ازدواج علاوه بر روند عاطفی که دارد یک تعهد و قرارداد رسمی و قانونی است و قوانین آن لازم الاجرا هستند و در صورت انجام نشدن قوانین آن هر دو طرف مورد پیگرد قاونی قرار میگیرند. یکی از مهمترین قوانین ازدواج در کشور ما مهریه است. مهریه در قانون ما حق زن است و میتواند آن را به اجرا بگذارد و قوانین سختی پشت آن هست، برخی مهریه را تنها نوشتهای روی کاغذ میدانند و در حد یک رسم و رسوم خانوادگی که باید اجرا شود آن را در خانواده به جا می آورند و مشکلی نیز با آن ندارند اما برخی دیگر به مشکلات جدی با آن میخورند و حتی گاهی بابتش مدتها در زندان میمانند یا قسط پرداخت میکنند. در این مقاله میخواهیم در مورد زنانی که تصمیم به اجرا گذاشتن مهریه میکنند صحبت کنیم، چرا این کار را میکنند؟ چقدر این کار به آنها کمک میکند؟ و برای حل مشکلاتی که منجر به این تصمیم شده است آیا راه حل دیگری دارند؟
چرا زنان مهریه را به اجرا میگذارند؟
زنان به دلایل مختلفی تصمیم به اجرا گذاشتن مهریه میگیریند، برخی از این دلایل منطقی و برخی دیگر از روی هیجان و غیر منطقی است. در این قسمت مقاله بدون سوگیری و قضاوت درباره اینکه آیا این تصمیمی درست است یا خیر این ئلایل را بررسی میکنیم.
بیرون آمدن از ازدواج
همانطور که میدانیم در قانون ما حق طلاق با مرد است مگر اینکه در عقدنامه و سند ازدواج این حق رسما به زن واگذار شده باشد. تا زمانی که حق طلاق با مرد است، زن باید دلایل محکمی برای درخواست طلاق داشته باشد در غیر این صورت دادگاه آن را نمیپذیرد. دلایلی مثل خرجی ندادن، بیماریهای لاعلاج، بیماریهای مزمن روانی و … . اما خیلی از خانمها هستند که با این موارد مشکلی ندارند و به زندگی ادامه میدهند و خیلی خانمهای دیگر با دلایل بسیار متعددی که شاید از نظر قانون محکمه پسند نباشد دیگر نمیتوانند در این ازدواج باشند. از طرفی همسرشان بنابر دلایل صحیح یا غلط راضی به طلاق نمیشود! در این شرایط ممکن است زن با ناامید شدن از طلاق توافقی، مهریهاش را به اجرا بگذارد تا با تحت فشار گذاشتن همسرش رضایت او را برای جدا شدن بگیرد.
حضانت فرزندان
همیشه فرزندان یکی از مهرههای اصلی و مهم در ازدواجهایی است که به جدایی ختم میشوند. گاهی زن و شوهر برای حضانت و نگه داری فرزندان به توافق نمیرسند، به همین علت زن با علم بر اینکه شوهرش توان پرداخت مهریه را ندارد، آن را به اجرا میگذارد تا همسرش در ازای بخشیدن مهریه خانم حضانت فرزندان را در اختیار او بگذارد.
ادب کردن شوهر!
متاسفانه گاهی برخی خانمها برای زهر چشم گرفتن از همسرشان به هر دلیلی مهریه را به اجرا میگذارند. تصور میکنند با این کار میتوانند خواستههایی که همسرشان در حالت عادی اجابت نمیکند به دست آورند. گاهی نیز قصد دارند یادآوری کنند میتوانند برای او دردسر بسازند. این خانمها گاهی موفق میشوند و گاهی نیز عواقب بدتری به سراغشان میآید که در این مقاله به آن اشاره میکنیم.
نیاز مالی
شاید برایتان عجیب باشد که چطور زنی مشکل مالی در زندگی دارد اما از مردِ همان زندگی با اجرا گذاشتن مهریه توقع پول دارد! این موضوع خیلی پیچیده است، گاهی زن و شوهر برای مسائل مالی به توافق نمیرسند، لجاجت میکنند، دست به پنهان کاری میزنند و … همه این موارد گاهی باعث میشود زن مهریهاش را به اجرا بگذارد. برای روشن شدن موضوع صحبتهای یکی از مراجعین ما که با این مساله درگیر بود را بخوانید:”راستش من دلم نمیخواست مهریهام رو اجرا بگذارم ولی واقعا دیگه پولی نداشتم، نمیتونستم از بابام بگیرم، شوهرم واقعا از این وضعیت لذت میبرد، میگفت همینه که هست نمیخوای برو خونه بابات، شما که میدونید نمیتونستم جدا بشم، میخواستمم طلاقم نمیداد، اون منتظر بود من خودم دادخواست طلاق بدم تا مهریه بهم تعلق نگیره، منم اگه این کارو میکردم بعدش آواره کوچه و خیابون میشدم، واسه همین مهریهام رو اجرا گذاشتم تا حداقل پولش رو بذارم بانک بزنم زخمای زندگیم یا گفتم شاید دست از لج بازی برداره خرجی خونه رو درست حسابی بده”.
آیا به اجرا گذاشتن مهریه کار درستی است؟
جواب سوال شما به دلیلی که مهریهتان را به اجرا گذاشتهاید ربط دارد، اگرذ میخواهید حق طلاق را بگیرید یا پای حضانت فرزندانتان وسط است حتما با یک وکیل صحبت کنید تا با کمترین خسارت عاطفی و زمانی و حقوقی از پس آن بربیایید. اما دلایل به اجرا گذاشتن مهریه همیشه هم منطقی نیست و ممکن است به ضرر شما تمام شود. به نکات زیر توجه کنید، این نکات بیشتر برای افرادی مفید است که بعد از به اجرا گذاشتن مهریه هنوز قصد ماندن و ادامه زندگی را دارند.
تمام زندگی را در پول خلاصه نکنید
چه کسی میتواند اهمیت پول و رفاه را در زندگی نادیده بگیرد؟ قطعا پول و میزان معقولی از رفاه نسبی ضروری است و لازمه سلامت روان و جسم است اما تمام زندگی عاطفی در آن خلاصه نمیشود. تفکر مادی افراطی، شما و همسرتان را از داشتن یک زندگی عاطفی معقول و سالم محروم میکند. به عنوان یک انسان شما نیاز به رابطه عاطفی دارید و اگر از آن دور شوید حتی با پول، سلامت روان کاملی نخواهید داشت. همان طور که حتما دیدهاید، تعارضات زناشویی و اختلالات روانی پولدار و فقیر نمیشناسد و هرکسی را میتواند درگیر کند، پس همه چیز را در مادیات خلاصه کردن به نفعتان نیست.
لجاجت هیچ جایی در رابطه عاطفی ندارد
اگر به دلیل لجاجت این کار را کردهاید وارد بازی شدهاید که به مرور هردویتان را فرسوده میکند. لجاجت از شما و شریک عاطفیتان انرژی میگیرد، شما را از اهدافتان دور میکند و زمانی که باید صرف ارتقای روح و روانتان بکنید صرف لج کردن میکنید. برخی میگویند “همین که دلم خنک بشه بسه”! اما موضوع این است که لجاجت حتی دلتان را نیز خنک نمیکند و به شما آرامش کاذب هم نمیدهد، لجاجت مانند فرد تشنه لبی است که برای سیراب شدنش آب دریا بخورد! این بازی انتهایی برایتان ندارد، به آرامشتان فکر کنید. به خصوص اگر دارای فرزند هستید یادتان باشد مسئولیت رفاه روانی آنان نیز با شماست و با لجاجت آنها هم ناخواسته وارد این بازی میکنید.
مشکل اصلی را حل میکند؟
اگر قرار است بعد از به اجرا گذاشتن مهریه همچنان با همسرتان زندگی کنید دلیل اصلی این مهریه خواستن را حتما بدانید و برایش توجیه داشته باشید. آیا به اجرا گذاشتن مهریه مشکل اصلی زندگی شما را حل میکند؟ مثلا اگر همسر خسیسی دارید، دست بزن دارد، وسواس دارد، معتاد است، خیانت کرده است و … بعد از به اجرا گذاشتن رابطهتان این موارد برطرف میشود؟! این موضوع خیلی مهم است که بدانید به اجرا گذاشتن مهریه چه دردی از شما دوا میکند.
اعتمادی بینتان باقی میماند؟
شما و همسرتان متعهد هستید که مراقب یکدیگر باشید، آیا به اجرا گذاشتن مهریه و تحت فشار قرار دادن همسرتان چنین تعهدی را اجرا میکند؟ شاید بگویید این یک موضوع دو طرفه است وقتی او چنین موضوعی را رعایت نمیکند من چرا این کار را بکنم، با چنین طرز فکر و شرایطی پس شما در یک ازدواج نیستید در یک میدان جنگ هستید، بعد از گرفتن مهریه باز هم میخواهید همین روال را ادامه دهید؟ آسیب بعدی که قرار است شما و همسرتان به یکدیگر بزنید چیست؟ به حمایت یکدیگر اعتماد دارید؟
آیا مهریه واقعا حق شماست؟!
جواب سوال بالا یک بله قاطعانه است! البته که مهریه حق شماست، نمیخواهیم وارد بحث این موضوع شویم که نفس مهریه درست است یا خیر، اما از نظر قانونی شما و همسرتان قرارداد ازدواج را خواندهاید و امضاء کردهاید و از نظر قانونی موظف به اجرای آن هستید، بنابراین از نظر قانونی مهریه حق مسلم شماست اما آیا لازم است از این حق استفاده کنید؟ چون از لحاظ قانونی این حق به شما تعلق گرفته میتوانید آن را ابزاری برای کنترل رابطه عاطفیتان بکنید؟ این که ما در کجا و به چه صورت حق و حقوقمان را داشته باشیم اهمیت زیادی دارد و خوب است این موضوع را مد نظر قرار دهید.
در حال مقابله به مثل هستید؟
آیا به اجرا گذاشتن مهریه شما در راستای مقابله به مثل به یکی از کارهای همسرتان است؟ خیلی خوب، بعد از به اجرا گذاشتن مهریه و حتی دریافتش چنین عدم صمیمیتی بین شما برطرف میشود؟ بهتر نیست به جای چنین رفتارهای هیجانی و ناپختهای یک تصمیم درست برای خودتان، زندگیتان و رابطهتان بگیرید؟ حرفهای ملیکا از مراجعینمان را بخوانید: ” با من قهر بود، 3 هفته بود رفته بود خونه مامانش بدون حتی یه زنگ، غرورم اجازه نمیداد بهش زنگ بزنم، خواستم مهریهام رو بذارم اجرا براش ابلاغیه بره که مجبور بشه زنگ بزنه، خیلی آبروم رفت پیش خونوادهاش خودشم اصلا چنین انتظاری نداشت ازم، دلخوریها چندین برابر شد الانم نگرانیم اینه که میگه حالا که کار به اینجا کشیده پس تا آخرش بریم ما که احترامی بینمون نمونده”.
چه باید کرد؟
اولا قبل از برداشتن کوچک ترین قدمی در موارد قانونی مانند به اجرا گذاشتن مهریه، حتما با یک وکیل مشورت کنید. دوما دلیل این کارتان را برای خودتان مشخص کنید و مطمئن باشید تمام جوانب را بررسی کردهاید، رفتارهای بعدی همسرتان برایتان قابل پیشبینی است و آسیبی شما، زندگی و فرزندانتان را تهدید نمیکند. مهریه حق شماست، در خیلی مواقع اجرا گذاشتنش مفید نیز هست و به شما کمک میکند، اما اگر این کار را از روی هیجان و بدون دلیل، برای زهر چشم گرفتن و … انجام میدهید کوچکترین کمکی به خودتان و زندگیتان نمیکنید! در بهترین حالت ممکن است همسرتان از ترس دادن مهریه به ظاهر گوش به فرمان شما شود، اما این اطاعت موقتی است و تنها منجر به خشم و کینه در او میشود. بنابراین اگر قصد ادامه زندگی دارید مشکلات زندگی تان را کشف و برطرف کنید و اگر یک رابطه سمی دارید بیاموزید چطور آن را کنار بگذارید.
پرسش و پاسخ کوتاه