میزان اعتماد به نفس زنان و مردان، فقط جنبه‌های زندگی فردی آن‌ها را در بر نمی‌گیرد، بلکه بر کیفیت رابطه فرد با همسرش نیز تاثیر گذار است. زوج‌هایی که یکی از آن‌ها یا هردو، اعتماد به نفس پایینی دارند، ارتباط سالمی در زندگی مشترک نخواهند داشت و ممکن است با مشکلات فراوانی از جمله سرد شدن رابطه، کاهش علاقه و جدایی عاطفی از همسر روبرو شوند. البته فردی که همواره درگیر کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس بوده است ممکن است متوجه نباشد که مشکلات پیش آمده به سبب نداشتن این مهارت در اوست. لذا در قدم اول لازم است شناخت و آگاهی بیشتری نسبت به موضوع اعتماد به نفس و نقش آن در زندگی مشترک داشته باشیم.

وجود عزت نفس بالا باعث ایجاد تعادل و هماهنگی در همه زمینه‌های زندگی از جمله در روابط عاطفی و زناشویی می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد اعتماد به نفس بالا باعث می‌شود در نظر همسرتان جذاب تر به نظر برسید و آرامش بیشتری را در زندگی مشترک تجربه کنید. از آنجایی که تقویت و بهبود اعتماد به نفس مهارتی قابل فراگیری است، با استفاده از راهکارهای پیشنهادی مشاوره می‌توان به میزان قابل توجهی سطح رضایت فردی و بین فردی را در زندگی مشترک افزایش داد. شما می‌توانید سوالات خود را در قسمت “سوالات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید” مطرح کنید.

نشانه‌های کمبود اعتماد به نفس در ارتباط با همسر

اگر این رفتارها برایتان آشنا است و بسیاری از آنها را انجام می‌دهید، بهتر است خودتان به تنهایی یا با کمک مشاور روش‌هایی را برای ارتقاء اعتماد به نفس‌تان پیدا کنید.

عذرخواهی مداوم برای همه چیز

شکی نیست که زمانی که همسرتان را ناراحت و آزرده خاطر می‌کنید، باید از او عذرخواهی کنید. اما مجبور نیستید که برای هر سروصدایی، خوردن به اشیاء، انداختن وسایل، زدن یک حرف معمولی یا حتی بدون دلیل عذرخواهی کنید. اگر بعد از هر کاری که می‌کنید، معذرت می‌خواهید، و حتی وقتی دیگران از شما می‌خواهند که این عذرخواهی‌های مداوم را متوقف کنید، باز هم برای معذرت خواستن‌تان عذرخواهی می‌کنید، این عذرخواهی‌ها بازتابی از پایین بودن حس عزت نفس‌تان است.

محتاج یا سمج بودن

افرادی که احساس ناامنی و بی‌اعتمادی می‌کنند و اعتماد به نفس پایینی دارند، احساس می‌کنند که لیاقت عشق و ارزش دوست داشته شدن را ندارند و از از دست دادن عشق‌شان می‌ترسند. این ترس مداوم باعث سماجت و پافشاری بی‌دلیل می‌شود و نهایت تلاششان را می‌کنند تا دودستی به چیزی بچسبند که نگران از دست دادنش هستند. به علاوه نیازمند رابطه بودن باعث می‌شود که هویت خودتان را فدای رابطه‌تان کنید و در نتیجه وقتی تنها هستید، ندانید که با خودتان چکار کنید.

اجازه خواستن

تفاوت شگرفی بین تبادل نظر و اجازه خواستن وجود دارد. حتی اگر مکالمه را با جملاتی مثل “اشکالی نداره اگه …” شروع می‌کنید، ضرورتی ندارد که گفتگویتان به اجازه خواستن ختم شود. اما اگر همیشه برای همه چیز، از متوقف کردن نمایش فیلم و سر زدن به مادرتان تا خریدن غذا، اجازه می‌گیرید، یا در رابطه‌ای هستید که همسرتان می‌خواهد کنترلتان کند یا این که چون اعتماد به نفس پایینی دارید، دائماً در جستجوی تایید و اجازه همسرتان هستید. زندگی کردن به میل خودتان نباید آن‌قدر برای همسرتان ناراحت کننده باشد، که احساس کنید باید برای آن از او اجازه بگیرید.

اختیار دادن به دیگری

افرادی که عزت نفس پایینی دارند، برای نگه داشتن یا راضی کردن همسرشان دست به رفتارهای ناسالمی می‌زنند که یکی از آنها رفتارهای اختیاردهنده است. اگر به همسرتان اختیار بی قید و شرط بدهید، به او اجازه می‌دهید که تصمیم‌های نادرستی بگیرد که بر زندگی شما نیز اثر می‌گذارد، برای خرید مواد به همسر معتادتان پول می‌دهید، از همسر بی‌کارتان که قصد کار کردن هم ندارد، حمایت می‌کنید و او را وادار نمی‌کنید که مشکلاتش را خودش حل کند. به علاوه وقتی همسرتان را اختیاردار زندگی‌تان می‌دانید، هر کاری برای او می‌کنید و به این ترتیب او هیچ وقت یاد نمی‌گیرد که خودش کارهایش را انجام دهد.

هم‌وابستگی

هم‌وابستگی غالباً زمانی رخ می‌دهد که هر دو همسر اعتماد به نفس پایینی داشته باشند و به این معنا است که شما بیش از حد به هم وابسته می‌شوید. زوج‌های هم‌وابسته هیچ وقت بدون هم جایی نمی‌روند، حس می‌کنند که نمی‌توانند بدون هم زندگی کنند یا شرایط را به گونه‌ای فراهم می‌کنند که بتوانند حتماً با هم کار کنند. افراد با اعتماد به نفس هویت فردی و استقلال خودشان را حفظ می‌کنند.

خودپسندی و گستاخی

خودپسندی و گستاخی بیشتر از آن که به دارایی‌های فرد مربوط شود، از کمبودهای او نشأت می‌گیرد. این نخوت و گستاخی در واقع پوششی برای اعتماد به نفس پایین است که نمی‌گذارد دیگران فرد پشت این نقاب را ببینند و به اعتماد به نفس پایین وی پی ببرند.

دروغگویی

اگر خودتان را دوست نداشته باشید، به راحتی دروغ می‌گویید تا رضایت والدین‌تان یا توجه فرد مورد علاقه‌تان را جلب کنید. دروغگویی مداوم به معنای این است که شما یا همسرتان تشنه‌ی تایید و خشنودی دیگری هستید و از خودتان داستان می‌سازید تا شاید او را راضی کنید. گاهی این دروغگویی راهکار شما برای محافظت از عزیزانتان در برابر فرد بدی است که در خیالتان از خودتان ساخته‌اید.

حساسیت بیش از حد

اگر دائماً گریه می‌کنید و هر بار که همسرتان موضوعی را با جدیت به شما خاطرنشان می‌کند، زیر گریه می‌زنید، این حساسیت از اعتماد به نفس پایین‌تان نشأت می‌گیرد. اگر عزت نفس پایینی داشته باشید، یک اظهارنظر کوچک شما را به هم خواهد ریخت. این حساسیت بیش از حد کاملاً با گریه‌های بلند ناشی از رفع استرس یا اضطراب تفاوت دارد.

تصمیم‌گیری نکردن برای زندگی خود

اگر هیچ وقت برای زندگی‌تان تصمیم نمی‌گیرید، چون از تصمیم‌گیری می‌ترسید یا چون نگران هستید که مبادا همسرتان تصمیم‌هایتان را دوست نداشته باشد، اعتماد به نفس به شدت پایینی دارید. تصمیم‌های شما به اندازه تصمیم‌های همسرتان مهم است.

حد و مرز تعیین نکردن

حد و مرزها قوانین کتاب زندگی عاشقانه‌تان هستند. اگر حد و مرزی تعریف نکنید، یعنی این که به همسرتان نمی‌گویید که چطور می‌خواهید با شما رفتار کند. اگر اعتماد به نفس پایینی داشته باشید، آن‌قدر از از دست دادن همسرتان می‌ترسید، که درباره طرز رفتار او با خودتان هیچ حرفی نمی‌زنید و تمام رفتارهای او، حتی ناپسند را قبول می‌کنید.

از دست دادن علایق

اگر از حد سالمی از اعتماد به نفس برخوردار باشید، اجازه می‌دهید که رابطه‌تان زندگی‌تان را بهبود دهد، نه این که آن را تحدید و تعریف کند. چنانچه عزت نفس پایینی داشته باشید، می‌گذارید که همسرتان یا رابطه‌تان هویت‌تان را تعریف کند. اگر بعد از شروع رابطه دیگر کارهای مورد علاقه‌تان را انجام نمی‌دهید، باید ببینید که این بی‌علاقگی غیرمترقبه از چه موضوعی نشأت می‌گیرد، آیا آن‌قدر اعتماد به نفس نداشته‌اید که برای انجام دادن کارهایی تلاش کنید که برای شما مهم‌اند، اما همسرتان به آنها علاقه‌ای ندارد.

بیش از سهم عادلانه خود کار می‌کنید

پایبندی به مسئولیت‌ها و انجام دادن سهم عادلانه خود ارتباط تنگاتنگی با جلب رضایت دیگران دارد. اما اگر شما هر کاری برای شادی همسرتان می‌کنید، اما او برای خوشبخت کردن شما هیچ زحمتی به خودش نمی‌دهد، احتمالاً اعتماد به نفس پایینی دارید. ممکن است بیشتر کارهای خانه را انجام دهید، بیشتر ابراز عشق کنید یا تمام نیازهای همسرتان را برآورده کنید، چون فکر می‌کنید صرف بودن شما در کنارش او را خوشبخت نمی‌کند.

حرفهایتان را اصلاح می‌کنید و تغییر می‌دهید

به شیوه حرف زدن خود توجه کنید. آیا همیشه چنین جمله‌هایی را می‌گویید: “فکر کنم برای شام پیتزا بخوریم، خوبه، مگه این که تو دوست نداشته باشی.” یا “دوست دارم یه قرار بذاریم با هم بریم بیرون، مگه این که تو نخوای یا وقت نداشته باشی.” یا “فکر کردم بیای با من بریم پارک ورزش کنیم، البته اگه اشکالی نداره، اگرم نمیتونی، عیبی نداره خودم تنهایی میرم.” افراد با اعتماد به نفس پایین پس از هر جمله‌ای از جملات وابسته استفاده می‌کنند و طوری عمل می‌کنند که انگار فکرهای آنها مهم نیست، مگر این که همسرشان آنها را تایید کند.

دور شدن از خانواده یا دوستان

افراد با اعتماد به نفس پایین آن‌قدر نگران حفظ رابطه خود و راضی نگه داشتن همسرشان هستند که دیگر توانی برایشان باقی نمی‌ماند که برای جلب رضایت دوستان و خانواده‌شان نیز تلاش کنند. شاید هم حس می‌کنند که شایسته برخورداری از عشق و محبت خانواده و دوستان صمیمی خود نیستند. البته ممکن است با نزدیکان خود رفت و آمد داشته باشند، اما بعید است که به آنها نزدیک شوند.

همه چیز را فدای اهداف همسر کردن

اگر از حد سالمی از اعتماد به نفس برخوردار باشید، همان اندازه که از همسرتان برای رسیدن به رویاهایش حمایت می‌کنید، بدون ترس از شکست برای نیل به اهداف خود نیز تلاش می‌کنید. رویاهایتان هنوز هم برایتان مهم است.

وسواس درباره ظاهر

شما جذاب و دلربائید، نه فقط وقتی آرایش کامل دارید، بلکه وقتی تازه از خواب بیدار شده‌اید، بیمار هستید یا ساعت‌ها است که خانه را با لباس راحتی تمیز می‌کنید. اگر فقط زمانی که آرایش غلیظ دارید و شبیه هنرپیشه‌ها شده‌اید، می‌گذارید همسرتان شما را ببیند، اعتماد به نفس پایینی دارید و می‌ترسید که مبادا او شما را با ظاهر طبیعی خودتان دوست نداشته باشد و پس بزند. به عبارتی شما دارید به خودتان و عشق‌تان می‌گویید که فقط با ظاهر و شکل خاص و بی‌عیب و نقص ارزش و لیاقت دریافت عشق را دارید.

دنبال جلب توجه بودن

برخی اشخاص با عزت نفس پایین به عشق و توجه مداوم نیاز دارند؛ به نظر می‌آید که در وجودشان سیاه چاله‌ای است که هیچ وقت از عشق پر نمی‌شود. اگر شما نیز چنین خصلتی دارید، احتمالاً دائماً در حال پیامک زدن به همسرتان هستید، حتی وقتی که می‌دانید به شدت گرفتار است. داستانسرایی می‌کنید و نمایش به راه می‌اندازید تا همدردی دیگران را جلب کنید. وانمود می‌کنید که آزرده خاطر شده‌اید تا از شما عذرخواهی کنند. گاهی اوقات از همسرتان می‌خواهید که پس از مهمانی خانواده یا دوستان دنبالتان بیاید یا کاری می‌کنید از این که بدون شما به تفریح رفته است، احساس گناه کند. هیچ یک از این رفتارها سالم نیست.

جار زدن عشق در رسانه‌های اجتماعی

عاشق شده‌اید و می‌خواهید تمام دنیا از عشق‌تان خبر داشته باشد. اگر هر از گاه این کار را انجام بدهید، اشکالی ندارد، اما وقتی هر روز یک میلیون پست، فقط درباره رابطه عاشقانه‌تان به اشتراک می‌گذارید، واقعاً چه کسی را می‌خواهید متقاعد کنید؟ به علاوه دانشمندان معتقدند که بیش از حد در رسانه‌های اجتماعی بودن و افراط در پست گذاشتن تاثیر منفی بر رابطه زناشویی دارد. اگر به عشقتان اعتماد داشته باشید، نیازی ندارید که آن را به جهانیان ثابت کنید.

همگی ما می‌توانیم هر از گاه این رفتارها را انجام دهیم، اما اگر شما اکثر این رفتارها را اغلب اوقات انجام می‌دهید، بهتر است برای افزایش اعتماد به نفس خود اقدام کنید. مدت‌ها است فراموش کرده‌اید که چه انسان فوق‌العاده‌ای هستید.

اثرات منفی کمبود عزت نفس بر زندگی مشترک

اگر یکی از زوجین یا هر دو از کمبود عزت نفس رنج ببرد، حفظ یک رابطه سالم بی‌نهایت دشوار می‌شود. موارد زیر تنها چند نمونه از پی‌آمدهای کمبود اعتماد به نفس در زندگی مشترک است:

• دعوا و جر و بحث مداوم
• بی‌اعتمادی به همسر
• حسادت بیش از حد
• ترس از نزدیکی
• حساس و آسیب‌پذیر شدن
• غیرممکن شدن تبادل نظر و بحث سازنده درباره مشکلات زناشویی
• درگیری فکری زیاد و درنتیجه عدم حضور موثر در رابطه
• کاهش رضایت و خشنودی زوجین
• مخدوش شدن وجهه عمومی فرد در نظر همسرش
• ترس از بر ملا شدن حقیقت وجودی و تظاهر گری در ارتباط با همسر
• سرد شدن روابط زناشویی
• کمال گرایی بیش از حد و رفتار وسواس گونه در رابطه

راه‌های افزایش اعتماد به نفس در زندگی مشترک

برخی از راه‌های موثر برای افزایش اعتماد بنفش در زندگی مشترک عبارتند از:

ریشه ترس‌های خود را در خاطرات کودکیتان جستجو کنید

آیا واکنش ناشی از ترس‌تان به انتقادهای همسرتان سرزنش‌های پدرتان را در دوران کودکی به یادتان می‌آورد؟ آیا وقتی همسرتان در وسط جمله‌ حرفتان را قطع می‌کند و می‌رود، مادرتان را به یاد می‌آورید که در سن 6 سالگی بدون توجه به اشک‌هایتان شما را تنها گذاشت؟

احساسات منفی گذشته را به زندگی مشترکتان وارد نکنید

پس از آن که توانستید نقطه‌ها را به درستی به هم وصل کنید و تصویری واضح به دست بیاورید، مدتی با خودتان و احساساتتان خلوت کنید و تمام احساسات منفی را به گذشته، به همان جایی که به آن تعلق دارند، برانید. در را به روی خاطرات گذشته ببندید، کلید این در را به دوردست پرتاب کنید و به راه خودتان ادامه بدهید.

رفتارهای عزت مندانه خود را مرور کنید

به لحظاتی فکر کنید که مانند یک فرد بزرگسال با اعتماد به نفس عمل کرده‌اید و سرشار از عزت نفس بوده‌اید؛ خاطرات غرورآمیز خود با دوستان نزدیک، همکاران، به عنوان پدر یا مادر و … را مرور کنید. در خاطره خود غرق شوید و به یاد بیاورید که چقدر در آن لحظه و در آن فضا به خودتان افتخار کرده‌اید.

با تکرار رفتارهای عزتمندانه اعتماد به نفس خود را تقویت کنید

پس از به یادآوری این خاطرات شیرین و زنده کردن حس اعتماد به نفس خودتان را در شرایط فعلی، در زندگی مشترکتان قرار دهید. صرف نظر از اتفاقاتی که ممکن است در زندگی زناشویی‌تان به وجود  بیاید، دوباره آن فرد بااعتماد به نفس و مستقل را به روی صحنه زندگی بیاورید.

اعتماد به نفس در رابطه، کلید جذاب بودن

آدم‌ها معمولا سعی می‌کنند با تغییر ظاهر و رفتار خودشان، جذاب‌تر شوند تا اعتماد به‌نفس بیشتری پیدا کنند، اما هرچه تلاش می‌کنند، باز هم از خودشان راضی نیستند. این مساله به خصوص در زمینه روابط عاطفی بسیار حائز اهمیت است. اما سوال اینجاست چرا انقدر اعتماد به نفس مهم است؟ و برای داشتنش چه کار باید انجام دهیم؟

چرا انقدر اعتماد به نفس در رابطه مهم است؟

فرض کنید برای اولین بار قرار است فردی را ببینید، قطعا شما تمام تلاشتان را برای انتخاب لباس، مدل مو و ظاهرتان انجام می‌دهید. اما باز این جملات مدام در ذهنتان بالا و پایین می‌شود: «اگه از من خوشش نیاد چی؟»، «این همه پسر/دختر خوشگل و تحصیل کرده وجود داره، آخه چرا باید از من خوشش بیاد؟» و … . فکر می‌کنید این گفت‌و‌گوهای ذهنی چه بلایی سر شما می‌آورند؟

همه چیز با استرس خراب می‌شود.

این گفت‌وگوهای درونی که نشان از عدم اعتماد به‌نفس دارد، در شما استرس ایجاد می‌کند و باعث می‌شود نتوانید آنطور که دلتان می‌خواهد رابطه را به پیش ببرید. به‌علاوه، این حس به فرد مقابل نیز منتقل شده و باعث می‌شود که هر دو از رابطه‌ای که داشتید خیلی لذت نبرید. اما چطور می‌توان اعتماد به نفس را افزایش داد؟

این اعتماد به نفس است که جذابیت می‌آورد.

بسیار ممکن است این جمله را شنیده باشید که: «آخه من جذاب نیستم». جالب است بدانید که این اعتماد به‌نفس است که شما را جذاب می‌کند؛ نه اینکه جذابیت شما باعث اعتماد به نفس شما شود. به عبارت دیگر، خوشگل بودن و … لزوما باعث جذابیت نمی‌شود، بلکه در اصل اعتماد به‌نفس و نوع نگاه شما به خودتان است که جذابتان می‌کند.

شما به تایید هیچ کسی احتیاج ندارید.

درست است که همه ما از مورد تایید واقع شدن لذت می‌بریم، اما لزوما به این معنا نیست که تایید یا عدم تایید دیگران، ملاک تعیین کننده‌ای برای اعتماد به نفس ما باشد. به خاطر داشته باشید، شما هر چقدر هم تلاش کنید، نمی‌توانید تایید و نظر همه را به خود جلب کنید؛ پس، سعی کنید به جای تایید بیرونی (دیگران)، به یک تایید درونی برسید.

ویژگی‌های مثبت خود را ببینید.

دنیایی را در نظر بگیرید که همه آدم‌ها شبیه به هم بودند؛ به نظر چنین دنیایی خسته‌کننده می‌نمود؟ نه؟ همه ما ویژگی‌های منحصر به فردی داریم؛ تنها کافیست آن‌ها را ببینیم و به داشتنشان افتخار کنیم. کمی وقت بگذارید و ببینید چه ویژگی‌هایی در شما هست که احساس می‌کنید می‌توانند به عنوان ویژگی‌های خاص و مثبت برای شما تعریف شوند؟

با خودتان مهربان باشید.

گاهی بزرگ‌ترین انتقادگر ما در دنیا خودمان هستیم. درست است که شما دلتان می‌خواهد پیشرفت کنید و از چیزی که هستید، بهتر شوید؛ اما زمان‌هایی هست که همه ما نیاز داریم خودمان را نوازش کنیم و بابت تمام ویژگی‌های مثبت و خوبی که داریم، از خودمان تشکر کنیم. یادتان باشد، اگر نتوانید خودتان را دوست داشته باشید، هیچ کسی را هم نمی‌توانید دوست داشته باشید.

خودتان را قبول داشته باشید.

هیچ کس بدون عیب نیست. همه ما دارای ویژگی‌های مثبت و منفی هستیم، پس سعی کنید خودتان را همانطور که هستید، با تمام ویژگی‌های مثبت و منفی‌ای که دارید بپذیرید و دوست داشته باشید. درست بعد از همین پذیرش و قبول کردن خود است که می‌توانید برای بهتر شدن تلاش کنید.

ژست اعتماد به نفس بگیرید.

یکی از راه‌های سریع برای نشان دادن اعتماد به نفس، گرفتن ژست آن است. این راه همیشگی نیست، ولی تا حدودی می‌تواند به شما کمک کند. ببینید افراد با اعتماد به‌نفس بالا معمولا چگونه رفتار می‌کنند، شما هم از آن‌ها تقلید کنید؛ مثلا: صاف بایستید، لبخند بزنید، با فرد مقابل تماس چشمی برقرار کنید و … . با اینکار، شما به مغزتان پیام وارونه (که اعتماد به‌نفس دارم) می‌دهید و او هم حداقل برای مدتی این را از شما قبول می‌کند.

از یک روان‌شناس متخصص کمک بگیرید.

یکی از بهترین راه‌های افزایش اعتماد به‌نفس مشاوره با یک روان‌شناس متخصص است. روان‌شناس با توجه به ویژگی‌های شخصیتی شما، کمکتان می‌کند تا به بهترین نحو بتوانید در این مسیر قدم بردارید و به تبع آن، رابطه لذت‌بخشی را برای خود ایجاد کنید.

وابستگی بیش از حد به همسر، عدم قاطعیت، مشخص نبودن مرزها، در میان نگذاشتن خواسته‌های خود با شریک عاطفی، خودقضاوتگری‌های بی مورد، نداشتن شخصیت مستقل و … همه از نشانه‌های نداشتن اعتماد به نفس در ارتباط با همسر است. فقدان این مهارت فردی در یکی از زوجین می‌تواند اثرات مخرب فراوانی بر ابعاد مختلف زندگی مشترک آن ها داشته باشد و حتی منجر به جدایی شود. در مقابل، افزایش حس اعتماد به نفس علاوه بر افزایش احساس رضایت و خشنودی شخصی فرد، به طرف مقابلش کمک می‌کند تا بتواند به همسرش بیشتر عشق بورزد.