او نگویید که “باید راجع به این قضیه فکرکنم.” در واقع با این کار تنها قضیه را بیشتر کش‌دار می‌کنید و بیشتر به خودتان استرس وارد می‌کنید.
- بخاطر داشته باشید که عزت نفس و ارزش شما به کارهایی که شما برای دیگران انجام می‌دهید بستگی‌ندارد لذا سعی‌نکنید که از روی دلسوزی کسی را از خود راضی نگه‌دارید.
زمانی که با خواستگار سمجی مواجه شدید که پاشنه در خانه شما را از جا درمیاورد، بهتر است در ابتدا بدانید که در کدام دسته قرار می‌گیرید؟ گروهی که قصد ازدواج با خواستگارشان را دارند ولی شرایط مناسبی برای دادن جواب قطعی ندارند، یا گروهی که خواستگارشان هیچکدام از ملاک‌های آنها را ندارد ولی با این حال باز هم سماجت به خرج می‌دهند. در حالت اول بهتر است محدودیت های خود را پیدا کرده و سعی در برطرف کردن آنها داشته باشید و سپس با خواستگارتان درباره آنها صحبت کنید و نظر او را جویا شوید. علاوه براین هم می‌توانید با یک روانشناس صحبت کنید چراکه می‌تواند کمک به سزایی در این راه به شما بکند. در حالت دوم نیز می‌توانید با خواستگارتان صحبت کنید و شرایط را برای او روشن کنید. با احترام با او صحبت کنید و امید واهی به هیچ عنوان به او ندهید. برای مثال به او نگویید که روی پیشنهادت بیشتر فکر می‌کنم چون در هر صورت جواب شما منفی است. از پیگیری‌های او عصبانی نشوید ولی در صحبت‌های خود قاطع باشید. بعد از همدلی کردن و سعی در درک احساسات او جواب منفی را به صورت قاطع به او بدهید. ارزش‌های شخصیتی‌اش را زیر سوال نبرید و فقط درخواستش را رد کنید. اگر شخصی را می‌شناسید که مناسب ازدواج با او است پیشنهاد دهید. آرام باشید و قبل از صحبت کردن با او جلوی آینه تمرین کنید. شما لایق بهترین‌ها هستید، پس سعی نکنید تا از روی دلسوزی کسی را از خود راضی نگه دارید.
پرسش و پاسخ کوتاه